11.12.2023 - 31.12.2023 Aktualności

Polska literatura na Święta Bożego Narodzenia

Wciąż brakuje Ci pomysłów na prezent świąteczny dla Twojego dziecka, siostry, brata, mamy, babci, dziewczyny lub męża? A może masz za dużo wolnego czasu w święta i nie wiesz, co z nim zrobić? Przychodzimy z pomocą! A może by tak trochę polskiej literatury pod rumuńską choinkę? Poniżej znajdziesz kilka pomysłów, kilka książek, niektóre całkiem świeże, inne nieco starsze. Wystarczy udać się do księgarni lub poszukać w Internecie, a wasz problem zostanie rozwiązany.

Olga Tokarczuk „Księgi Jakubowe” przeł. Cristina Godun

Rzeczpospolita w drugiej połowie XVIII wieku. Państwo wielokulturowe i wieloetniczne, w którym współistnieją chrześcijaństwo, judaizm i islam. Księgi Jakubowe (2014) to jednocześnie uniwersalna historia emancypacji społecznej i religijnej w środku feudalnego świata, pełnego podziałów, nierówności i uprzedzeń, a także opowieść o niesamowitym buncie wywołanym przez Jacoba Franka, przystojnego i charyzmatyczny młody Żyd, którego idee wkrótce podzieliły społeczność żydowską. Dla jednych heretyk, dla innych długo oczekiwany Mesjasz, Jacob Frank dzięki swoim naukom gromadzi wokół siebie krąg oddanych uczniów i zmienia bieg historii. Olga Tokarczuk z niezwykłą dbałością o szczegóły oddaje realia epoki, architekturę, stroje i obyczaje, odwiedzając dworki szlacheckie, parafie katolickie i domy żydowskie, pogrążona w modlitwie i studiowaniu pism ezoterycznych. Powieść od chwili publikacji stała się bestsellerem.

Wisława Szymborska „Wersja wydarzeń” przeł. Passionaria Stoicescu i Constantin Geambașu

Zasadniczy paradoks wierszy Szymborskiej polega właśnie na „prostocie” wypowiedzi poetyckiej w stosunku do złożoności poruszanej problematyki. Poezja wyjęta jest z błyszczących i bogato zdobionych szat, zatrzymując się głównie na kultywowaniu rejestru możliwie naturalnego z technicznego punktu widzenia. Jest to naturalna konsekwencja podejścia artystycznego zmierzającego do odsłaniania pierwotnych tajemnic w sposób pierwotny, rezygnując z zdobnictwa, a do pewnego stopnia także muzykalności. Perspektywa poznawcza narzuca formę poetycką: okrutna i gorzka prawda, pomieszana rzeczywistość, dramat i względność ludzkiej wiedzy, to wszystko wymaga prostej poezji, pozbawionej wyrafinowanych ozdobników i prozodycznej wirtuozerii. […] Szymborski liryk, pod znakiem paradoksu i spektakularnego odwrócenia przyczynowości, niewyczerpanego żartobliwego impulsu wymyślania alternatywnych wszechświatów, daje się wpisać w kontekst postmodernistyczny.

Tina Oziewicz, Alekasndra Zając „Co robią uczucia” przeł. Ioana Diaconu-Mureșan

Co robią uczucia, gdy nikt ich nie widzi? Przyjrzyjmy się tej galerii uroczych postaci (udając, że ich nie widzimy). Oto co widzimy! Ciekawość zawsze wspina się tak wysoko, jak to tylko możliwe. Joy skacze na trampolinie. Wdzięczność robi na drutach sweter (który grzeje). Niepewność chodzi z grubym łańcuchem kluczy do wszystkich klatek, które buduje. Strach kryje się w zardzewiałym pudełku pod szafą. Miłość jest elektrykiem i rozświetla cały pokój…

Piotr Socha, Wojciech Grajkowski „Drzewa” przeł. Ioana Diaconu-Mureșan

Drzewa są największymi żywymi organizmami na Ziemi. Olbrzymie czy cienkie, zwyczajne czy dziwaczne, drzewa są częścią nie tylko natury, ale także naszej historii i kultury. Naszym przewodnikiem po świecie drzew jest ponownie Piotr Socha, mistrz polskiej karykatury i autor encyklopedii Pszczoły.

Piotr Socha (ur. 1966) jest absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest grafikiem, ilustratorem książek, a także jednym z najsłynniejszych polskich rysowników. Wychowywał się wśród pszczół, będąc synem pszczelarza. Wojciech Grajkowski (ur. 1980) jest doktorem biologii, autorem podręczników szkolnych i trenerem warsztatów przyrodniczych dla uczniów i nauczycieli.

Bolesław Leśmian „Przygody Sindbada Żeglarza” przeł. Constantin Geambasu

We wszystkich siedmiu przygodach widoczne są cechy charakterystyczne dla poezji. Przede wszystkim różnorodność krajobrazu, często usytuowanego na granicy realnego i fantastycznego. Po drugie, obecność snu w strukturze każdej historii, ponieważ tylko we śnie mogą wydarzyć się takie cuda. Dzięki śnieniu i śnieniu Sindbad wkracza do pierwotnego, nieznanego, baśniowego świata, poszerzając obszar wiedzy o intuicyjne, stworzone reprezentacje i byty niespotykane w codziennym wszechświecie. Świat jako opowieść otwiera szeroko drzwi do cudownego wszechświata, coraz bardziej odległego od naszego racjonalnego i konkretnego postrzegania. Po trzecie, śpiew jest stałym składnikiem kompozycji materii narracyjnej (patrz zwłaszcza złota lutnia Urgeli, odgłosy magicznego ognia w pałacu czarnoksiężnika Barbela itp.).

Olga Tokarczuk „Prawiek i inne czasy” przeł. Cristina Godun

„Starożytność i czasy inne” uznawana jest za najbardziej udaną książkę polskiego pisarza. Olga Tokarczuk buduje obszerną alegorię o niszczycielskiej sile czasu, opowiadając o osiemdziesięciu latach życia mieszkańców mitycznej wsi. Jego głębokie znaczenie wyraża sposób, w jaki człowiek może wpisać się w historię, aby odkryć siebie na nowo. Łącząc realizm z magią, ignorując (post)modernistyczne aspekty społeczeństwa, pisarce udaje się nadać swojej powieści wymiar uniwersalny. Szeroki zakres narracji przypomina czasami pamiętne strony „Stulecia samotności” Gabriela Garcíi Márqueza.

Zbigniew Stawrowski „Solidarność” przeł. Ioana Diaconu-Mureșan

Książka profesora filozofii politycznej Zbigniewa Stawrowskiego dopełnia niemal jednostronną perspektywę historiograficzną, proponując podział „fenomenu Solidarności” na dwa etapy, etap pierwszej Solidarności, kiedy w Polsce tworzyła się komunia wokół wartości przyjmowanych przez dużej części społeczeństwa, odpowiednio przejęcia ruchu przez „polityków”, takich jak Lech Wałęsa, który został pierwszym demokratycznym prezydentem państwa polskiego. Co więcej, Stawrowski we wstępie rumuńskiego wydania wyjaśnia swoje podejście, twierdząc, że początki Solidarności analizowano in extenso z różnych perspektyw, ze sfery historii, socjologii, psychologii, ale niewielu badaczy zwracało uwagę na aspekt filozoficzny i religijny interpretacja.

Vasile Moga „Polski romantyzm mesjanistyczny. Antologia”

Pomysł tej antologii zrodził się z potrzeby znalezienia sposobu na publikację w języku rumuńskim prozy Juliusza Słowackiego poematu Anhelli, zbyt krótkiego, aby można go było osobno zredagować, zbyt długiego, aby opublikować go na łamach pisma, zbyt ważnego, aby pozostać w zapomnieniu. Tak więc narzucono kryterium mesjanizmu jako wystarczająco solidne, aby uzasadnić pojawienie się tomu, w którym współistnieją poezja, proza ​​​​poemat, esej itp. Pozostało jedynie wskazać teksty, które spełniałyby obydwa wymienione warunki – nowość dla rumuńskiej publiczności i reprezentatywność dla obranego tematu. Nadmieniamy, że w momencie, gdy pod koniec 2021 roku polski Sejm ogłosił rok 2022 rokiem romantyzmu, struktura Antologii była już praktycznie gotowa, mimo że nie mieliśmy jeszcze zdecydowanego zaangażowania wydawnictwa w ten projekt .

Szczepan Twardoch „Morfina” przeł. Cristina Godun

Kim jest i kim okazuje się Konstanty Willemann na 500 stronach powieści, trudno w kilku słowach powiedzieć, gdyż całą jego tożsamość wyznaczają stereotypy narodowe, społeczne, etniczne, kulturowe i wreszcie osobiste. Szczepan Twardoch poprzez swoją postać satyruje prototyp mitologii narodowej, arogancję, a jednocześnie naiwność Polaków, którzy nadal postrzegają życie w tych samych przestarzałych, przestarzałych współrzędnych tradycyjnej ideologii patriotycznej. W Morfinie martyrologia narodowa jest nieustannie demaskowana w gombrowiczowskim stylu, gdyż jest to forma pozbawiona treści. W poszukiwaniu własnej tożsamości, tej autentycznej, Konstanty Willemann często spotyka się z dobitnym językiem teatralnych, patriotycznych przemówień dzielnych bojowników o wolną ojczyznę.

Olga Tokarczuk „Prowadź swój pług przez kości umarłych” przeł. Cristina Godun

W wiosce na granicy polsko-czeskiej, gdzie grupa mieszkańców i kilku właścicieli domów wakacyjnych żyje niemal odizolowana od świata, dochodzi do serii przestępstw. Ofiarami okazują się zapaleni myśliwi, a jeśli mamy posłuchać opinii starej pani Duszejko, której głos opowiada całą historię, to dzikie zwierzęta nie są obce zbrodniom. Ale pani Duszejko, obrończyni zwierząt, sama jest postacią dziwną: emerytowaną nauczycielką języka angielskiego, pasjonującą się astrologią i jednocześnie poezją Williama Blake’a, którego apokaliptyczne teksty pojawiają się jako motyw przewodni w całym tomie. Policyjna intryga oraz mistyczna i tajemnicza atmosfera są wplecione w znane współczesne otoczenie, postkomunistyczny świat Europy Wschodniej, skorumpowany świat mający obsesję na punkcie pieniędzy i prestiżu społecznego. Nie pozbawiony dawki humoru i umiejętnie zasugerowanej ironii, „Prowadź swój pług przez kości umarłych” to nowe tour de force tej wybitnej polskiej prozatorki.

Józef Mackiewicz „Watykan w cieniu czerwonej gwiazdy” przeł. Constantin Geambasu

Książka bada delikatne relacje między Watykanem za pontyfikatu papieża Pawła VI a reżimami komunistycznymi w okresie zimnej wojny. Józef Mackiewicz analizuje, jak Watykan radził sobie w tym napiętym okresie, podając szczegóły dotyczące stosunków dyplomatycznych ze Związkiem Radzieckim, moralnego i materialnego wsparcia udzielanego antykomunistycznemu ruchowi oporu, ale także strategii stosowanych przez Państwo Kościelne w zarządzaniu stosunkami z komunistami krajów, w celu ochrony interesów i wyznawców na tych terytoriach. W książce poruszane są także tematy aktualne dla drugiej połowy XX wieku, takie jak wojna w Wietnamie, sytuacja w krajach Ameryki Łacińskiej czy w Azji.

Piotr Wilkoń, Józef Wilkoń „Leopantera” przeł. Dina Franculescu

Młody lampart Bruno wyrusza do dżungli: to jego pierwszy dzień na polowaniu! Jednak spomiędzy winorośli i cienistych drzew podążają za nim jasne oczy Lizy, czarnej pantery.

Ona kocha noc, on kocha dzień. Ona odważna, on nieśmiały. Wydają się bardzo różni, ale pantera Liza i lampart Bruno w końcu znajdują sposób, aby pozostać razem. Nieprawdopodobna przyjaźń zamienia się w prostą i wzruszającą historię miłosną.

„Leopantera” to klasyczna opowieść, która pojawiła się 25 lat temu i wywodzi się z polskiej przestrzeni kulturalnej. Ilustracje są podpisane przez polskiego artystę Józefa Wilkona, a tekst przez jego syna, Piotra Wilkona.

from to
Scheduled Aktualności

O feminizmie w teatrze w Klużu-Napoce 🗓

Dr Agata Kulesza z Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego wygłosi w Klużu-Napoce wykład pt. "Badanie historii teatru kobiet: feministyczna badaczka w archiwach". Wydarzenie odbędzie się 25 kwietnia w ramach inauguracji programu badawczego Feministyczne Archiwum Teatralne. FEM100.
25 04.2024 Aktualności

O języku polskim w Jassach 🗓

Cześć, gąszcz, czyżyk, źdźbło, mitrężyć, dżdżysto, gżegżółka, chrząszcz – poznaj piękno języka polskiego dzięki wystawie przygotowanej w wersji rumuńskiej przez Instytut Polski w Bukareszcie. Wystawę można oglądać w dniach 5 marca - 22 kwietnia 2024 na ogrodzeniu Muzeum Zjednoczenia w Jassach. Towarzyszyć jej będzie wiele dodatkowych wydarzeń organizowanych przez Lektorat j. polskiego UAIC.
05 03.2024 22 04.2024 Aktualności, Inne