20 maja o godz. 17.00, centrum filmowe „Skalvija“ (ul. A. Goštauto 2, Wilno)
21 maja o godz. 18.00, Centrum Kultury Samorządu Rejonu Solecznickiego (ul. Vilniaus 48, Soleczniki)
13 maja mija kolejna rocznica urodzin rotmistrza Witolda Pileckiego (1901-1948), oficera rezerwy Wojska Polskiego, współzałożyciela Tajnej Armii Polskiej, dobrowolnego więźnia KL Auschwitz, oficera Komendy Głównej Armii Krajowej, więźnia politycznego okresu stalinowskiego oraz ofiary mordu sądowego Polski Ludowej. Z tej okazji Instytut Polski w Wilnie organizuje pokazy filmu „Pilecki” (80 min., 2015, Polska). Fabularyzowany dokument w reżyserii Mirosława Krzyszkowskiego przedstawia historię rotmistrza Witolda Pileckiego od czasów jego młodości, poprzez działania w czasie II wojny światowej, aż do uwięzienia i śmierci w maju 1948 roku.
Witold Pilecki – rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, uczestnik wojny z bolszewikami w l. 1919-1920. Mieszkał m. in. w Wilnie, gdzie studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego. W czasie II wojny światowej przyszło mu walczyć z dwoma wrogami swojej ojczyzny – Niemcami i ZSRR. Nawet po porażce w nierównej walce Pilecki nie poddał się i wstąpił do organizacji podziemnych, prowadzony obowiązkiem walki o wolność ojczyzny. Kierując się tym wewnętrznym głosem przymusu postanowił dowiedzieć się, co się dzieje za ogrodzeniem niemieckiego obozu w Oświęcimiu i z własnej woli dał się pojmać i być osadzonym w Oświęcimiu. Jego raporty z obozu były pierwszymi i tak niewiarygodnymi, że ani Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, ani sojusznicy w Londynie nie mogli uwierzyć w prawdziwość tych okropieństw. W. Pilecki będąc w Oświęcimiu planował nawet zorganizować masowe powstanie. Ostatecznie z grupą przyjaciół zorganizował ucieczkę na skalę filmów hollywoodzkich: w strojach esesmanów skradli samochód komendanta obozu Rudolfa Hössa i w taki sposób wydostali się na wolność. Mimo, iż pod koniec wojny przedostał się do Londynu, gdzie mógł bezpiecznie pozostać i pracować będąc wysoce cenionym przez wywiad brytyjski, W. Pilecki postanowił wrócić do ojczyzny i pod przybranym nazwiskiem zbierać dane o planach ZSRR dotyczących sowietyzacji Polski. Nawet świadom tego, iż niedługo może być ujęty, postanowił zostać. W marcu 1948 r. został fałszywie oskarżony i skazany na karę śmierci. Jego ostatnie słowa łatwo da się zgadnąć: „Żyj wiecznie niepodległa Polsko!”. W czasach komunistycznych w Polsce o Pileckim nie wolno było mówić, przemilczano również jego bohaterskie czyny w stosunku do Niemiec. Zrehabilitowany dopiero w 1990 r., a w 2006 r. prezydent Polski Lech Kaczyński przyznał Witoldowi Pileckiemu pośmiertnie Order Orła Białego. Obecnie jest jednym z największych polskich bohaterów i na jego cześć ustawiane są liczne pomniki. W 2013 roku minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak mianował pośmiertnie rotmistrza Witolda Pileckiego na stopień pułkownika.
Film w centrum filmowym „Skalvija“ zapowie (w języku litewskim) historyk Simonas Jazavita, doktorant Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, pracownik Muzeum m. Kowna, prezes Zarządu Litewskiego Towarzystwa Miłośników Historii Wojny. Film w Solecznikach zapowie historyk Waldemar Szełkowski, prezes Wileńskiego Klubu Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka”.
Film po polsku z litewskimi napisami. W Wilnie wstęp za zaproszeniami, które są dostępne w Instytucie Polskim; w Solecznikach wstęp wolny.
Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, centrum filmowe „Skalvija”, Centrum Kultury Samorządu Rejonu Solecznickiego