Franz BRENTANO ligt aan de oorsprong van een echte filosofische traditie die tot bloei kwam door zijn leerlingen en verder verspreid werd in Europa door die leerlingen tussen het einde van de XIXde eeuw en de Eerste Wereldoorlog, voornamelijk in Polen. Deze traditie baande ook de weg voor andere scholen en belangrijke filosofische stromingen: buiten die van Brentano zelf (met Kazimierz TWARDOWSKI, Ehrenfels, Meinong, de jonge Husserl, Stumpf, Marty), zijn er onder andere de scholen en stromingen van diens leerlingen, zoals de School van Lviv-Warschau (Jan ŁUKASIEWICZ, Stanisławz LEŚNIEWSKI, Tadeusz KOTARBIŃSKI, Kazimierz AJDUKIEWICZ, Izydora DĄMBSKA, Alfred TARSKI), de stroming van de realistische fenomenologie (Ingarden, Pfänder, Stein, Scheler en Reinach), of de scholen van Graz (Ameseder, Höfler, Mally, Vitasek, Martinak), Berlijn (Wertheimer, Koffka, Koehler) en Praag (Kraus, Kastil).

De belangrijke bijdrage van deze traditie aan de psychologie, zowel de descriptieve als de fenomenologische, alsook aan de ontologie en de waardetheorie is tegenwoordig goed gekend. Minder gekend is daarentegen diens aandeel aan de taalfilosofie. Op enkele bijdragen van Anton Marty – Brentano’s “minister van linguïstische zaken” – en Husserl na, zijn de ideeën over taalfilosofie onder de aanhangers van deze traditie amper bestudeerd. Nochtans is de gehele brentaniaanse traditie doorwoven van een interesse in zowel de taal op zich, als de taal als middel voor filosofische problemen op te lossen.
+++ argument voor de conferentie
+++ volledig programma van de conferentie

De conferentie “Taalfilosofie en de brentaniaanse traditie” zal plaatsvinden in de Salle de l’Horloge aan de Universiteit van Luik van maandag 17 tot en met woensdag 19 september 2018. Het Pools Instituut in Brussel nodigt er twee internationaal gerenommeerde onderzoekers voor uit: Jan HERTRICH-WOLEŃSKI van de Jagielloonse Universiteit in Krakau, en Arkadiusz CHRUDZIMSKI van de Universiteit van Szczecin.

PRAKTISCHE INFORMATIE
>>> Universiteit van Luik, Salle de l’Horloge (Rue du 20-Août, 4000 Luik, gebouw A1, ingang 7, tweede tussenverdieping) – zie kaart
>>> maandag 17, dinsdag 18 en woensdag 19 september 2018 – 9u30 > 17u
>>> vrije toegang
>>> De conferentie zal voornamelijk in het Engels gehouden worden

ARGUMENT
De brentaniaanse en de analytische traditie delen met elkaar de overtuiging dat linguïstische analyse zich niet dient te beperken tot een grammaticale analyse van uitingen, maar dat ze zich eerder zou moeten toespitsen op hun “diepgaande structuur”. Alleen maar een inspanning in die richting kan leiden tot een oplossing van filosofische problemen die op het eerste zicht niet linguïstisch van aard lijken te zijn. Desalniettemin verschillen de beide belangrijke filosofische tradities in hun opvatting van wat die “diepgaande structuur” dan exact inhoudt: de brentaniaanse traditie stelt dat deze een mentale natuur heeft, terwijl de analytische traditie het als zijnde logisch beschouwt.
En inderdaad, aan de essentie van de brentaniaanse traditie ligt een linguïstische analyse die mentale handelingen, uitgedruk door uitingen, aan het licht tract te brengen, vaak samengebracht en gethematiseerd onder de noemer van “interne vorm”. Dit verschil in het programma verklaart grotendeels het feit waarom de brentaniaanse traditie er nooit volledig in slaagde mee te gaan met de “linguïstische wending”, zoals die later gesteld werd door Wittgenstein en de vertegenwoordigers van de linguïstische filosofie van Oxford.
De hoofddoelstelling van dit colloquium bestaat uit  een evaluatie van de hypothese die stelt dat de brentaniaanse traditie een authentiek programma van origineel onderzoek naar taalfilosofie biedt. De lezingen zullen derhalve de volgende thema’s, aanwezig in de brentaniaanse traditie, behandelen:
1) De theorie van de betekenis:
1.1) Objectieve en subjectieve betekenis (psychologisme en anti-psychologisme met betrekking tot de betekenis) ;
1.2) De communicationele en contextuele aspecten van de betekenis;
2) De interne vorm van taal;
3) De linguïstische functies;
4) De relatie tussen linguïstische uitingen en mentale handelingen, en meerbepaald de kwestie van het taal/gedachteparallellisme;
5) Het onderscheid tussen categorematische en syncategorematische uitdrukkingen, alsook de vraag van de zuivere grammatica;
6) De linguïstische analyse als methode voor het oplossen van filosofische problemen;
7) De vraag van het nominalisme;
8) De vraag van indexicale uitdrukkingen;
9) De analyse van eigennamen en soortnamen;
10) De analyse van uitingen;
11) Linguïstische fictie en parafrasering.

PROGRAMMA

Maandag 17 september 2018

9u30 – Sébastien RICHARD (ULB), “Objective and Subjective Meaning in the School of Brentano”
10u30 – Denis SERON (FNRS/ULiège), “Brentano and Mauthner on Grammatical Illusions”
11u30-11u45 – BREAK
11u45 – Maria VAN DER SCHAAR (universiteit Leiden), “Modification and Modifying Terms in the Brentano School”

12u45-14u – LUNCH

14u30 – Denis FISETTE (UQAM), “Twardowski on Logical Psychologism”
15u – Jan WOLEŃSKI (Université Jagellone de Cracovie), “Extensionality/intensionality in Polish Philosophy of Language. From Twardowski to Tarski”
16u-16u15 – BREAK
16u15 – Bruno LECLERCQ (ULiège),  “Meaning and Reference in Twardowski, Meinong and Meinongian Logicians”

Dinsdag 18 september 2018

9u30 – Kevin MULLIGAN (Université de Lugano), “On Being Guided: Bühler & Wittgenstein”
10u30 – Janette FRIEDRICH (Université de Genève), “Questions psychologiques et questions linguistiques : Bühler et Martinak”
11u30-11u45 – BREAK
11u45 – Basil VASSILICOS (Mary Immaculate College/ University of Limerick), “Wundt and Bühler on Gestural Expression: from Psycho-Physical Mirroring to the Diacrisis”

12u45-14u – LUNCH

14u30 – Guillaume FRECHETTE (Universität Salzburg), “The Context Principle in Austro-German Philosophy”
15u30 – Charlotte GAUVRY (FNRS/ULiège), “A Context Principle in Brentano?”
16u-16u15 –  BREAK
16u15 – Olivier MALHERBE (ULB): “Roman Ingarden : usage, contexte et signification”

Woensdag 19 september 2018

9u30 – Arkadiusz CHRUDZIMSKI (Université de Szczecin), “Brentanian Intentionality and Demonstrative Reference”
10u30 – Hamid TAIEB (Humboldt Universiteit, Hamburg), “The Early Husserl on Typicality”
11u30-11u45 – BREAK
11u45 – Claudio MAJOLINO (Université de Lille), “Husserl on Classifying Signs (as to Describe Speech Actions)”

12u45-14u – LUNCH

14u30 – Laurent CESALLI (Université de Genève), “Méta-Marty : Essai d’investigation des Untersuchungen“