Członkowie grupy artystycznej TWOŻYWO byli prekursorami netartu w Polsce – sprawnie opanowali sztukę wicia sieci, tworzenia metadanych i hiperlinków. Posługiwali się esencjonalnym przekazem wlepek, plakatów i szablonów. Pracowali w przestrzeni publicznej miasta: na warszawskich murach, w autobusach i w innych miejscach.
Wystawa:
ISTnienie. Grupa Twożywo – Retrospektywa
19.08 – 16.11.2022, Instytut Polski w Düsseldorfie
„ISTnienie” to retrospektywna wystawa grupy TWOŻYWO (1994-2011). Ekspozycja w Instytucie Polskim w Düsseldorfie jest alternatywą wystawy „prze\T/rwanie”, która powstała z inicjatywy 66P – Subiektywnej Instytucji Kultury we Wrocławiu i tam też jesienią 2021 roku była po raz pierwszy prezentowana. Szczególną rolę w ponownym spojrzeniu na twórczość Twożywa odgrywa Osman Djajadisastra. Dzięki jego wsparciu w 2020 roku w Warszawie wydany został album „Plądrujemy ruiny rzeczywistości”.
Hipnagogia to ISTnienie na granicy jawy i snu. Termin ten pochodzi od słów hipnos (sen) i agogeus (przewodnik). W chwili zasypiania można przeżywać niezwykłe, zmysłowe halucynacje (omamy hipnagogiczne), które na pierwszy rzut oka przypominają plątaninę odczuć, myśli, wyrwanych z kontekstu zdań i zdarzeń. Liczne wątki, dwuznaczności, plączą się, przecinają i przeczą sobie nawzajem. Zdaniem badaczy jest to również moment, w którym mózg śniącego/nieśniącego jest w stanie wygenerować wiele kreatywnych rozwiązań. Przeżycia, które pojawiają się w tym szczególnym momencie, oderwane a jednocześnie przynależne do rzeczywistości, czasami bywają tak intensywne, że finalnie wybudzają śniącego/nieśniącego ze snu. Hipnagogia jest stanem zarówno bardzo silnie odczuwalnym, jak i krótkotrwałym.
Przyglądając się z dystansu twórczości Twożywa można odnieść wrażenie, że artyści działali w podobnej do hipnagogii figurze. Jeszcze jako grupa Pinokio, w składzie: Robert Czajka, Mariusz Libel, Krzysztof Sidorek (1994-1998) posługiwali się esencjonalnym przekazem wlepek, plakatów i szablonów. Pracowali w przestrzeni miasta: na warszawskich murach, w autobusach. Celne, zaskakujące teksty, takie jak: „A teraz napisz co Cię różni od innych”, „Wszystkie twarze w autobusie wyglądają tak samo” oraz syntetyczna forma ich prac przykuwały uwagę i wytrącały odbiorców z utartych schematów i tras. Ich siłą była zarówno duża ilość odbijanych szablonów, jak i intensywność przekazów umieszczanych w zaskakujących dla przechodniów miejscach. Jako grupa Twożywo (po odejściu Roberta Czajki w 1998r.) zaczęli pracować w większej skali – na murach pojawiły się wielkoformatowe murale, m.in. „Człowieczy los”, „Skok w wiarę”, a na nośnikach reklamowych zagościły artystyczne bilbordy m.in.: „Emanacje słabości”, „Mamy po dwadzieścia lat, chcemy zmieniać i budować świat”. Warszawa została wręcz zaatakowana przez wieloznaczne hasła i zaskakujące gry słowne. Ich proste formy, z jednej strony stały w kontrze do rozbudowanych treści, z drugiej idealnie je uzupełniały, dodając kolejnych warstw znaczeniowych. Przypadkowi odbiorcy wpadali w pajęczynę splątanych teorii i myśli. Jedyną drogą ratunku, wyplątania się z zasadzki Twożywa było znalezienie własnej drogi – własnego zdania na zadany przez artystów temat lub kreatywnego rozwiązania artystycznej zagadki. Mariusz Libel i Krzysztof Sidorek w podobny sposób funkcjonowali jako ilustratorzy, autorzy okładek i książek – zawsze zaskakiwali, pobudzali naszą kreatywność i wybudzali. Odnosili się do zastanego stanu rzeczywistości, w sposób krytyczny, często ironiczny, gorzki, zachowując przy tym lekkość i sprawnie operując swoistym żartem. Byli prekursorami netartu w Polsce – bardzo sprawnie opanowali sztukę wicia sieci, tworzenia metadanych i hiperlinków.
Wybór prac oraz ogólna idea wystawy to próba ukazania grupy Twożywo w szerszej, międzynarodowej perspektywie. Na wystawie prezentowane są zarówno projekty kultowe, jak „Antychryst będzie artyst”, „Maria Materia” czy „Się”, jak i tłumaczenia polskich realizacji: „Emanations of weakness” i „Herostrates”, a także prace zrealizowane przez artystów w ramach projektów międzynarodowych, takich jak: „Kostenfrei”, „polklore”, „oni/die”. Specjalnie na wystawę w Düsseldorfie Twożywo zrealizowało projekt „Sitzfleisch” (2009), który do tej pory zaistniał jedynie w polskim tłumaczeniu, jako mural na klatce schodowej 66P („Stagnacja”, 2021).
IST-nie-nie : podwójne przeczenie zawarte w tytule wystawy pozwala ufać w wieczność istnienia lub może bardziej w idee wiecznego powrotu (F. Nietsche). Grupa Twożywo, w składzie Mariusz Libel i Krzysztof Sidorek zakończyła swoją działalność w 2011 roku.
Wystawa:
ISTnienie. Grupa Twożywo – Retrospektywa
19.08 – 16.11.2022
wernisaż: czwartek, 18.08.2022, godzina 19.00
kuratorka wystawy: Karolina Vyšata,
https://culture.pl/en/artist/twozywo
Sztuka wolności. Wolność w sztuce 🗓
Polski Weekend Wolności 🗓
