Tematem wykładu prof. dr. Piotra Madajczyka jest refleksja nad polską podgrupą społeczności więźniarskiej w obozie Mauthausen-Gusen.

Aby pokazać dynamikę zmian społecznych, omówione zostanie znaczenie trzech źródeł: Księgi Gusen, akt polskich sądów z okresu powojennego, które dotyczą zarzutów wobec byłych polskich więźniów funkcyjnych w Gusen oraz wywiady zebrane w „Karcie” w ramach Projektu Dokumentacji Ocalonych z Mauthausen (Mauthausen Survivors Documentation Project).

Ostatni projekt jest bardzo dobrze znany, zwłaszcza w Austrii. Wywiady z polskimi byłymi więźniami są obecnie dostępne dla badaczy. Książka Gusen powstawała od początku lat 60., kiedy Stowarzyszenie Mauthausen-Gusen powołało komitet redakcyjny. Do byłych więźniów, z których wielu zmarło wcześniej w wyniku doświadczeń obozowych, pisano ankiety i proszono o przesyłanie dokumentów i wszelkiego rodzaju wspomnień. Szczególnie interesujące są akta sądowe postępowań przeciwko byłym polskim funkcjonariuszom więziennym, z których część znajduje się w archiwum IPN i ukazuje niejednorodny obraz polskiej grupy więźniów.

Każde z tych źródeł miało swój początek w innym czasie: akta sądowe tuż po zakończeniu wojny, Księga Gusen w latach 60. i 70., a wywiady „Karta” ponad pół wieku po wyzwoleniu obozu.

Prof. dr. Piotr Madajczyk, historyk i politolog, ur. 1959, od 1990 roku pracuje w Instytucie Studiów Politycznych PAN w Warszawie, obecnie kieruje Zakładem Studiów nad Niemcami. Jest członkiem naukowej fundacji „Flight, Exulsion, Reconciliation” w Berlinie.

Jego aktualne zainteresowania badawcze obejmują aktualne i historyczne problemy mniejszości narodowych (zwłaszcza niemieckich) w Polsce, stosunki polsko-niemieckie w XX wieku, a także przymusowe migracje i czystki etniczne w Europie Środkowo-Wschodniej po 1945 roku. Ostatnio zajmuje się historią II wojny światowej w Polsce oraz niemiecką polityką ludnościową.

W 2022 ukaże się jego nowa publikacja – biografia Rafała Lemkina.

Termin:

4 listopada, godz. 18.30

Miejsce:
Instytut Polski w Wiedniu, Am Gestade 7, 1010 Wiedeń

Wstęp/bilety:

Wstęp wolny. Rezerwacje: event.wien@instytutpolski.pl

Organizator:

Instytut Polski w Wiedniu