28 września 2019 r. w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody im. ppłk. Jana Kowalewskiego.
Celem ustanowienia Nagrody jest przypomnienie wybitnej postaci ppłk. Jana Kowalewskiego – matematyka, kryptologa i lingwisty, oficera, bohatera wojny polsko-bolszewickiej w czasie której prowadził sekcję szyfrową, która zajmowała się przechwytywaniem i odczytywaniem nieprzyjacielskich depesz – oraz uhonorowanie wybitnych osób z kraju i zagranicy, które wykorzystując potęgę własnego umysłu, zdobytą wiedzę i umiejętności, działają dla dobra wspólnego w myśl hasła „Rozum przed siłą”.

Wyróżnienie, któremu patronuje ppłk Jan Kowalewski, zostało ustanowione w 2019 r. przez Politechnikę Gdańską i Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Inauguracja przyznawania nagrody wiąże się z 80. rocznicą wybuchu II wojny światowej. Laureatami każdej edycji są cztery osoby: dwóch Polaków oraz dwóch obcokrajowców.
Nagroda ma charakter interdyscyplinarny i międzynarodowy. Jest przyznawana w dwóch kategoriach „Polska dla świata” i „Świat dla Polski”, tak aby wyróżnić wybitne jednostki w kraju i za granicą. Laureatami Nagrody w kategorii „Świat dla Polski” zostali:
Dr Utako Komai – kurator w Osaka International Peace Center (Peace Osaka) za działalność na rzecz pamięci o zbrodni katyńskiej na Dalekim Wschodzie. Dr U. Komai była m.in. kuratorką wystawy czasowej prezentowanej w Japonii pt. „Zbrodnia katyńska – zginęło 22 000 polskich oficerów” (1 marca – 12 maja 2019 r.).
Równorzędną nagrodę w tej kategorii Kapituła Konkursowa przyznała Prof. dr hab. Raimo Pullat – emerytowanemu profesorowi Uniwersytetu w Tallinnie. Szczególne miejsce w jego zainteresowaniach badawczych zajmuje historia stosunków polsko-estońskich, co łączy się z jego pracą nad historią państw regionu bałtyckiego.
Laureatami Nagrody w kategorii „Polska dla świata” został Prof. dr hab. inż. Ryszard Katulski – nauczyciel akademicki, profesor Politechniki Gdańskiej, którego aktywność zawodowa od samego początku związana była w głównym nurcie z zastosowaniem techniki radiowej w telekomunikacji morskiej; oraz Mateusz Krakowczyk – jeden z najbardziej aktywnych w Polsce młodych działaczy na rzecz popularyzacji i edukacji w zakresie astronomii, badań kosmicznych i nauk pokrewnych.

Statuetki nagrodzonym wręczyli dr Karol Nawrocki, Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, prof. dr. hab. inż. Krzysztof Wilde, Rektor Politechniki Gdańskiej, Jarosław Sellin, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Hugo Kowalewski-Ferreira, wnuk patrona Nagrody.
Uroczystość uświetnił swoim występem Akademicki Chór Politechniki Gdańskiej pod batutą prof. Mariusza Mroza.

Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy!

Relacja na stronie Muzeum II WŚ w Gdańsku https://muzeum1939.pl/uroczystosc-wreczenia-nagrody-im-pplk-jana-kowalewskiego/aktualnosci/2750.html (jęz. polski)
Strona Muzeum II WŚ  w jęz. angielskim https://muzeum1939.pl/en

fot. M. Bujak