მეორე მსოფლიო ომის დასრულებიდან 75 წლის შემდეგ, ჩვენ პატივს მივაგებთ მის მსხვერპლს. ჩვენ გვახსოვს პოლონელი ერის მედგარი ბრძოლა ნაცისტურ გერმანიასთან მთელი ამ კომპლექტის მიმდინარეობის დროს ევროპაში 1939 წლის სექტემბრიდან 1945 წლის მაისამდე.
პოლონეთმა უდავო წვლილი შეიტანა ჰიტლერთან გამარჯვებაზე: პოლონური არმია რიგით მერვე უდიდესი არმია იყო მოკავშირეთა არმიებს შორის, ჩვენი ჯარისკაცები იბრძოდნენ ამ ომის ყველა ფრონტზე, მათ შორის: 1939 წელს პოლონეთის დასაცავად, ბრძოლა ნარვიკში, საფრანგეთში და ბრიტანეთისთვის ბრძოლა 1940 წელს, აფრიკაში 1941-1942 წლებში, აღმოსავლეთის ფრონტზე 1943 წლიდან, მონტე კასინოში, ანკონაში, ფალაიზეში, არნემში 1944 წელს, ბოლონიის განთავისუფლებასა და ბერლინის აღებაში მონაწილეობა 1945 წელს. ეს პოლონელი მათემატიკოსები იყვნენ, რომლებმაც 1930-იან წლებში გატეხეს ენიგმას კოდი, რაც მოკავშირეების დაზვერვას საშუალებას აძლევდა გერმანელების გადაადგილებისთვის თვალი ედევნებინათ.
პოლონეთის სახელმწიფო არასოდეს დანებებულა. მთავრობამ განაგრძო საქმიანობა დევნილობაში და ოკუპირებულ ქვეყანაში მიწისქვეშა სახელმწიფოს სტრუქტურების მეშვეობით, რომელიც პირველ რიგში ორგანიზებას უწევდა შეიარაღებულ ბრძოლებს და ეხმარებოდა მოკავშირეების დაზვერვას (მათ შორის, V1 და V2 რაკეტების დოკუმენტაციების მოპოვება).
გერმანიასთან მედგარი ბრძოლის ფასი თითქმის 6 მილიონი მოქალაქის სიკვდილი იყო, მათ შორის, დაახლოებით 3 მილიონი პოლონელი ებრაელი. მატერიალური ზარალი 860 მილიარდ აშშ დოლარად არის შეფასებული. კულტურული მემკვიდრეობის 40% განადგურდა ან გატანილ იქნა. პოლონეთის ტერიტორია 20% -ით შემცირდა.
გერმანიის ტოტალიტარიზმზე გამარჯვებამ ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპას არ მოუტანა მონატრებული თავისუფლება, მათ შორის არც პოლონეთს. იგი დაშორდა დემოკრატიულ სამყაროს “რკინის ფარდით” და დარჩა საბჭოთა კავშირის ბატონობის ქვეშ 1989 წლამდე.