20.09.2023 - 4.10.2023 Historia

„Architektura niepodległości w Europie środkowej” na festiwalu Folkever w Sirecie

W ramach Festiwalu Postaw Kulturalnych - Folkever in Siret, w tym roku Instytut Polski w Bukareszcie zaprezentuje wystawę „Architektura Niepodległości w Europie Środkowej”. Zakończenie I wojny światowej w 1918 roku diametralnie zmieniło geopolityczny obraz Europy Środkowej. Wielu narodom przyniosło wolność, dla innych zaś oznaczało głębokie zmiany dotychczasowych ram życia politycznego i gospodarczego. Zniszczenia wojenne, przesunięcia granic oraz zderzenie z nowymi realiami politycznymi odcisnęły piętno na rozwoju kultury oraz kształcie architektury tej części kontynentu w kolejnych dekadach. Jak zmieniły Bukareszt, Warszawa, Tallin, Eforie Nord i Czerniowce, odkryją Państwo odwiedzając Centrum Kultury Siret w okresie 20 września - 4 października 2023.

Był to co prawda krótki, ale bardzo dynamiczny okres. Na mapie Europy Środkowej pojawiła się mozaika nowych krajów. Marzeniem, które obudziło się po tragedii I wojny światowej, było odzyskanie porządku, zaprowadzenie ładu w rozbitym świecie, znalezienie jakiegoś nowego ustroju dla narodów, które wreszcie uzyskały upragnioną podmiotowość – mówi Łukasz Galusek, zastępca dyrektora ds. programowych Międzynarodowego Centrum Kultury (MCK) w Krakowie i jeden z kuratorów wystawy. Teraz, z perspektywy ponad stu lat możemy spojrzeć na moment, kiedy kształtował się ten nowy ład; dla wielu był czasem świętowania, a u innych data ta nadal zmusza do refleksji. Patrzymy na naszą część kontynentu w rozległym horyzoncie, staramy się objąć całe spectrum zmian, jakie się wtedy dokonywały, a znalazły swoje odbicie w przestrzeni, urbanistyce i architekturze.

Myślą przewodnią wystawy stało się ukazanie bardzo dynamicznego okresu po roku 1918 w całym szerokim spectrum zmian, jakie się wówczas dokonywały, a znalazły swoje odbicie w przestrzeni, urbanistyce i architekturze nowych państw, wyłonionych na mapie Europy Środkowej. Tworzył się nowy ład – polityczny, społeczny i kulturowy.

Tytułowa architektura niepodległości jest w tym wypadku rozumiana szerzej niż pojedyncze budowle. Jest zaznaczaniem swojej podmiotowości w krajobrazie regionów i miast, poszukiwaniem nowych wzorów ikonografii narodowej, wyrazem chęci stworzenia szans dla rozwoju społecznego, ale także powstaniem idei nowego człowieka.

Zmiany polityczne sprawiły, że niegdyś tętniące życiem metropolie traciły swoje istotne znaczenie zaś prowincjonalne miasta z dnia na dzień stawały się stolicami krajów lub regionów. Młode państwowości potrzebowały właściwej i godnej oprawy. Monumentalny charakter gmachów i rozmach przestrzeni publicznych służyły umocowaniu nowej władzy jak i budowaniu tożsamości narodowej. Tryumfy święcił modernizm, który rozwinął się z myślą o potrzebach najuboższych oferując tanie budownictwo mieszkaniowe, aby z czasem zyskać swój nowy, luksusowy wymiar.

Koniec Wielkiej Wojny to także czas narodzin idei nowego człowieka. Człowiek przyszłości miał być zdrowy i wysportowany, a jego ciało miało przypominać maszynę. Zdrowie i higienę, sport i aktywny wypoczynek uznano za czynniki przemian społecznych i obyczajowych oraz ważne elementy konsolidowania nowych społeczeństw. Dokonujące się zmiany świetnie ilustrowała ewolucja uzdrowiska, a także rozwój infrastruktury sportowej. Hale sportowe, tory wyścigowe, pływalnie, stadiony mogące pomieścić tysiące widzów stawały się widomym znakiem modernizacji i świetnym narzędziem propagandowym dla nowo powstałych państw.


Kuratorzy: Łukasz Galusek, dr Żanna Komar, Helena Postawka-Lech, dr Michał Wiśniewski, Natalia Żak

Ekspozycja dofinansowana ze środków polskiego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

from to
Scheduled Historia

Dzieciństwo między prawami, pamięcią a wyobraźnią –

Z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka, Instytut Polski w Bukareszcie we współpracy z Teatrem „Andrei Mureșanu” organizuje w Sfântu Gheorghe wyjątkowe i edukacyjne podwójne wydarzenie wystawiennicze, które odbędzie się w niezwykłym miejscu – nowym centrum wielofunkcyjnym otwartym niedawno w dawnej fabryce tytoniu. Dwie wystawy – jedna o prawach dziecka, druga o życiu „ojca tych praw”, pedagoga Janusza Korczaka – zostaną otwarte 29 maja o godzinie 18:00, oferując publiczności wyjątkowe doświadczenie kulturowe w przeddzień symbolicznego święta dedykowanego najmłodszym.
29 05.2025 30 06.2025 Historia, Inne

„Sen pierwszej nocy polarnej – Belgica –

Okres trwania wystawy: 16 maja – 30 września 2025 r. MNIT, ul. Constantin Daicoviciu nr. 2, Kluż-Napoka, 1 piętro
16 05.2025 30 09.2025 Historia, Inne, Wydarzenia

Walka, cierpienie i przyjaźń: wystawa w Alba

W osiemdziesiąt sześć lat po wybuchu II wojny światowej, w przeddzień 8 maja – dnia, który w wielu krajach obchodzony jest jako dzień zwycięstwa nad nazizmem – przypominamy sobie, że historia nigdy nie była prostym podziałem na zwycięzców i przegranych. W tamtych burzliwych czasach, podobnie jak i dziś, radość często przeplatała się z nowymi cierpieniami, a zwycięstwo bywało początkiem kolejnych dramatów.
07 05.2025 25 05.2025 Historia