W latach 1955/56 za namową byłych więźniów francuskich i polskich, wokół pieca krematoryjnego wzniesiono nieoficjalny pomnik z tablicą i kamieniem upamiętniającymi ofiary. W latach 1961-1965 więźniowie Gusen z Włoch, Francji i Belgii sami zatroszczyli się o zachowanie pamięci o obozie – fundując Memoriał Gusen. W styczniu 1962 r. w Paryżu powstał Międzynarodowy Komitet Pamięci Obozu Gusen (Comité du Souvenir du Camp de Gusen). W dwudziestą rocznicę wyzwolenia obozu, 8 maja 1965 r., oficjalnie otwarto Memoriał Gusen, zawierający tablicę informacyjną o 37 tys. ofiar obozu.
W 2004 r. oddano do użytku Centrum dla Zwiedzających (Besucherzentrum), postawione na fundamentach łaźni obozowej. Wystawa przygotowana przez zespół polskich historyków pokazuje historie obozu KL Gusen. W Centrum można też wysłuchać wywiadów z więźniami Gusen, zebranych w latach 2002-2003 w ramach Mauthausen Survivors Documentation Project, jednego z największych europejskich projektów dokumentacyjnych historii mówionej.
Ogromną rolę w procesie tworzenia na terenie obozu miejsca pamięci odegrali także społeczni aktywiści oraz lokalna społeczność. To właśni oni podejmują starania oraz walkę na rzecz upamiętnienia ofiar oraz szerzenia prawdy historycznej. Organizacje takie jak: KZ-Gedenkstätte Mauthausen, Mauthausen Komitee Österreich, Gedenkdienstkomitee Gusen oraz Gemeindeverband „Bewusstseinsregion Mauthausen, Gusen, St. Georgen” zajmują się badaniami naukowymi nad historią byłego kompleksu niemieckich obozów koncentracyjnych Mauthausen-Gusen oraz pielęgnowaniem pamięci o ich historii i dziesiątkach tysięcy ofiar oraz ocalałych.
Wesołych Świąt życzy Instytut Polski w Wiedniu
EUROPA II. Yuriy Biley 🗓
