Rok 2020 r. został ogłoszony przez Sejm RP Rokiem Bitwy Warszawskiej.
Na przedpolach Warszawy w dniach 13-15 sierpnia 1920 r. rozegrała się decydująca batalia wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 – Bitwa Warszawska, określana mianem „Cudu nad Wisłą”, uznana przez brytyjskiego dyplomatę Edgara Vincenta d’Abernona za „Osiemnastą decydującą bitwę w dziejach świata”.
Wojna polsko-bolszewicka była jednym z najważniejszych rozdziałów historii nie tylko Polski, ale także Europy. Odrodzona 11 listopada 1918 roku Rzeczpospolita trzy miesiące później stanęła w obliczu śmiertelnego boju w obronie suwerenności i konieczności ustalenia swoich granic. Rosja Sowiecka, utworzona w 1917 roku na gruzach imperium carskiego, dążyła bowiem do przeniesienia rewolucji na inne kraje europejskie i ich sowietyzację. Kluczem do realizacji tego celu, było podporządkowanie Polski. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski uznał ofensywę „na wszystkich frontach rewolucyjnych”, zapowiedzianą przez przywódców bolszewickich, za największe zagrożenie dla Polski.
Na początku stycznia 1919 roku doszło na Wileńszczyźnie do pierwszych starć oddziałów Samoobrony Wileńskiej z jednostkami Armii Czerwonej. W następnych miesiącach nastąpiła eskalacja wojny. Działania zbrojne były prowadzone na ogromnych obszarach litewsko-białoruskiego i ukraińskiego teatru działań wojennych oraz na Łotwie. Obie strony angażowały coraz większe siły. Na front kierowano setki tysięcy żołnierzy, ogromną ilość sprzętu bojowego, zapasów materiałowych oraz wyżywienia. Wojna pochłaniała zasoby odradzającego się państwa polskiego i poważnie hamowała jego odbudowę. Jej kulminacyjnym punktem było polskie zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej („Cud nad Wisłą”) w sierpniu 1920 roku. Działania militarne trwały do października 1920 roku. Wojnę zakończył pokój w Rydze podpisany 18 marca 1921 roku.
W tych zmaganiach Niemcy sprzyjały Rosji bolszewickiej i dążyły do osłabienia Polski. Przekazywały potajemnie armii sowieckiej magazyny z bronią i materiałami wojennymi, a także zatrzymywały zmierzające do Polski pociągi z zaopatrzeniem z Francji i Włoch.
Po czteroletniej, krwawej wojnie w Europie 1914–1918 r. dominowało pragnienie pokoju i dlatego społeczeństwa państw zachodnich nie bardzo rozumiały przyczyny wojny Polski z Rosją. Europa i świat nie miały świadomości, jakie zagrożenie stanowi dla nich bolszewizm.
Dwuletnia wojna Polski z Rosją bolszewicką ocaliła suwerenność odradzającego się państwa. Rzeczpospolita, broniąc niepodległości, poniosła dotkliwe ofiary ludzkie i straty materialne. Jednak dzięki temu społeczeństwo polskie mogło żyć do 1939 roku w niepodległym państwie i rozwijać własną kulturę opartą na wielowiekowych tradycjach. Natomiast Europa została wówczas ocalona przed zalewem komunizmu.
Szczegółowy opis Bitwy Warszawskiej i wojny polsko-bolszewickiej można znaleźć również:
- www.bitwa1920.gov.pl – multimedialna strona, ukazująca najistotniejsze wydarzenia wojny polsko-bolszewickiej, najważniejsze postaci, procesy oraz skutki Bitwy Warszawskiej. Ogromną wartością strony www.bitwa1920.gov.pl są także unikatowe, archiwalne filmy oraz fotografie (jęz. angielski).
- https://www.youtube.com/watch?v=zaJzm9TCyQM – film (ok. 2 min. 30 sek) z serii „Pytania z historii” (IPN), w którym dr hab. Mirosław Szumiło opowiada o Bitwie Warszawskiej. Film z napisami w jęz. angielskim (w ustawieniach).
- http://www.gunzosha.com/books/ISBN4-903619-83-5.html „Traktat Ryski a Polska” Michihiro Yasui (wyd. Gunzosha, 2017), w tym rozdział poświęcony Bitwie Warszawskiej.
- Film Jerzego Hoffmana 1920. Bitwa Warszawska (2011) z napisami japońskimi pod tytułem:「バトル・オブ・ワルシャワ――大機動作戦」(DVD).
- Wystawa „1920-2020 Bitwa Warszawska: polskie zwycięstwo dla wolności Europy” Wojskowego Centrum Edukacji Obywatelskiej Ministerstwa Obrony Narodowej (wersja wspólna polsko – angielska).
· Film animowany dotycząca Bitwy Warszawskiej 1920
https://www.youtube.com/watch?v=aYM_tz7adA4 (wersja polska)
https://www.youtube.com/watch?v=ngF9HCDBDz4 (wersja angielska)
· Animowana wersja komiksu pt. „Srebrni na szlakach Bitwy Warszawskiej”
https://www.youtube.com/watch?v=KSLnbT7SqCM (wersja polska)
https://www.youtube.com/watch?v=9LD5SWskLq8 (wersja angielska)