Postać Viorici Agarici przypominamy w dniu 9 października, kiedy w Rumunii obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci o Holokauście. 

Data nawiązuje do 9 października 1941 roku, kiedy rozpoczęły się deportacje Żydów z Bukowiny do obozów w Naddniestrzu. 

Bohaterka naszego filmu – Viorica Agarici po pogromie Żydów w Jassach, latem 1941 roku, zatrzymała jeden z „pociągów śmierci” i upomniała się o prawa humanitarne więzionych w nim ludzi.

Za swój odważny gest została pośmiertnie uhonorowana przez państwo Izrael tytułem „Sprawiedliwej wśród Narodów Świata”, przyznawanym osobom i rodzinom, które z narażeniem własnego życia ratowały Żydów z Holokaustu podczas II wojny światowej. 

W Muzeum Holokaustu Yad Vashem w Izraelu Viorica Agarici jest jedyną kobietą z Rumunii, która ma tablicę pamiątkową. Tamtejsza lista Rumunów, którzy pomagali Żydom podczas II wojny światowej, zawiera około 70 nazwisk. Są to zwykli ludzie, którzy ukrywali Żydów w swoich domach i ratowali ich przed deportacją i śmiercią. 

Poznaj historię tej niezwykle odważnej kobiety:

Międzynarodowa Komisja Badań nad Holokaustem w Rumunii szacuje, że w czasie II wojny światowej zostało zabitych lub zmarło między 280 000 a 380 000 rumuńskich Żydów oraz Żydów z terytoriów podlegających wtedy rumuńskiej administracji. Dodać należy do tego około 135 000 rumuńskich Żydów z północnej Transylwanii, która znajdowała się wówczas pod panowaniem węgierskim. Wśród osób poddanych eksterminacji w Naddniestrzu były także tysiące rodzin romskich, deportowanych w latach 1942-1943. 

Zobacz odcinek serii „Polki i Rumunki, które zmieniły świat” poświęcony polskiej Sprawiedliwej: Irenie Sendler:

Wszystkie filmy z cyklu „Polki i Rumunki, które zmieniły świat” można zobaczyć na kanałach internetowych Instytutu Polskiego w Bukareszcie. Każda z 10 animacji prezentuje historię jednej kobiety, która zapisała się w historii Polski lub Rumunii. 

Gdzie oglądać?

Facebook: https://www.facebook.com/institutulpolonez/   

YouTube: https://www.youtube.com/institutulpolonez

Instagram: https://www.instagram.com/institutulpolonez/

Animacje, zrealizowane przez polskie studio ilustratorsko-projektowe Dinksy z Cieszyna, są kontynuacją wystawy pt. „Polki i Rumunki, które zmieniły świat” przygotowanej przez Instytut Polski w Bukareszcie w 2018 roku. Opowiada ona o 34 wybitnych kobietach z obu krajów. 

Ekspozycja powstała z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę i Roku Praw Kobiet oraz Wielkiego Zjednoczenia Rumunii. 

Do tej pory w Rumunii była prezentowana m.in.: w Bukareszcie, Klużu, Sybinie, Râmnicu Vâlcea, Jassach, Suczawie, Krajowej, Alba Iulii, Hosmanie oraz w stolicy Republiki Mołdawii – Kiszyniowie.

=============== 

Autorzy filmów z serii „Polki i Rumunki, które zmieniły świat”:

Alicja Woźniakowska-Woźniak – ilustracje

Marek Chmiel – animacje

Agnieszka Skieterska – teksty, koordynacja produkcji

Katarzyna Zalaszewska – teksty, koordynacja produkcji

Justyna Świerczek – koordynacja produkcji

Mirela Lazăr – tłumaczenie na język rumuński