„Portier z hotelu Atlantic” (reż. Friedrich Wilhelm Murnau, 1924)

Zespół XYLOS Neo Baroque-Fusion będzie towarzyszył na żywo pokazom filmu niemego „Portier z hotelu Atlantic” (reż. Friedrich Wilhelm Murnau, 1924) w trzech litewskich miastach: Mariampolu, Kownie i Wilnie!

26 października 2025 r., godz. 18:00 SKALVIJA (A. Goštauto g. 2, Vilnius).

28 października 2025 r., godz. 18:00 Kowieńskie Centrum Filmowe Romuva (Laisvės al. 54, Kaunas).

30 października 2025 r., godz. 18:00 Spindulio Kinas / Medynės – Międzynarodowy Festiwal Instrumentów Dętych w Mariampolu (Kauno g. 13, Marijampolė). Koncert finałowy Międzynarodowego Festiwalu Instrumentów Dętych w Mariampolu „Medynės 2025”.

Z okazji stulecia „Portiera z hotelu Atlantic” – uważanego za majstersztyk filmu niemego i najwybitniejszą pozycję Kammerspielu podczas Timeless Film Festival Warsaw (7-14 kwietnia 2024) można było zobaczyć go ze specjalnie skomponowaną na tę okazję muzyką. W Muzeum POLIN do filmu zagrał zespół XYLOS, składający się ze znakomitych muzyków: Piotra Domagały (gitara akustyczna i elektryczna), Dariusa Klišysa (birbynė, elektronika) i Marka Toporowskiego (klawesyn). Artyści pochodzą z różnych światów: jazzu, muzyki improwizowanej, muzyki dawnej, ale łączy ich wspólnota barw, wrażliwość i inspiracje. Ich instrumenty: birbyn, gitara, klawesyn – wydobywają dźwięk z drewna, a repertuar eksploruje odmienne muzyczne wymiary: od renesansowych pieśni opartych na motywach ludowych aż po eksperymenty z wykorzystaniem brzmień elektronicznych.

W dniach 26, 28 i 30 października br. trio XYLOS Neo Baroque-Fusion zaprosi miłośników wczesnej sztuki filmowej na Litwie na projekcje filmu niemego F. W. Murnaua „Portier z hotelu Atlantic”, którym towarzyszyć będą improwizacje muzyczne na żywo, stworzone specjalnie na potrzeby tego filmu.

XYLOS Neo Baroque-Fusion

Piotr Domagała – polski gitarzysta jazzowy, twórca oryginalnych projektów muzycznych z pogranicza jazzu, muzyki współczesnej oraz folku, laureat mistrzowskich konkursów gitarowych. W swoim dorobku ma pięć autorskich płyt, wysoko ocenionych przez publiczność i krytykę. Współpracował z gigantami sceny muzycznej: Marguerite Juenemann, Karen Carroll, Richardem Ortmannem, a także z Piotrem Wojtasikiem, Lechem Dyblikiem czy Krystyną Prońko. Wziął udział w światowej premierze projektu Pat Metheny & NOSPR, współpracuje także z Teatrem Muzycznym Capitol, Teatrem Słowackiego w Krakowie oraz Teatrem AST. Jest wykładowcą gitary jazzowej na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach.

Darius Klišys – jest wybitnym litewskim birbynistą (birbynė – litewski instrument dęty drewniany). Od 1997 r. nagrał 25 płyt z różnorodną muzyką: od baroku do muzyki eksperymentalnej (6-2 studio, The Orchard / Sony Music). Laureat konkursu YouTube Symphony Orchestra (2009), w ramach którego został zaproszony do udziału w koncercie Orkiestry symfonicznej YouTube w słynnej nowojorskiej Carnegie Hall. W ostatnich latach współpracował z tak wybitnymi muzykami i artystami jak Marek Toporowski, Kęstutis Vaiginis, Mettis Quartett, Chordos Quartett, Michael Blake, Sjaron Minailo, Maarten Warmerdam, Zespół Wokalny „Acusto”, Piotr Domagała. Od 2023 r. jest głosującym członkiem Akademii Nagraniowiowej / GRAMMY.

Marek Toporowski – polski klawesynista i organista, kameralista i dyrygent, jeden z najbardziej rozpoznawalnych wykonawców nurtu historycznego w Polsce, autor kilkudziesięciu albumów, laureat Fryderyków oraz I nagrody I Ogólnopolskiego Konkursu Klawesynowego im. Wandy Landowskiej. Przez wiele lat doskonalił warsztat na zagranicznych uczelniach we Francji, Niemczech i Holandii. Na swoim koncie ma pierwsza polskie wykonania wielu arcydzieł klasyki muzyki oratoryjnej na historycznych instrumentach. Pod jego batutą zostało również wykonanych po raz pierwszy wiele utworów muzyki staropolskiej. W ten sposób dba o ciągłość historyczną muzyki.

„Portier z hotelu Atlantic” (1924)

„Portier z hotelu Atlantic” to obok „Nosferatu, symfonii grozy” najważniejsze dzieło Friedricha W. Murnaua – niemieckiego reżysera filmowego, producenta i scenarzysty ery kina niemego.

W 1924 r., już po sukcesie „Nosferatu – symfonii grozy”, Murnau robi krok w bok: zamiast zaglądać wyłącznie w sam środek ludzkiej duszy kieruje wzrok na codzienne życie. W „Portierze z hotelu Atlantic ”– opowieści o człowieku, który desperacko trzyma się pracy jako źródła osobistej godności – odkurza nieco przebrzmiały gatunek Kammerspielu i dostarcza jednego z najbardziej wzruszających portretów zwykłego człowieka w historii kina.

Tytuł oryginalny: „Der Letzte Mann”

Reżyseria: Friedrich Wilhelm Murnau

Rok produkcji: 1924

Kraj produkcji: Niemcy

Czas trwania: 90 min

Obsada: Emil Jannings (portier), Maly Delschaft (siostrzenica portiera), Max Hiller (narzeczony siostrzenicy), Hans Unterkircher (dyrektor hotelu)

Wyróżnienia: 243. miejsce na liście najlepszych filmów wszech czasów według magazynu „Sight & Sound”

Organizatorem wydarzenia jest Festiwal Filmów Dawnych „Pierwsza Fala”.

Projekcje filmów częściowo dofinansowało Litewskie Centrum Filmowe.

Partnerem projektu jest Instytut Polski w Wilnie.