Monodram Rafała Paśko
5 czerwca 2023 r. o godz. 10:30
Kameralna sala teatralna, Dom Kultury Polskiej w Wilnie (ul. Naugarduko 76)

Spektakl, prezentowany w formule monodramu, wspomina postać Henryka Jaskuły – wybitnego żeglarza, który jako pierwszy Polak i trzeci żeglarz w historii, samotnie, bez zawijania do portów, okrążył Ziemię, stając się inspiracją dla kolejnych pokoleń wilków morskich. Dokonał tego na jachcie „Dar Przemyśla”.
12 czerwca 1979 r. po kilku latach przygotowań Henryk Jaskuła wypłynął z gdyńskiego portu. Płynął z zachodu na wschód, wokół trzech przylądków: Dobrej Nadziei, Igielnego i Horn. Na pokładzie nie posiadał sprzętu radiowego, którym mógłby wezwać pomoc, ani tratwy ratunkowej. Kpt. Jaskuła zabrał ze sobą m.in. spore zapasy żywności i 500 litrów wody. Jego samotna wyprawa trwała 344 dni. Swój rejs dookoła świata zakończył 20 maja 1980 r. W Gdyni witały go tysiące ludzi, których, schodząc na ląd z pokładu „Daru Przemyśla”, przywitał słowami: „Polsko kochana, Twój syn powrócił”.
Scenariusz przedstawienia jest autorskim konceptem, który opowiada o drodze do realizacji marzeń, wyzwań i celów. Powstawał na warsztatach z reżyserem i dramaturgiem  Tomaszem Kaczorowskim. Celem autora scenariusza, jest przybliżenie wyczynu i osoby Henryka Jaskuły. Żeglarza, który swoje dorosłe życie związał z Przemyślem.
Polski reżyser i scenarzysta Ryszard Zatorski o spektaklu #HEN: Samotność i niezwykły hart legendarnego żeglarza Henryka Jaskuły zobrazował Rafał Paśko, założyciel Teatru S.A.N. z Przemyśla, w monodramie #Hen. Swego bohatera nigdy nie spotkał, ale jako chłopiec przechodził koło jego willi nad Sanem. Słynny przemyślanin, który opłynął świat bez zawijania do portów na żaglowcu „Dar Przemyśla”, lubił też kolarstwo, tak jak i Paśko, który swoje życie splata w tej scenicznej opowieści z Jaskułą i buduje tym monodramem swoisty pomnik żeglarzowi. Długa to opowieść, ale barwnie kraszona dowcipnymi obrazami, owymi rozmowami samotnika z przyjacielem dziennikarzem Mietkiem, z flaszkami różnych trunków, butami, jachtem, na którym płynie, czytaniem listów z życzeniami bożonarodzeniowymi. Rzecz niełatwa zbudować scenariusz z dzienników bohatera i książek o nim, spoić to własną fabułą, przenieść jednoosobowo na scenę. Ale to próba udana, jak wyczyn wspomnianego żeglarza.
Spektakl uzupełni krótka prezentacja o bohaterze spektaklu kpt. Henryku Jaskule oraz Pani kapitan Krystynie Chojnowskiej-Liskiewicz – pierwszej kobiecie, która samotnie opłynęła świat na jachcie żaglowym. Prelekcję wygłosi aktor Rafał Paśko.

Scenariusz, reżyseria i wykonanie:  Rafał Paśko.
Światła i dźwięk: Grzegorz Gajdzik.
Czas trwania: monodramu – 55 minut, prezentacji – 20 minut.
Przedstawienie w języku polskim.
Wstęp na wydarzenie bezpłatny. Obowiązuje rezerwacja miejsc: kvietimas@instytutpolski.pl. Liczba miejsc ograniczona.
Sztuka powstała  przy wsparciu finansowym Urzędu Miejskiego w Przemyślu.
Organizatorzy i partnerzy premiery monodramu na Litwie: Instytut Polski w Wilnie, Polski Teatr „Studio” w Wilnie i Dom Kultury Polskiej w Wilnie, Teatr S.A.N. z Przemyśla.

*

Amatorski Teatr S.A.N. działa w Przemyślu od 2014 r. Jego założycielem jest aktor, reżyser i pedagog Rafał Paśko. Grupa teatralna aktywnie tworzy ofertę kulturalną miasta, współpracuje z Urzędem Miasta oraz Przemyskim Centrum Kultury i Nauki ZAMEK. W repertuarze teatru znajdują się zarówno bajki, spektakle dla młodzieży oraz dorosłych. Teatr cechuje się niezależnością, jest stworzony z pasją, przez ludzi spełniających swoje marzenia na scenie – piszą scenariusze, reżyserują, spełniają się aktorsko. Aktorzy prowadzą warsztaty dla młodzieży. Od początku swojej działalności teatr zagrał ponad 150 spektakli.

Henryk Jaskuła – żeglarz, kapitan jachtowy, z wykształcenia elektryk. Pierwszy Polak który samotnie, bez zawijania do portów okrążył Ziemię. Rejs trwał 344 dni, a trasa prowadziła z Gdyni, wokół Przylądka Dobrej Nadziei, na południe od Australii i Nowej Zelandii, wokół Przylądka Horn z powrotem do Gdyni, gdzie dotarł 20 maja 1980 r.

Urodził się 22 października  1923 r. w podkrakowskim Radiszowie. Jego rodzina wyemigrowała ze względów ekonomicznych do Argentyny. Henryk po zakończeniu II wojny światowej wrócił do Polski i rozpoczął studia na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Ożenił się i osiadł z rodziną w Przemyślu. Zmarł 14 maja 2020 r., tuż przed 40. rocznicą zakończenia pamiętnego rejsu, w wieku 96 lat. Kpt. Jaskuła jako uczestnik Programu Świadomej Donacji ofiarował ciało nauce i dopiero po trzech latach, po sprowadzeniu jego prochów do Przemyśla, w dn. 19 maja 2023 r. odbyły się uroczystości związane z pogrzebem. Kapitan spoczął na Cmentarzu Zasańskim w rodzinnym grobie obok małżonki Zofii.

Krystyna Chojnowska-Liskiewicz – najwybitniejsza polska żeglarka i pierwsza kobieta, która samotnie opłynęła świat.

Urodziła się 15 lipca 1936 r. w Warszawie. Po wojnie znalazła się z rodziną w Ostródzie, gdzie dorastała i rozpoczęła przygodę z żeglarstwem. W połowie lat 50. przeniosła się do Gdańska, została studentką na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej i poznała Wacława Liskiewicza, swojego przyszłego męża. 28 marca 1976 r. na skonstruowanym przez jej męża Wacława jachcie „Mazurek” (miał ok. 9,5 m długości oraz 3 m szerokości.) rozpoczęła w Las Palmas na Wyspach Kanaryjskich samotny rejs dookoła kuli ziemskiej. Rejs Polki trwał dwa lata. W tym czasie przepłynęła 28 696 mil morskich. Żeglowała przez Atlantyk, Kanał Panamski, Ocean Spokojny, Australię i okrążając Afrykę 20 marca 1978 r. zamknęła pętlę rejsu w pobliżu wysp Zielonego Przylądka. Kapitan Krystyna Chojnowska-Liskiewicz zmarła w Gdańsku 12 czerwca 2021 r., w wieku 84 lat.