Dit jaar vieren we de 550ste geboortedag van Nicolaus Copernicus (Mikołaj Kopernik). Ter ere van deze gelegenheid realiseerde het Pools Instituut Brussel het project voor de renovatie van de buste van deze beroemde Poolse astronoom. Het beeld staat bij de ingang van het Planetarium van Brussel van de Koninklijke Sterrenwacht van België op het complex Expo 1958, niet ver van het Atomium.

Het beeldhouwwerk, gemaakt in 1973 door de Poolse kunstenares Ludwika Nitschowa (1889-1989), toont het hoofd van een man met voor de iconografie van Copernicus kenmerken: licht gekruld halflang haar, scherpe gelaatstrekken, forse wenkbrauwen, amandelvormige ogen en een grote neus. Net als in veel andere steden in de wereld is de wetenschapper de beschermheer van een belangrijk astronomisch instituut.

Foto 1: R. Broniarek / KARTA, http://www.foto.karta.org.pl/; Foto 2: Irena Jarosińska / Forum, https://culture.pl/pl/tworca/ludwika-nitschowa

Bekend als de auteur van de Zeemeermin in Warschau en talrijke monumentale beelden van beroemde Polen, ondernam Nitschowa, enkele jaren na de uitvoering van het beeld van Nicolaus Copernicus (Mikołaj Kopernik) in het Paleis van Cultuur en Wetenschap in Warschau, opnieuw een project gewijd aan deze unieke wetenschapper, dit keer ter gelegenheid van de 500e verjaardag van zijn geboorte. Hier hebben we te maken met een buste in brons, niet in steen, met gebruik van andere formele en esthetische middelen.

De kunstenaar plaatste de buste van Copernicus op een laag voetstuk en een sokkel, waarop een gegraveerde vergulde inscriptie staat: KOPERNIK, hieronder een rechthoekige, in brons gegoten plaquette die op het graniet is geschroefd met de inscriptie in drie talen:

 

DON DES BELGES ET DES POLONAIS DE BELGIQUE
À L’OCCASION DU 500-IÈME ANNIVERSAIRE DE LA
NAISSANCE DE L’ASTRONOME POLONAIS NICOLAS
COPERNIC * GIFT VAN DE BELGEN EN VAN DE IN
BELGIE VERBLIJVENDE POLEN TER GELEGEN HEID
VAN DE 500-STE VERJAARDAG VAN DE GEBOOR-
TE VAN DE POOLSE ASTRONOOM NICOLAAS
COPERNICUS * DAR BELGÓW I POLONII BELGIJ-
SKIEJ A OKAZJI  500-EJ ROCZNICY URODZIN POL-
IEGO ASTRONOMA MIKOŁAJA KOPERNIKA * 1973.

Boven de plaquette staan de data: 1473 | 1973 in het graniet gegraveerd. Op het beeldhouwwerk, op de achterkant, kun je ook de handtekening van de auteur en de datum van uitvoering zien: Krassowska | Nitschowa | 1973.

Nicolaus Copernicus (Mikołaj Kopernik) was een Poolse astronoom die leefde van 1473 tot 1543. Hij is vooral bekend om het heliocentrische model van het zonnestelsel, dat het heersende geloof dat de aarde het centrum van het universum was, uitdaagde. Copernicus stelde voor dat de zon in het centrum stond en dat de planeten, waaronder de aarde, eromheen draaiden. Dit idee, bekend als het Copernicaanse heliocentrisme, heeft ons begrip van de kosmos ingrijpend veranderd en legde de basis voor de moderne astronomie. Copernicus’ werk werd gepubliceerd in zijn boek “De Revolutionibus Orbium Coelestium”.

Foto’s door Nicolas De Borchgrave

Het project werd gefinancierd door het Ministerie van Cultuur en Nationaal Erfgoed van Polen.