#PolishSuperstarOfAstronomy
Zbliża się Światowy Dzień Oszczędzania, który przypada 31 października. Obchodzone od prawie 100 lat święto ma nam przypominać, jak ważne jest mądre zarządzanie naszym majątkiem i edukacja w zakresie oszczędzania. Ta międzynarodowa inicjatywa powstała z myślą o tym, aby promować świadome podejście do finansów oraz postawę, że oszczędzanie jest gwarancją stabilnego finansowo życia i w efekcie przyczynia się do poprawy sytuacji życiowej całego społeczeństwa.
Koniec października to zatem dobry moment na to, by przyjrzeć się naszym finansom, a przede wszystkim – oszczędnościom, pamiętając o znanych w polskiej kulturze powiedzeniach m.in. „Ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka” czy „Grosz do grosza, a będzie kokosza”. Niezależnie od tego, czy oszczędzamy na czarną godzinę, emeryturę czy marzenia, świadomość finansowa może zapewnić nam nieco spokojniejszą przyszłość.
A skoro o pieniądzach i przyszłości mowa… Światowy Dzień Oszczędzania to również świetna okazja, do tego, aby przypomnieć o wielkim astronomie, który wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię. Tak, tak! Mowa tu o Mikołaju Koperniku (1473-1543) – wszechstronnie wykształconym człowieku, który wyrastał ponad epokę, w której żył.
O patronie 2023 Roku Mikołaju Koperniku mówi się głównie ze względu na jego dokonania w dziedzinie astronomii, był jednak prawdziwym człowiekiem renesansu i zajmował się wieloma dziedzinami nauki. Znał się również m.in. na polityce monetarnej, pieniądzach i inflacji.
Dlaczego wielki astronom zainteresował się kwestią pieniądza? Jak pisał polski ekonomista Józef Zajda, Kopernik „Był wybitnym umysłem ekonomicznym i wykazał wysubtelnioną intuicję w sprawach pieniężnych. Miał również praktyczne doświadczenie gospodarcze zdobyte na stanowisku administratora dóbr kapituły warmińskiej. Był bystrym obserwatorem współczesnych mu zjawisk gospodarczych“. Autor teorii heliocentrycznej miał jasne zdanie na temat psucia monety i zgubnych dla gospodarki skutkach galopującej inflacji.
Zbiór pism ekonomicznych Mikołaja Kopernika obejmuje zarówno prace o charakterze naukowym, jak też pisma powstałe jako efekt jego praktycznej działalności w sprawach administracyjno-finansowych. Praktycznym celem pism ekonomicznych Kopernika było przygotowanie założeń reformy monetarnej. W tym celu Kopernik sformułował (niezależnie od Arystofanesa) „prawo gorszego pieniądza”, przypisywane również Tomaszowi Greshamowi lub Mikołajowi Oresme. Najbardziej znane ekonomiczne prace Kopernika (traktaty monetarne) pochodzą z lat 1517-1528.
Po więcej informacji o wszechstronnych zainteresowaniach, w tym o rozważaniach ekonomicznych, Mikołaja Kopernika zapraszamy na Portal „NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS“: copernicus.torun.pl/nauka-i-odkrycie/ekonomia. Jest to obszerne, profesjonalnie przygotowane i publicznie dostępne w Internecie źródło informacji i materiałów o Koperniku. Prezentowane w nim kolekcje archiwaliów, książek, dawnych i współczesnych dzieł sztuki gromadzą w jednym miejscu cyfrowe wizerunki obiektów rozproszonych w różnych archiwach, bibliotekach i muzeach.
Tekst Józefa Zajdy pt. „Kopernikowska teoria pieniądza“ można przeczytać na stronie: repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/0d4d337f-9c75-45f8-952b-8941d5393ce1/content
Grafika Johana Schübelera z II poł. XIX w. ukazująca Mikołaja Kopernika przedstawiającego swój Traktat o biciu monety w czasie obrad sejmu Prus Królewskich w Grudziądzu. Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu (dostępna na portalu copernicus.torun.pl)
