Jesteśmy w uroczej kawiarni „Pączkija” w Chofu, w zachodniej części metropolii tokijskiej. 

W ciepłą i przytulną atmosferę kawiarni idealnie wpasowuje się pani Mayu Maeda, która dzisiaj dla nas upiekła polską szarlotkę i wraz z panią Marią Żurawską, dyrektor Instytutu Polskiego w Tokio, będzie moją dzisiejszą rozmówczynią.

Aya Sugiura: Ciasto „szarlotka” powstało we Francji, a jego nazwa pochodzi od imienia księżnej Charlotty.

Maria Żurawska: Myślę, że dwa najpopularniejsze w Polsce ciasta to sernik i szarlotka. Szarlotka zwana jest również „jabłecznikiem” i mnie te nazwa jest bliższa.

Polska jest największym producentem jabłek w Europie. Istnieje wiele odmian małych i kwaśnych jabłek, które można bardzo tanio kupić, a w ogrodach przydomowych często rosną jabłonie.

Mayu Maeda: Interesują mnie ciasta z całego świata i spotkałam się z ciastem z jabłkami o podobnej nazwie w Rosji. Polska szarlotka jest tradycyjnym ciastem domowym, ale do jej wypieku używa się wielu przypraw, co mi się bardzo podoba.

MŻ: W każdej rodzinie jest inny przepis na ciasto z jabłkami. Jabłecznik można też kupić w cukierni – takie ciasto zazwyczaj pięknie się prezentuje, ozdobione jest np. piankową bezą. W domu mojego taty kultywowana była tradycja picia popołudniowej herbaty każdego dnia ok. godz. 17:00, a herbacie czy kawie zawsze towarzyszył deser. Kiedy byłam mała, czasem trudno było kupić pewne rzeczy w sklepach. Zimą trudno było o owoce, a jabłka były łatwo dostępne, więc robiło się z nich przetwory na zimę. Potem z tych jabłek piekło się szarlotkę, która wystarczała na popołudniowy deser na kilka dni.

Słyszałam, że u pani Marii w domu, w tygodniu, popołudniową herbatę pijał czasami tylko tata, ale w weekendy zapraszano rodzinę i przyjaciół i bywało wówczas bardzo gwarno.

MŻ: Tak, to prawda. Na stole często pojawiało się wówczas też ciasto drożdżowe ze śliwkami. Jednak, nawet teraz, kiedy łatwo jest kupić czekoladki czy zagraniczne słodycze, szarlotka jest wciąż bardzo popularna i jest klasycznym deserem zamawianym w kawiarniach i restauracjach.

Szarlotka jest ciastem lubianym przez wszystkich. Jak upiec dobrą szarlotkę?

MM: By upiec polską szarlotkę, trzeba użyć kwaśnych jabłek i to w dużej ilości. Z jabłek dostępnych w Japonii polecam odmianę Jonatan. Można też użyć innej odmiany i tuż przed zdjęciem jabłek z ognia dodać sok z cytryny. Jeżeli chodzi o masło, to ja kroję je na cienkie plasterki i mrożę. Dzięki temu wychodzi ładna kruszonka, która się nie rozlewa. Myślę, że polska szarlotka jest łatwa w przygotowaniu, bo spód i kruszonkę robi się z tego samego ciasta, dlatego warto spróbować ją upiec.

Szarlotka to ciasto, z którym można eksperymentować, tak by stworzyć własny oryginalny przepis. Mam nadzieję, że zasmakują Państwo w chrupiącej kruszonce, wilgotnym cieście oraz smaku kwaśnych jabłek i przypraw.

Pani Mayu, pani Mario serdecznie dziękuję za rozmowę.

Szarlotka (na foremkę o średnicy ok 18 cm)

■ składniki ■

Ciasto

125 g masła

250 g mąki

45 g cukru

1/4 łyżeczki proszku do pieczenia

1/8 łyżeczki soli

2 jajka

2, 3 krople ekstraktu waniliowego

pół łyżki zimnej wody

Nadzienie

6-8 szt. (1,1 kg) obranych i wydrążonych jabłek

15 g masła

165 g cukru

1/2 łyżeczki cynamonu

1/8 łyżeczki gałki muszkatołowej

4 goździki (lub goździki w proszku)

■ przygotowanie■

1. Ciasto.

Masło pokroić w cienkie plasterki, zawinąć w folię i schłodzić w zamrażarce przez ok. 20 minut.

Do dużej miski włożyć mąkę, cukier, proszek do pieczenia, sól i masło z zamrażarki. Wyrobić ciasto. Zrobić wgłębienie na środku, dodać żółtka i esencję waniliową i wszystko wymieszać, nie używając opuszków palców, by ciasto wyglądało jak kruszonka. Gdy wszystkie składniki się wymieszają, nieco mniej niż połowę w stanie pokruszonym przełożyć do pojemnika i włożyć do lodówki.

Do pozostałego ciasta dodać zimną wodę i wyrobić. Tym ciastem wyłożyć dno posmarowanej masłem formy. Przykryć folią i wstawić na co najmniej półtorej godziny do lodówki (można zostawić na noc).

2. Nadzienie.

Jabłka obrać, wyjąć gniazda nasienne, pokroić na kawałki ok. 3 cm. W większym garnku roztopić masło, dodać jabłka i gotować na średnim ogniu, mieszając. Dodać cukier, cynamon, gałkę muszkatołową, goździki i nadal gotować aż wyparuje większość wody, ok. 10 minut. Zostawić do ostygnięcia.

Piekarnik nagrzać do 180 ° C. Ciasto przykryć papierem do pieczenia, obciążyć i włożyć do piekarnika. Piec ok. 30 min, na jasnobrązowy kolor, a potem 5 minut bez papieru i obciążenia.

Na ciasto wyłożyć nadzienie i posypać kruszonką. Ponownie włożyć do piekarnika i piec ok. 45 minut na złoty kolor. Jeżeli ciasto zacznie się przypalać, przykryć folią aluminiową.

Schłodzić i posypać cukrem pudrem.

Przygotowania ciasta i przepisu:

Mayu Maeda, Hello Cake　

Zdjęcia: Maciej Komorowski