W czwartek, 25 kwietnia, o godz. 11.00 zostanie zainaugurowane Feministyczne Archiwum Teatralne. FEM100, interdyscyplinarny program badawczo-edukacyjny, którego celem jest próba zachowania niematerialnego dziedzictwa teatralnego. Pierwszym etapem będzie przywrócenie do życia historii artystek niezapisane w oficjalnej historii teatru z lat 1920-2020. Przez prawie dwa lata, 2024-2025, program będzie rekonstruował konteksty teatralne widziane z kobiecego punktu widzenia, za pomocą kwerendy w archiwach teatralnych oraz serii międzynarodowych konferencji prowadzonych przez specjalistów teatralnych z Polski, Serbii, Szwecji, Finlandii, Islandii i Węgier. Będzie miał na celu również upowszechnianie wspólnych praktyk teatralnych i metod badawczych w archiwach teatralnych, posługując się warsztatami teatru dokumentalnego i konfesyjnego na tematy feministyczne i prowadzonymi ze studentami różnych kierunków na uniwersytetach partnerskich, jak również poprzez produkcję instalacji performatywnej opartej na dokumentacji archiwalnej.
Pierwsze wydarzenie odbędzie się na Wydziale Teatru i Filmu Uniwersytetu Babeș-Bolyai, partnera programu, i obejmie konferencję Researching Women’s Theatre History: A Feminist Scholar in the Archives prowadzoną przez Agatę Łukszę* z Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas tego samego wydarzenia badaczka teatru Cristina Modreanu, kuratorka programu, zaprezentuje Feministyczne Archiwum Teatru. FEM100, a członkinie zespołu Anca Hațiegan, Raluca Sas Marinescu, Ilinca Tamara Todoruț, Ivona Vîstraș, Mihai Pedestru i Olivia Grecea przedstawią tematykę badań. Wydarzenie zakończy się otwarciem wystawy online Female Theatre Critics in the 20th Century (1920-1990) / Critica de teatru feminină în secolul 20 (1920-1990), której kuratorką jest prof. Miruna Runcan, członkini zespołu programowego. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny, w zależności od dostępności miejsc.
*Agata Łuksza jest profesorką w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, członkinią zarządu European Association for the Study of Theatre and Performance oraz współredaktorką European Journal of Theatre and Performance. Jest autorką artykułów i książek, ostatnio Polish Theatre Revisited: Theatre Fans in the Nineteenth Century (University of Iowa Press, 2023) oraz Glamour, kobiecość, widowisko. Aktorka jako obiekt pożądania (Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Teatralny w Warszawie, 2016). Jak sama mówi: „Jestem badaczką teatru i performansu z obsesją na punkcie historii IX wieku: feministką zainspirowaną kobietami z przeszłości; oraz fanką fantasy i opowieści gotyckich. Obecnie pracuję nad badaniem wydarzeń z okresu kolonialnego w Polsce, mając nadzieję zapobiec ewentualnym przyszłym nawrotom stereotypów rasowych we współczesnej Polsce”.
***
Program Archiwum Teatru Feministycznego. FEM100 jest organizowany przez Rumuńskie Stowarzyszenie Promocji Sztuk Performatywnych (ARPAS), we współpracy z Wydziałem Teatru i Filmu Uniwersytetu Babeș-Bolyai w Klużu, Centrum Studiów nad Filmem i Sztukami Performatywnymi Janovics (2024-2025), Uniwersytetem Transilvania (2025), Teatrem Luceafărul w Jassach (2025) oraz przy wsparciu AFCN – Programy Kulturalne.
Program kulturalny współfinansowany przez Administrację Narodowego Funduszu Kultury. Program niekoniecznie reprezentuje stanowisko Administracji Narodowego Funduszu Kultury. AFCN nie ponosi odpowiedzialności za treść projektu ani za sposób wykorzystania jego wyników. Odpowiedzialność za te kwestie ponosi wyłącznie beneficjent dofinansowania.