Polska obecność na Festiwalu Filmu i Historii w Rasznowie
→ BIAŁA ODWAGA
10 sierpnia, godz. 21.00 – Zamek w Feldioara
18 sierpnia, godz. 09.30 – Kino Amza Pellea w Rasznowie, ul. Mihai Viteazul 2
dramat, 2024, Polska, 115 min.
Reżyseria: Marcin Koszalka
Koniec lat 30. na Podhalu. Utalentowany taternik, potomek znakomitego góralskiego rodu Jędrek Zawrat lubi życie na krawędzi. Gdy się wspina, wybiera najtrudniejsze drogi, gdy kocha, gotów jest poświęcić wszystko. Jego wybranką jest piękna Bronka, jednak na skutek rodzinnej decyzji, ręka dziewczyny zostaje oddana starszemu z braci Zawratów, statecznemu i poważnemu Maćkowi.
→ Pokaz filmu niemego z muzyką na żywo BESTIA
13 sierpnia, godz. 21.00, Bastionul Țesătorilor w Braszowie, ul. George Coșbuc 9. Wstęp wolny.
film niemy, Polska, 1917, 44 min.
Reżyseria: Aleksander Hertz
Na początku XX wieku na scenach warszawskich teatrów narodziła się prawdziwa gwiazda. Znana na całym świecie jako Pola Negri, Barbara Apolonia Chałupiec zadebiutowała na dużym ekranie w wieku 17 lat jako młoda tancerka w filmie „Niewolnica zmysłów” (1914). Później stała się jedną z ulubionych aktorek reżysera Aleksandra Hertza, który zauważył ją w musicalu i zaproponował główne role w produkcjach „Żona” (1915) i „Studenci” (1916).
Filmy z początków jej kariery uległy całkowitemu lub częściowemu zniszczeniu podczas II wojny światowej. Jedynym wyjątkiem jest „Bestia”. Film przetrwał tylko dlatego, że został kupiony w 1921 roku przez nowojorskiego dystrybutora filmowego. Po latach amerykańską kopię filmu zdobyła Filmoteka Narodowa, polska instytucja publiczna, której celem jest ochrona narodowego dziedzictwa kulturowego w dziedzinie kinematografii.
Nieme arcydzieło w reżyserii Aleksandra Hertza, które miało premierę w 1917 r., opowiada o konsekwencjach spontanicznych decyzji podejmowanych przez ludzi, gdy ulegają swoim pragnieniom. Pola Negri gra w filmie rolę młodej kobiety, która chce doświadczyć jak najwięcej przyjemności życia, dlatego nieustannie znika z domu. Po całonocnej imprezie, surowo ukarana przez ojca, ucieka z domu rodziców i rozpoczyna dorosłe życie, wchodząc w tymczasowe związki i stając się znaną tancerką kabaretową. Jej wybór będzie miał wkrótce daleko idące konsekwencje.
Podczas pokazu w dniu 13 sierpnia, filmowi towarzyszyć będzie muzyka na żywo Amphitrio (Andrei Petrache – fortepian, Mike Alex – kontrabas i elektryczna gitara basowa, Philip Goron – perkusja). Ich repertuar zawiera oryginalne utwory skomponowane przez Andreia Petrache z gatunku nowoczesnego jazzu z wpływami współczesnego jazzu nordyckiego i bałkańsko-wschodnich dźwięków.
→ SIWY AMATOR
18 sierpnia, godz. 14.00 – La Lift – Piața Unirii
18 sierpnia, godz. 18.00 – Kino Amza Pellea w Rasznowie
film dokumentalny, 2025, Polska, 60 min.
Reżyseria: Petro Aleksowski
W wieku 76 lat, po kolejnym rozwodzie, artysta fotograf, będący bohaterem filmu, postanawia wrócić ze Szwajcarii do Polski i podróżować z przyczepą kempingową, aby stworzyć album o swoim rodzinnym kraju.
Przyjaźń i współpraca z wybitnym reżyserem Krzysztofem Kieślowskim pozwoliły fotografowi stworzyć najlepszy w swojej karierze album, poświęcony operatorom, którzy zostali nagrodzeni Oscarem.
Film zostanie zaprezentowany w konkursie festiwalowym, a po obu pokazach odbędą się spotkania i Q&A z reżyserem.
→ Wystawa „Polki i Rumunki, które zmieniły świat”
15-24 sierpnia, Zamek w Rasznowie
Publiczność może poznać fascynujące historie 34 Polek i Rumunek, które miały odwagę zmienić swój kraj, Europę, a nawet świat. Wystawa „Polki i Rumunki, które zmieniły świat” prezentuje postacie walczące o wolność, prawa kobiet oraz postęp w takich dziedzinach jak nauka i sport.
Wśród bohaterek wystawy znajdują się postacie, które odznaczały się niezłomnym duchem w wielu dziedzinach. Na przykład, Elisabeta Rizea to symbol walki o wolność i niezależność, podczas gdy Virginia Maria Andreescu-Haret była pionierką w architekturze, przełamując bariery w męskim świecie. Smaranda Brăescu, znana rumuńska spadochroniarka, zasłynęła z odwagi i determinacji, które wykazała w trudnych czasach. Z kolei wśród Polek możemy wymienić Marię Skłodowską-Curie, laureatkę Nagrody Nobla w dziedzinie chemii i fizyki, która znacząco wpłynęła na rozwój nauki, oraz Irenę Sendlerową, która ratowała dzieci żydowskie podczas II wojny światowej, ryzykując własne życie.
Te bohaterki, zarówno Polki, jak i Rumunki, nadal imponują swoimi osiągnięciami. Były odważne, inteligentne, wytrwałe i nie bały się przeciwstawiać stereotypom swoich czasów. Każda opowieść z tej wystawy podkreśla, jak ważne są pasja, determinacja i wiara w sprawiedliwość, nawet w obliczu ucisku i niesprawiedliwości.
Wystawa została stworzona z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę oraz w ramach Roku Praw Kobiet i Wielkiego Zjednoczenia Rumunii. Ponadto ekspozycję uzupełniają animacje stworzone przez polskie studio Dinksy, które w ciekawy sposób ilustrują historie tych niezwykłych kobiet.
Na liście Rumunek przedstawionych na wystawie znajdują się takie postacie, jak Viorica Agarici, Virginia Maria Andreescu-Haret, Ana Aslan, Smaranda Gheorghiu, Nadia Comăneci i Lucia Sturdza Bulandra. Z kolei z Polski uhonorowano takie osobistości, jak Maria Skłodowska-Curie, Irena Sendlerowa, Helena Rubinstein i Wanda Rutkiewicz.
Wystawa to wyjątkowa okazja, aby odkryć te niezwykłe kobiety i dowiedzieć się, w jaki sposób przyczyniły się do kształtowania świata, w którym żyjemy dzisiaj.