Wystawa „Tadeusz Kościuszko-cena wolności” w Bacău
Powszechnie przyjmuje się, że uchwalona 3 maja 1791 roku w Warszawie konstytucja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją. Jej autorami byli ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski,polski polityk i działacz patriotyczny Ignacy Potocki i oraz czołowy ideolog polskiego oświecenia Hugo Kołłątaj. Konstytucja m.in.zmieniła ustrój państwa na monarchię dziedziczną, ograniczyła znacząco przywileje szlacheckie, w tym znoszącliberum veto – prawo każdego z posła biorącego udział w obradach Sejmu do zerwania go i unieważnienia podjętych na nim uchwał – uznawane za jedną z głównych przyczyn upadku państwa. Ponadto wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz zapewniła chłopom ochronę państwa. Była dokumentem, który przywrócił Polakom nadzieję i poczucie odpowiedzialności za swój kraj. Nadal pozostaje symbolem odważnego, nowatorskiego myślenia o kształcie Rzeczypospolitej.
Konstytucja 3 maja przetrwała zaledwie czternaście miesięcy. Została obalona przez armię rosyjską przy wspraciu zdemoralizowanej polskiej szlachty, widzącej w niej zamach na swoje przywileje. Pomimo tego, pamięć o konstytucji przetrwała rozbiory, a po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, ustanowiono Święto Konstytucji 3 maja.
Jednym z bohaterów wydarzeń sprzed ponad 220 lat jest polski generał i jednocześnie amerykański bohater Tadeusz Kościuszko (1746-1817).Bohater prezentowanej wystawy alczył za wolność obu narodów, ale domagał się też swobody dla chłopów i niewolników, a jako bardzo uzdolniony inżynier wojskowy budował doskonałe fortyfikacje. Zaprojektował m.in. twierdzę West Point, w której dziś mieści się słynna amerykańska akademia wojskowa.
Dzięki swoim wybitnym dokonaniom i niezwykle nowoczesnemu sposobowi myślenia, przywódca jednego z polskich powstań narodowych (tzw. insurekcji kościuszkowskiej z 1794 roku) jest dziś bohaterem Polski i Stanów Zjednoczonych. Jego pomniki stoją w wielu krajach świata, a jego imię nosi nawet najwyższy szczyt Australii – Góra Kościuszki (Mount Kosciuszko).
Wystawa, która będzie prezentowana w Bacău w języku rumuńskim przedstawia na 24 planszach wybitnego Polaka nie tylko jako wojskowego i polityka. Przybliża także pamiątki związane z tym znakomitym dowódcą i inżynierem wojskowym oraz zdjęcia i obrazy, przedstawiające zarówno samego Kościuszkę w różnych momentach jego życia, jak i miejsca z nim związane oraz ważne wydarzenia historyczne.
Wystawa zabierze nas w podróż do targanej wojnami XVIII – wiecznej Europy, gdzie Polska walczyła o przetrwanie na mapie świata. Z Kościuszką udamy się również za ocean, gdzie o wolność walczyło państwo, które przekształciło się w światowe mocarstwo.
Zapraszamy!