#001 Wszystkiego Najlepszego w Nowym Roku!
#002 8 stycznia br. obchodzimy 125. rocznicę urodzin św. Maksymiliana Marii Kolbe (1894-1941). Jako misjonarz przybył w 1930 r. do Japonii, a założony przez o. Maksymiliana Kolbe klasztor Rycerstwa Niepokalanej Seibo-no kishi w Hongochi (pref. Nagasaki) również i dziś spełnia swoją działalność misyjną. W czasie okupacji niemieckiej w 1941 r. w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau oddał swoje życie za współwięźnia skazanego na śmierć głodową. Wiele osób w Japonii zna postać i misjonarską działalność św. M. Kolbe, który za swoje dokonania zawsze będzie pamiętany.
#003 Mijają 3 lata od uruchomienia przez PLL LOT w dniu 13 stycznia 2016 r. regularnego bezpośredniego połączenia lotniczego między Tokio a Warszawą, a w najbliższym czasie planowane są też codzienne rejsy bezpośrednie w obie strony. Dzięki nowemu połączeniu można obecnie o wiele łatwiej i szybciej podróżować między naszymi krajami. Zapraszamy do Polski!
#004 Dawid Kubacki z dużą przewagą wygrał pierwsze w karierze zawody Pucharu Świata w Predazzo. Na podium shamal także drugi Polak – trzecie miejsce zajął Kamil Stoch.
W tym sezonie zadziwia niesamowity Ryouyu Kobayashi! Gratulujemy Japonii tak wspaniałego zawodnika!
Kibicujemy, aby przez cały sezon podium poozstawalo „biało-czerwone” – polsko-japońskie „Biało-czerwoni Razem!” – w pięknym roku 2019 na stulecie stosunków polsko-japońskich
http://www.sport.pl/skoki/7,65074,24359760,dawid-kubacki-polecial-jak-kobayashi-zabral-rekord-japonczykowi.htmlDawid Kubacki z dużą przewagą wygrał pierwsze w karierze zawody Pucharu Świata w Predazzo. Na podium shamal także drugi Polak – trzecie miejsce zajął Kamil Stoch.
W tym sezonie zadziwia niesamowity Ryouyu Kobayashi! Gratulujemy Japonii tak wspaniałego zawodnika!
Kibicujemy, aby przez cały sezon podium poozstawalo „biało-czerwone” – polsko-japońskie „Biało-czerwoni Razem!” – w pięknym roku 2019 na stulecie stosunków polsko-japońskich.
Dawid Kubacki z dużą przewagą wygrał pierwsze w karierze zawody Pucharu Świata w Predazzo. Na podium shamal także drugi Polak – trzecie miejsce zajął Kamil Stoch.
W tym sezonie zadziwia niesamowity Ryouyu Kobayashi! Gratulujemy Japonii tak wspaniałego zawodnika!
Kibicujemy, aby przez cały sezon podium poozstawalo „biało-czerwone” – polsko-japońskie „Biało-czerwoni Razem!” – w pięknym roku 2019 na stulecie stosunków polsko-japońskich.
#005 Japonia była jednym z pierwszych krajów, po USA, Francji, Wielkiej Brytanii i Włoszech, który uznał niepodległość Rzeczpospolitej. Nastąpiło to w dniu 6 marca 1919 r. i otworzyło rozdział przyjaznych relacji między oboma krajami. W dwudziestoleciu międzywojennym Polska i Japonia utrzymywały kontakty polityczne, gospodarcze i wojskowe, w tym wywiadowcze, które skupiały się głównie wokół współpracy przeciw ZSRR. Polacy i Japończycy wspólnie łamali szyfry sowieckie, co jest dzisiaj mało znanym faktem.
#006 Polski sport zimowy kojarzy się wielu z sukcesami m.in. polskich skoczków narciarskich. Z aktualnej kadry najbardziej znany jest Kamil Stoch, (ur. w 1987 r.), który dwukrotnie zajął pierwsze miejsce w rocznym rankingu Mistrzostw, a zdobył cztery medale, trzy złote i jeden brązowy, w na Igrzyskach Zimowych w Soczi i Pjongczangu. Spośród innych polskich sportowców, których nazwiska zostały trwale wpisane w historii skoków narciarskich, najbardziej znanym jest Adam Małysz, (ur. w 1977 r.), czterokrotny zdobywca Pucharu Świata i zdobywca czterech medali, trzech srebrnych i jednego brązowego w Olimpiadzie Zimowej w Salt Lake City i Vancouverze.
Jeżeli sięgniemy dalej wstecz w historii tej dyscypliny, pojawia się nazwisko Wojciecha Fortuny, (ur. w 1952 r.), który triumfował na skoczni K-110 podczas Olimpiady Zimowej w Sapporo. Zawody miały miejsce w skoczni Okurayama 11 lutego 1972 roku, w Dzień Założenia Państwa (Japonii). Fortuna zajął już szóste miejsce na skoczni K-86 w Miyanomori w dniu 6 lutego, kiedy na podium stanęła trójka Japończyków, zw. eskadrą pod japońską flagą Wchodzącego Słońca, Yukio Kasuya, Shoji Konno i Seiji Aochi. Na oczach 50 tysięcy kibiców i kilku milionów telewidzów polski skoczek odniósł wielkie zwycięstwo! Spośród japońskich uczestników konkursu najlepszy wynik osiągnął Yukio Kasaya, zajmując szóste miejsce.
#007 W lutym 1901 roku zorganizowano pierwszą w Polsce wystawę sztuki japońskiej w warszawskiej galerii „Zachęta”. Dzieła pochodziły z kolekcji Feliksa „Manggha” Jasieńskiego (1861-1929). Studiował w Paryżu i Berlinie ekonomię, filozofię, literaturę, historię sztuki i muzyki. W Paryżu zafascynował go nurt sztuki zw. japonizmem. Zebrał w sumie ok. piętnastu tysięcy dzieł, wśród których sześć tysięcy pięćset stanowiły dzieła sztuki japońskiej. Sam ani razu nie był w Japonii. Podróżując po Europie dogłębnie poznawał sztukę tego kraju.
Kiedy wrócił do Warszawy na początku lat 90-tych XIX wieku opublikował szereg artykułów dot. przede wszystkim sztuki japońskiej, a w pierwszym roku XX wieku zrobił wystawę sztuki japońskiej, która jednak spotkała się z chłodnym przyjęciem widzów i krytyków. Rozczarowany Jasieński osiedlił się w Krakowie, gdzie z czasem zyskał sławę jako mecenas sztuki. W 1920 przekazał swoją kolekcję miastu Krakowa w darze. Zbiór Jasieńskiego przez lata przechowywano bez miejsca stałej ekspozycji. W drugiej połowie lat 80-tych XX w. Andrzej Wajda, reżyser filmowy i teatralny, otrzymawszy (1987 r.) Nagrodę Kioto, wystąpił z propozycją utworzenia Fundacji Kioto-Kraków. Fundacja ta później zajmowała się uzyskiwaniem zarówno funduszy publicznych, jak i prywatnych organizacji i osób na założenie Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, co zostało uwieńczone otwarciem w listopadzie 1994 r. tego Muzeum.
#008 W dniu 8 lutego 1957 w Nowym Jorku podpisano Układ o wznowieniu stosunków dyplomatycznych między Japonią a Polską Rzeczpospolitą Ludową. Jego sygnatariuszami byli wiceminister spraw zagranicznych PRL Józef Winiewicz i ambasador japoński przy ONZ – Toshikazu Kase. Polska stała się drugim krajem komunistycznym, z którym Japonia odnowiła stosunki dyplomatyczne po drugiej wojnie światowej, a japońska Ambasada w Warszawie – pierwszą placówką dyplomatyczną Japonii w Europie Wschodniej.
Wówczas pojawiła się w Japonii moda na Polskę, w korzystnej aurze powstało nawet Japońskie Towarzystwo Literatury Polskiej w Osace. Oto fragment doniesienia Gazety Yomiuri w dniu 13 lutego 1957 roku: „Niemal co dzień nadchodzą do Towarzystwa listy od Polaków, którzy chcą nawiązać korespondencję z Japończykami, m.in. nauczycielami i lekarzami. Członkowie Towarzystwa wyrażają chęć i gotowość znalezienia przyjaciół korespondencyjnych dla nich oraz tłumaczenia listów z polskiego na japoński i z japońskiego na polski.
#009 Po raz pierwszy w Polsce przedstawiono japoński teatr jeszcze za zaborów. Było to w 1902 roku, gdy Otojiro Kawakami i jego żona Sadayakko w trakcie tournée po Ameryce i Europie występowali w czterech polskich miastach. W latach 1908-1909 aktorka Hanako (prawdziwe nazwisko: Hisa Ota) wraz z zespołem trzy razy występowała w Polsce.
Teatr Kabuki poza Japonią od 1928 był pokazywany w 110 miastach w 36 krajach. W Polsce, w ramach jednego z pierwszych tournée zagranicznych w lutym 1931 roku, pokazano w sumie osiemnaście przedstawień w pięciu miastach: Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Krakowie i Lwowie.
Oto entuzjastyczna recenzja opublikowana zaraz po przedstawieniu we Lwowie: „Gra ta, to promieniowanie na zewnątrz życia wewnętrznego, jest poważna i skupiona, wartka i mijająca jak życie, jak wieczny proces stawania się i zagłady. Oddycha prawdą i Bogiem. I dlatego chwilami czar tego egzotycznego teatru staje się nam bliższym, zrozumialszym i pokrewniejszym, niż zakłamana sztuka Europy.”
#010 Kiedy po raz pierwszy posadzono w Polsce drzewa japońskiej wiśni sakura? I gdzie? Nie dysponujemy dokładnymi informacjami na ten temat, ale monografia Arkadiusza Tarnowskiego „Polska i Japonia 1989-2004. Stosunki polityczne, gospodarcze i kulturalne (2009)” podaje, że 30 marca 1995 roku w Warszawie odbyła się uroczystość posadzenia ok. 40 drzew wiśni i śliwy japońskiej w pobliżu Zamku Królewskiego. W późniejszym okresie przybywało drzewek japońskiej wiśni w Polsce. Obecnie piękno kwitnących kwiatów sakury można podziwiać w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego i w innych miejscach w całej Polsce. Liczne sklepy, szkoły językowe i sportowe noszą nazwę „sakura”, a w Warszawie istnieje nawet Osiedle Kwitnącej Wiśni.
#011 Brat Zenon Żebrowski (1891-1982) – franciszkanin konwentualny, przyjechał do Japonii 24 kwietnia 1930 roku wraz z grupą polskich misjonarzy z o. Maksymilianem Kolbe. W Nagasaki z wielkimi oddaniem zajmowali się redagowaniem i rozprowadzaniem czasopisma misyjnego „Rycerz Niepokalanej”. Po tym, jak o. Kolbe opuścił Japonię w 1936 roku, br. Zenon działał dalej jako misjonarz. 9 sierpnia 1945 roku doświadczył wraz z mieszkańcami Nagasaki tragicznego w skutkach wybuchu bomby atomowej. W okresie powojennym całkowicie poświęcił się ratowaniu sierot wojennych i wszystkich potrzebujących pomocy.
Za swoją działalność społeczną został odznaczony Orderem Świętego Skarbu (Złote Promienie z Rozetą) w 1969 roku i Nagrodą Kulturalną im. Eiji Yoshikawa w 1979 roku. Rząd Polski natomiast uhonorował go Złotą Odznaką Orderu Zasługi PRL w 1976 roku.
Nagrodę Kulturalną im. Eiji Yoshikawa, ustanowioną w 1967 r., otrzymują osoby oraz instytucje za wybitne zasługi w działalności kulturalnej w Japonii. Eiji Yoshikawa (1892-1962) był autorem licznych znakomitych powieści historycznych, m.in. największego arcydzieła Musashi (1935- 39).
Br. Zeno był pierwszym laureatem-obcokrajowcem tej nagrody, która nie ma charakteru „międzynarodowego”. Na uroczystości, która miała miejsce 11 kwietnia 1979 roku, odczytano następujące uzasadnienie Br. Zeno „przez pół wieku oddał wielkie zasługi w działalności społecznej w Japonii, poświęcając się opiece nad sierotami i bezdomnymi”.
Źródło: https://www.kodansha.co.jp/about/nextgeneration/archive/22289
#012 Wydawnictwo Hakusuisha od lat wydaje w Japonii materiały do nauki języka polskiego. W 1973 r. ukazało się pierwsze wydanie podręcznika Wprowadzenie do języka polskiego (S.Kimura i S. Yoshigami), 3 lata później pierwsze wydanie Rozmówek polskich (H. Lipsztyc i S.Yoshigami), w 1981 r. po raz pierwszy został wydany Mały słownik polsko-japoński . W 1987 r. drukiem ukazał się podręcznik Język polski ekspresem (T. Ishii), a w 2008 r. jego nowe wydanie (T. Ishii, R. Mitsui). Są to pozycje, po które od lat najchętniej sięgają Japończycy uczący się języka polskiego. Bohaterem pierwszego podręcznika jest Yusuke Mizuno, podróżujący po Polsce urzędnik. W nowym wydaniu bohaterką podręcznika została Eri Yamamoto, studentka uczęszczająca na letni kurs języka polskiego w Warszawie. Zmiana bohaterów wiąże się zapewne z faktem powstania w 1991 r. polonistyki na Tokijskim Uniwersytecie Studiów Międzynarodowych (TUFS).
We wstępie do Języka polskiego ekspresem autor pisze: „W ostatnich latach obserwujemy stały wzrost zainteresowania Polską w Japonii (…) Napisałem tę książkę w nadziei, że przynajmniej część osób zainteresowanych Polską z różnych powodów zainteresuje się również językiem polskim” i dalej „W tym roku mija dokładnie 30 lat od wznowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Japonią. Wprowadzam na rynek wydawniczy niniejszy podręcznik z nadzieją na dalszy rozwój wzajemnych stosunków”.
#013 Kinzo Asai (1918-1968) przed II wojną światową ukończył anglistykę, a po wojnie studiował język rosyjski na Uniwersytecie w Osace i ekonomię w Kioto. W 1951 r. uczył się na Uniwersytecie Connecticut w Stanach Zjednoczonych, a od 1952 r. aż do śmierci pracował jako dziennikarz w redakcji gazety Yomiuri w Osace.
Podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych spotkał profesora ekonomistę pochodzenia polskiego, pod którego wpływem zainteresował się literaturą polską. Po powrocie do Japonii postanowił zająć się tłumaczeniem języka polskiego. Do roku 1956 przełożył na język japoński wszystkie utwory Adama Mickiewicza. W tym samym roku otrzymał zaproszenie od Polskiej Akademii Nauk do wzięcia udziału w Międzynarodowej Sesji Naukowej organizowanej w Warszawie w dniach 17-20 kwietnia. Asai przyjechał do Polski przez Danię, gdzie otrzymał polską wizę pobytową (stosunki dyplomatyczne między Polską i Japonią nie były wówczas utrzymywane). Wyjechał po 2 miesiącach, 27 czerwca, w przeddzień wybuchu “Czerwca Poznańskiego”. Zabrał ze sobą do Polski zbiór przekładów, których kopie na mikrofilmach przechowywane są do dziś w Bibliotece Narodowej.
#014 Już 28 czerwca na ekrany japońskich kin wejdzie nominowany do Oskara w trzech kategoriach film
„Zimna wojna” (2018) w reżyserii Pawła Pawlikowskiego. Sukcesowi filmu towarzyszy wzmożone
zainteresowanie Państwowym Zespołem Ludowym Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza
Sygietyńskiego, który został odwzorowany na ekranie jako fikcyjny Zespół Ludowy „Mazurek” i
którego utwór „Dwa serduszka” stał się motywem przewodnim dzieła.
Zespół „Mazowsze” w początkowym okresie działalności występował w krajach socjalistycznych,
m.in. ZSRR, NRD i Jugosławii. Po raz pierwszy za „żelazną kurtyną” zespół wystąpił w Paryżu, w
1954 roku, a 1960 roku odbył tournée po Stanach Zjednoczonych i krajach azjatyckich.
Po koncertach w Chinach 125-osobowy zespół wsiadł w porcie w Hong-Kongu na statek „President
Cleveland” i w dniu 15 marca 1960 r dopłynął do Jokohamy. Od 19 marca do 12 kwietnia zespół dał
w Japonii 16 koncertów w Tokio i Osace. „Mazowsze” zostało zaproszone do Japonii przez Radio
Tokio (JOKR), które obchodziło piątą rocznicę istnienia, a koncerty miały również na celu
upamiętnienie 150 rocznicy urodzin Fryderyka Chopina.
Mazowsze po raz drugi przyjechało do Japonii z występami dopiero w 1981 roku, a następnie w 1989
roku.
#015 Krzysztof Ingarden jest architektem, wielce zasłużonym w wymianie kulturalnej między Polską a Japonią: współpracował z japońskim mistrzem Arata Isozaki przy budowie Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha (obecnie Muzeum) (1994), sam zaprojektował m.in. Ambasadę Japonii w Warszawie (2000), Polski Pawilon na Światowej Wystawie Expo 2005 w Aichi (2005), Pawilon Wyspiańskiego w Krakowie (2007), Galeria Europa – Daleki Wschód, aneks Muzeum Manggha w Krakowie (2015).
Ambasada RP w Tokio, dzieło Ingardena, została uroczyście otwarta 30 maja 2001 r.
Wielorakie ograniczenia i bardzo restrykcyjny plan zagospodarowania przestrzennego – takie wyzwania stanęły przed Krzysztofem Ingardenem z Ingarden & Ewý Architekci w 1995 roku, gdy jego praca zwyciężyła w konkursie na ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej w Tokio. Pod realizację przeznaczona była niewielka działka, położona na zboczu wzgórza, w gęsto zabudowanej dzielnicy Meguro. Zgodnie z wymogami, wysokość nowej budowli nie mogła przekroczyć 12 metrów, a 20 proc. powierzchni należało pozostawić na tereny zielone. Ministerstwo Spraw Zagranicznych dokładnie określiło wielkość i liczbę pomieszczeń w ambasadzie. W celu uzyskania dodatkowej powierzchni użytkowej gmach został głęboko posadowiony w ziemi.
Ostatecznie powstało funkcjonalne i estetyczne cacko architektoniczne, w którym mieszczą się gabinety Ambasadora i pracowników, sale konferencyjne, hol wejściowe, pokoje hotelowe i parking.
Pragniemy dodać, że film dokumentarny na temat współpracy Krzysztofa Ingardena z Andrzejem Wajdą, reżyserem filmowo-teatralnym pt. Idea jest najważniejsze architektoniczne pasje Andrzeja Wajdy, który nakręcił Jacek Link-Lenczowski w 2017 r., zostanie pokazany w ramach tegorocznego festiwalu filmu polskiego w Japonii. Polecamy!
#016 W dniu 31 maja 2009 roku ukazała się z tokijskiego wydawnictwa Sairyu-sha monografia Historia stosunków polsko-japońskich. 1904-1945, fundamentalne opracowanie dziejów relacji obu krajów, dokonane przez Ewę Pałasz-Rutkowską, japonistkę, i Andrzeja T. Romera, „naocznego świadka wydarzeń w kontaktach Japonii z Polską” (z posłowia tłumaczki do japońskiego wydania).
28 czerwca 1996 r. Odbyła się w Sali Koncertowej Zamku Królewskiego w Warszawie promocja oryginalnego wydania pierwszego, praca nad którym została ukończona na jesieni poprzedniego roku. Drugie wydanie znacznie poszerzone i poprawione przygotowano w warszawskim Wydawnictwie Bellona na wiosnę 2009 r., na 90-tą rocznicę nawiązania stosunków oficjalnych między Polską a Japonią. A na jesieni 2018 r. została napisana przedmowa do trzeciego wydania pod nieco zmienionym tytułem Historia stosunków polsko-japońskich. Tom 1. 1904-1945 z okazji setnej ich rocznicy. Pałasz-Rutkowska dedykuje najnowsze wydanie współautorowi Romerowi, który odszedł na zawsze w lutym 2018 r. Egzemplarze tomu drugiego poświęconego kontaktom obu krajów z lat 1945-2018 ma się niebawem pojawić w księgarniach.
Wersja japońska monografii dokonana przez Riko Shiba stanowi „wydanie przejrzane i uzupełnione” w stosunku do pierwszego wydania oryginalnego. Na opasce do książki czytamy: „Publikacja z okazji 90-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych między Japonią a Polską! Opisuje nieznane dzieje stosunków japońsko-polskich oraz aspekty działań japońskiej dyplomacji w Europie Środkowej!” Polecamy lekturę!
#017 W Światowej Wystawie EXPO’70, która odbyła się w 1970 r. w Osace pod myślą przewodnią „Postęp i harmonia dla ludzkości”, brało udział 77 państw z całego świata. Swoje pawilony wystawowe miały następujące państwa dawnego bloku wschodniego: Bułgaria, Czechosłowacja, ZSRR i NRD (wraz z RFN). Polska także miała być obecna na EXPO’70. W 1968 r. rząd polski zdecydował o uczestnictwie w wydarzeniu, a nawet podpisał umowę o dzierżawie działki na pawilon, ostatecznie zrezygnowano jednak z udziału.
W ramach EXPO’70 w Osace w dniach 1-10 kwietnia odbyła się pierwsza edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego, który obecnie organizowany jest w Tokio. W Osaka Festival Hall wyświetlono m.in. polski film z 1967 r. „Żywot Mateusza” w reż. Witolda Leszczyńskiego. W celu wzięcia udziału w wydarzeniu, po raz pierwszy do Japonii przyjechał Andrzej Wajda. Przebywał w Tokio i Osace w dniach od 30 marca do 5 kwietnia. Jego przewodnikiem był tłumacz i pisarz, Roger Pulvers, który polecił reżyserowi obejrzenie przedstawienia teatru lalkowego Bunraku oraz japońskiego filmu z 1969 „Podwójne samobójstwo” (Shinju ten-no amijima) w reż. Masahiro Shinody. Wajda zwrócił wówczas uwagę na mistyczną rolę lalkarza „kuroko”, którego następnie sam wprowadził na scenę w zainscenizowanych przez siebie „Biesach” (1971). Podczas pobytu w Japonii reżyser udzielił bardzo interesującego wywiadu krytykowi filmowemu, Koichiemu Yamadzie (Czym jest film? Zbiór wywiadów, wyd. Soshisha,1988). Polecamy jego lekturę!
Osaka ponownie zostanie gospodarzem Światowej Wystawy EXPO w 2025 r. Niecierpliwie czekamy na kolejną wspaniałą prezentację Polski po 20 latach od niezwykle udanej obecności Polski i pawilonu polskiego na Światowej Wystawie w Nagoi w 2005 r.
#018 Po ustanowieniu stosunków dyplomatycznych między Polską i Japonią, w obu krajach powstały poselstwa i konsulaty partnerskiego kraju. Pierwszym oficjalnym przedstawicielem RP w Japonii był Józef Targowski (1883-1952), który rozpoczął swoją misję dyplomatyczną w 1920 r., a pierwszym posłem Japonii w Polsce od 6 maja 1921 r. był Toshitsune Kawakami (1861-1935).
Toshitsune Kawakami ukończył studia rusycystyczne w Tokijskiej Szkole Języków Obcych i zatrudnił się w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był specjalistą od spraw rosyjskich i pełnił funkcję konsula generalnego w Harbinie i Moskwie. Był tłumaczem Romana Dmowskiego podczas jego pobytu w Japonii w czasie trwania wojny rosyjsko-japońskiej w 1904 r.
Tuż po nominacji Kawakamiego na posła w Polsce, kapitan Masataka Yamawaki (1886-1974), który przebywał w Warszawie już od 1919 r. jako przedstawiciel japońskiego Sztabu Generalnego, został mianowany pierwszym attaché wojskowym Japonii w Polsce. Przez cały okres międzywojenny Yamawaki odgrywał bardzo ważną rolę w stosunkach polsko-japońskich.
Źródło: Ewa Pałasz-Rutkowska, Andrzej T. Romer (tłum. Riko Shiba), Historia stosunków polsko-japońskich. 1904-1945, Sairyu-sha: 2009.
#019 Miło nam przekazać, że w dniu 20 maja br. w Warszawie w siedzibie Towarzystwa im. Fryderyka Chopina (TiFC) odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Towarzystwa im. Fryderyka Chopina prof. Tokimasie Sekiguchiemu – wybitnemu tłumaczowi i znawcy literatury polskiej.
Nagroda Towarzystwa im. Fryderyka Chopina (TiFC) za wybitne osiągnięcia w promowaniu twórczości i osoby Fryderyka Chopina została ustanowiona przed kilku laty przez Walne Zgromadzenie Członków TiFC. Do tej pory oprócz prof. Tokimasy Sekiguchiego, Nagrodę otrzymali:
Marek Keller – miłośnik sztuki, wielki propagator polskiej kultury w świecie, który przekazał na rzecz Towarzystwa bezcenne chopiniana.
Aleksandra Głowacka – od 30 lat przewodnicząca Koła Chopinowskiego w Sannikach, osoba niezwykle zasłużona dla ruchu chopinowskiego.
Gratulujemy!
#020 Pierwszy pełnometrażowy film Romana Polańskiego „Nóż w wodzie” został zrealizowany w 1961 r., a swoją premierę w Polsce miał w marcu następnego roku. Na ekrany japońskich kin film wszedł z ponad trzyletnim opóźnieniem, 1 czerwca 1965 r. Do pokazania w Japonii filmu nieznanego debiutanta z Polski przyczynił się rozgłos filmu na arenie międzynarodowej wywołany przyznaniem mu nagrody FIPRESCI na festiwalu weneckim (1962) oraz nominacją do Oscara w kategorii filmu nieanglojęzycznego (1963).
Dzieło Polańskiego było w Japonii szeroko komentowane. Na uwagę zasługuje m.in. artykuł opublikowany w miesięczniku „Sekai” w sierpniu 1964 r. pt. „Film i nowela”. Junnosuke Yoshiyuki porównuje w nim film do znakomitej noweli, której siła polega na „oddziaływaniu na odbiorcę poprzez gromadzenie się wielu wizji”. Inny warty wspomnienia tekst ukazał się w miesięczniku „Sztuka filmowa” w lipcu 1965 r. pt. „Kobieta, która nie potrzebuje noża”. Jego autor, reżyser Kirio Urayama, który obejrzał film już wcześniej w 1963 r. w Warszawie, napisał, że „ponownie i w podobny sposób jest nim poruszony”. Na zakończenie recenzji dodał: „Tak jak przeznaczeniem Chopina było komponowanie mazurków i polonezów, tak i ten enfant terrible zapewne kiedyś wraz z preludium stworzy i polonezy”. Jak wiemy, ten prorocze słowa się sprawdziły; Polański po 40 latach od debiutu wrócił do Polski filmem „Pianista” (2001).
#021 Bolesław Szcześniak (1908-1996) był pracownikiem Ambasady RP w Tokio w latach 1937-1942, a od 1938 r. studiował na Uniwersytecie Waseda, specjalizując się w historii starożytnej Japonii. Był pierwszym w Japonii oficjalnym nauczycielem języka polskiego i wykładowcą literatury polskiej na tokijskim Uniwersytecie Rikkyo. Lektorat i wykłady kontynuował do marca 1942 r., przez pół roku po likwidacji polskiej placówki dyplomatycznej w Tokio. Po drugiej wojnie światowej dostał się przez Anglię do Stanów Zjednoczonych, gdzie został profesorem Uniwersytetu Notre Dame. Był autorem cenionych artykułów o Japonii oraz stosunkach między Japonią a Polską.
#022 W 1949 r. tokijskie wydawnictwo Teikokushoin wydało pierwszą w powojennej Japonii monografię poświęconą Polsce – 238-stronicową książkę “Polska. Historia i kultura”, napisaną przez Hisashiego Moriyę i Toranosuke Odę.
Urodzony w 1906 r. Hisashi Moriya przyjechał do Polski w 1937 r. w ramach japońsko-polskiej wymiany studentów i po pobycie w Polsce i Niemczech, w 1945 r., wrócił do Japonii. Po wojnie uczył języka rosyjskiego na kursach przygotowawczych Uniwersytetu Ekonomicznego w Kobe.
Urodzony w 1902 r. Toranosuke Oda w latach 1922-25 studiował w Polsce jako stypendysta MSZ. Poza ojczyzną spędził w sumie ponad 20 lat, w czasie których pracował także w Ambasadzie Japonii w Warszawie (w latach: 1927-32 i 1934-47). W czasie wojny mieszkał w Kaliningradzie, należącym wówczas do Niemiec, a po ich kapitulacji wrócił przez ZSRR do Japonii. Z MSZ odszedł w 1949 r., by poświęcić się pisarstwu o sztuce i muzyce.
Spod pióra Moriyi wyszły rozdziały dotyczące kultury i sztuki, a Oda napisał rozdziały dotyczące historii.
Książka nawet dziś nie traci na wartości nie tylko jako monografia historii i kultury Polski, lecz także jako pierwsze opracowanie historii stosunków japońsko-polskich.
#023 Grupa piętnastu uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych z „UKS Judo Kraków” przyjechała w tym roku do Japonii, do miasta Yura, i od 24 maja uczestniczyła we wspólnych treningach z dziećmi pochodzącymi z rejonu Hidaka i Arita (pref. Wakayama)
Młodzież z Polski została zaproszona do Japonii po raz drugi przez Koichiego Kusuyamę, przewodniczącego Towarzystwa Dżudoków w Hidaka i prezesa klubu Koshindojo z Yury. Polscy dżudocy przylecieli do Japonii z trenerem klubu, Arturem Kłysem i mistrzem olimpijskim z Atlanty w kategorii do 95 kg., Pawłem Nastulą.
1 czerwca Polacy odwiedzili miasto Kamitomita i wzięli udział we wspólnym treningu z 40. miejscowymi uczniami, zorganizowanym w Liceum Kumano.
Pan Kusuyama tak podsumował wydarzenie: integracja jest ważna również w dżudo; naszym celem jest pokój na świecie. Dzięki przyjazdowi do Japonii polscy dżudocy mieli szansę przyjrzeć się japońskiemu dżudo z bliska, a obie strony skorzystały na wspólnych treningach.
#024 Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha (obecnie Muzeum) zostało uroczyście otwarte w dniu 30 listopada 1994 roku. W czerwcu 1992 r., na dwa i pół roku przed ukończeniem budowy, specjalna akcja zbierania pieniędzy na Centrum została przeprowadzona w Tokio, w domu handlowym „Printemps” w dzielnicy Ginza. Zbiórce towarzyszyła wystawa ukazująca historię i sztukę Polski, życie codzienne oraz tradycyjne polskie stroje ludowe. Zaprezentowane także zostały produkty eksportowe polskich firm. W zbieraniu pieniędzy pomagał m.in. Andrzej Wajda i ambasador RP w Japonii, Henryk Lipszyc.
O 7-letniej historii powstawania Centrum, od ogłoszenia przez Andrzeja Wajdę pomysłu jego wybudowania w 1987 r. aż do realizacji planu, napiszemy w osobnym poście.
#025 Tokijskie wydawnictwo Hakusuisha opublikowało pierwszy tytuł z serii “Rozmówek” w 1932 r. Były to rozmówki francuskie. W późniejszych latach w tej serii ukazały się rozmówki hiszpańskie, rosyjskie, niemieckie, chińskie, polskie, włoskie, brazylijsko-portugalskie, indonezyjskie, szwedzkie i czeskie. W ich reedycjach poprawiono i uzupełniono treść. Ostatni dotąd tytuł z tej serii stanowią “Rozmówki polskie. Drugie wydanie” z 2001 r.
Pierwsze wydanie “Rozmówek polskich” z tej serii ukazało się w 1976 r. Ich autorami byli: wybitny japonista Henryk Lipszyc i wybitny polonista Shozo Yoshigami. W ich przeredagowaniu uczestniczył trzeci autor, Teruo Matsumoto, dziennikarz mieszkający w Polsce.
“Rozmówki polskie” stanowiły kolejną pomoc naukową po “Wprowadzeniu do języka polskiego” (1973) autorstwa S. Kimury i S. Yoshigamiego, pierwszym w Japonii podręczniku do nauki języka polskiego. “Rozmówki” to książka bardzo pożyteczna również jako tematyczny leksykon wyrazów polskich. Wiemy, że pisarz Shusaku Endo podczas pobytu w Polsce w grudniu 1976 r. miał w kieszeni ich świeżo wydany egzemplarz.
Yoshigami tak pisze we wstępie do tej pozycji: „W ostatnich latach znacznie wzrasta liczba Japończyków odwiedzających Polskę i niebawem sięgnie ona 10 tys. rocznie. Wieść niesie, że planowane jest wprowadzenie bezpośredniego połączenia między obu krajami”. 40 lat później, w styczniu 2016 r. wprowadzono regularny bezpośredni rejs między Warszawą i Tokio, a w roku 2018 liczba japońskich turystów odwiedzających Polskę przekroczyła 100 tys.
Źródła:
Shūsaku Endō, “Przy herbacie”, Tokio: Shōgakukan, 1979.