De Sejm (het Poolse parlement) heeft per decreet 2018 uitgeroepen als het jaar van Zbigniew HERBERT, twintig jaar na diens plotse overlijden in 1998. Ter herdenking hiervan nodigt het Pools Instituut Brigitte GAUTIER uit, de Franse specialiste en vertaalster van de schrijver, om een lezing over Herbert te geven.
PRAKTISCHE INFORMATIE
>>> Salon van de Ambassade van de Poolse Republiek in Brussel (Galliërslaan 29, 1040 Brussel) – zie kaart
>>> maandag 26 november 2018 – 19u
>>> Vrije toegang. RSVP : bruxelles@instytutpolski.orgLezing in het Frans
Zbigniew HERBERT werd geboren in Lviv op 29 oktober 1924. Na de oorlog behaalde hij zijn diploma economie aan de Jagielloonse Universiteit in Krakau, om vervolgens nog een studie filosofie aan te vatten aan de Copernicusuniversiteit in Toruń. Hij begon met recensies en artikels over filosofie en literatuur te schrijven, maar zijn literaire carrière werd al snel een halt toegeroepen, daar hij weigerde zich aan te passen aan de doctrine van het socialistisch-realisme, de enige kunstvorm die in het stalinistische Polen geaccepteerd werd. In 1955 publiceerde hij zijn eerste teksten in “Życie Literackie”, een van de meest invloedrijke literaire tijdschrijften ten tijde van de Poolse Volksrepubliek (en waarvan Wisława SZYMBORSKA lange tijd redactrice was). Het daaropvolgende jaar verscheen de eerste van zijn negen poëziebundels, bovenal gekenmerkt door de heldere taal en de antieke invloeden. In 1974 verschijnt voor het eerst Mr. Cogito (in het Pools: Pan Cogito) in de gelijknamige bundel. Dit personage zal nog in vier latere werken terugkeren, en zich langzaamaan ontwikkelen tot een waarlijk symbool van ethiek, een metafoor van de harde keuzes tussen het goede en het slechte in het dagdagelijkse leven. Herbert onderhield ook banden met de toenmalige pers, voornamelijk de katholieke (“Tygodnik Powszechny”, “Dziś i Jutro”, “Słowo Powszechne”, “Przegląd Powszechny”, “Twórczość”, etc.), waarin de dichter zijn bekendste gedichten publiceert, maar evenzeer theaterstukken en literaire essays, waarvan zeker Barbarzyńca w ogrodzie (Een barbaar in de tuin), Martwa natura z wędzidłem (Stilleven met bit) en Labirynt nad morzem (Doolhof aan zee, in het Frans vertaald door Brigitte Gautier) het vermelden waard zijn. Zbigniew Herbert vertaalde zelf ook uit het Engels, het Duits en het Frans.
Brigitte GAUTIER is docente en houdt zich bezig met onderzoek aan de afdeling Poolse Taal en Literatuur van de Universiteit van Rijsel. Ze schreef reeds meerdere artikels over het werk van Herbert en vertaalt ook zijn poëtisch werk naar het Frans (dat in meerdere delen verschijnt bij uitgeverij Le Bruit du Temps). Daarnaast vertaalt ze ook een selectie uit zijn correspondentie met Poolse intellectuelen (verschenen onder de titel Combat et Création bij uitgeverij Noir sur Blanc in 2017). In mei 2018 verscheen bij diezelfde uitgeverij de biografie over de dichter, getiteld La Poésie contre le chaos, eveneens door Gautier geschreven. Voor het tweede deel van het volledige oeuvre van herbert (Œuvres poétiques complètes, 2011) mocht ze in 2013 de Vertaalprijs Nelly-Sachs in ontvangst nemen.