7 listopada 2024 r. rozpoczyna się jeden z największych festiwali filmowych na Litwie – Europejskie Forum Filmowe „Scanorama”. Tradycyjnie już we współpracy z Instytutem Polskim w Wilnie w ramach festiwalu organizowany jest program polski. Podczas tegorocznego programu polskiego zostanie wyświetlony film dokumentalny Vity Marii Drygas „Danger Zone” (w głównym programie konkursowym festiwalu), spektakl telewizyjny Agnieszki Holland „Proces” (w specjalnym programie „Kafka i kino”). Ponadto członkinią jury głównego programu konkursowego będzie polska krytyczka filmowa Marta Balaga.
Europejskie Forum Filmowe „Scanorama” potrwa do 21 listopada br. Bilety do nabycia w kasach kin.

DANGER ZONE (film dokumentalny)
2023, 93 min., Polska, Wielka Brytania
Film w języku angielskim z litewskimi napisami.
Reżyseria: Vita Maria Drygas
Zdjęcia: Bartosz Bieniek, Mateusz Wajda
Montaż: Milenia Fiedler, Kamil Niewiński
Produkcja: Drygas Production, Dogwoof, Next Film

W konkurencyjnym świecie turystyki niewiele jest dzisiaj doświadczeń, które są nieosiągalne. „Danger Zone” zagłębia się w świat turystyki wojennej, zaspokajającej rosnący rynek na coraz rzadsze i ekstremalne doświadczenia. Turystom obiecuje się akcje na pierwszej linii frontu, z prawdziwą amunicją, prawdziwymi bitwami i prawdziwym niebezpieczeństwem. Wojna stała się produktem luksusowym, towarem, który można kupić i sprzedać, a organizatorzy wycieczek są zdesperowani, aby wejść do rozwijającego się biznesu. Ta moralnie dwuznaczna branża turystyczna prowadzi do zderzenia dwóch światów: żądnych wrażeń turystów i ludzi złapanych w krzyżowy ogień konfliktu, którzy nie mają luksusu i przywileju wyboru. „Danger Zone” zadaje pytanie: co pozostaje turystom po zastanowieniu, czy uświadamiają sobie, jakie mają szczęście tylko z powodu miejsca, w którym się urodzili? Czy mieszkańcy obszarów objętych konfliktem, nie z własnego wyboru, widzą w tych turystach nadzieję na spokojne życie? A może jest to czysto jednostronna interakcja, w której nikt nie wygrywa i nikt się nie uczy?

Vita Maria Drygas – fotografka, operatorka obrazy i reżyserka. Urodziła się w 1984 roku na Litwie.
Pochodzi z artystycznej rodziny. Jej ojcem jest Maciej Drygas – polski dokumentalista i reżyser. Matką Vity jest Vita Želakevičiūtė – pochodząca z Polski scenarzystka i montażystka. Jest wnuczką znanego litewskiego reżysera Vytautasa Žaliakevičiusa. Studiowała filologię francuską na Uniwersytecie Warszawskim i realizację obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografii na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego. Ukończyła także program Studio Prób w Mistrzowskiej Szkole Andrzeja Wajdy.
Autorka zdjęć do filmów dokumentalnych, krótkometrażowych filmów fabularnych i reklamowych. “Nóż w wozie” to jej pierwszy autorski film dokumentalny.
SEANSE
15 listopada, godz. 19.10, Forum Cinemas Vingis (sala nr 10)
Po projekcji filmu odbędzie się spotkanie z reżyserką.
17 listopada, godz. 18.40, Forum Cinemas Vingis (sala nr 9)

PROCES (Spektakl telewizyjny)
1980, 119 min., Polska
Film w języku polskim z angielskimi i litewskimi napisami.
Reżyseria: Agnieszka Holland, Laco Adamik
Adaptacja: Agnieszka Holland, Laco Adamik
Scenografia: Andrzej Przybył
Obsada: Roman Wilhelmi, Jerzy Przybylski, Zbigniew Zapasiewicz, Piotr Fronczewski,
Olgierd Łukaszewicz

Mało brakowało, a „najdoskonalszy sen w literaturze”, jak określił „Proces” Erich Fromm, nigdy nie pojawiłby się na księgarskich półkach. Tuż przed śmiercią w 1924 roku, Franz Kafka polecił bowiem spalić wszystkie swoje papiery. Była wśród nich również powieść o urzędniku bankowym, który pewnego dnia niespodziewanie dowiaduje się, że ma sprawę w sądzie. Na szczęście Max Brod, najbliższy przyjaciel pisarza, nie zastosował się do jego ostatniej woli. Dzięki temu ocalało też inne arcydzieło: powieść „Zamek”, a także „Ameryka”, „Dzienniki 1910 – 1923”, listy do Mileny Jesenskiej oraz kilka opowiadań.
Kafka zaczął pisać „Proces” w roku 1914, a więc dziesięć lat przed śmiercią. Mimo to pracy nie ukończył. Jednak nawet w tej postaci „Proces” uważany jest obecnie za jedną z najważniejszych powieści dwudziestowiecznych. Doczekał się licznych adaptacji filmowych i teatralnych.
W ujęciu Laco Adamika i Agnieszki Holland „Proces” zachowuje swoją tajemniczość i wieloznaczność. Autorzy spektaklu nie zawsze jednak dochowują wierności literackiemu pierwowzorowi. Największą zmianą jest postarzenie bohatera, który u Kafki miał trzydzieści lat. Roman Wilhelmi natomiast wygląda i gra człowieka po czterdziestce. Jego Józef K. Jest dobrze prosperującym urzędnikiem bankowym, z niejakimi nadziejami na dalsze awanse. Mieszka samotnie w kamienicy, prowadzi ustabilizowany tryb życia. Jednak pewnego ranka dwaj nieznajomi mężczyźni oświadczają mu, że jest aresztowany. Zachowują się przy tym dość bezczelnie. Nie pozwalają mu opuścić pokoju, zjadają jego śniadanie, zabierają ubrania, nic zarazem nie mówiąc przez kogo i o co jest oskarżony. K. wszakże to człowiek o zbyt dużym poczuciu godności, by spokojnie tolerować taki stan rzeczy. Udaje się do nadzorcy z żądaniem wyjaśnienia całej sprawy. Jednak i tu zostaje zbyty ogólnikami. Nadzorca działa bowiem na polecenie władz wyższych, nie znając szczegółów procesu. Zaleca Józefowi spokojne poddanie się procedurze sądowej, tym bardziej, że aresztowany może przecież żyć jak dawniej, jedynie co pewien czas stawiając się na przesłuchania. Przekonany o własnej niewinności K. Postanawia ignorować proces. Jednak kiedy przychodzi wezwanie na pierwsze przesłuchanie, idzie pod wskazany adres. Z pewnym zdziwieniem przekonuje się, że sędzia śledczy urzęduje w obskurnym, zatłoczonym pokoju, wynajętym u stolarza Lanza. W gniewnej tyradzie K. dyskredytuje sąd i panujące w nim obyczaje, lecz w ciągu kolejnych tygodni coraz bardziej podporządkowuje swoje życie procesowi. Dzięki stosunkom wuja powierza swą sprawę znanemu mecenasowi Huldowi, nawiązując przy okazji romans z jego pokojówką Lenni. Pomimo energicznych działań Józefa, jego sprawa niemal stoi w miejscu, choć osoby wtajemniczone w arkana działalności sądu przekonują K., że jest wręcz przeciwnie. Józefa powoli opuszcza pewność siebie, staje się coraz bardziej nerwowy, roztargniony, bliski histerii. Narasta w nim rozpaczliwie poczucie bezradności wobec osaczających go nieznanych, potężnych sił.

SEANSE
15 listopada, godz. 17.00, Forum Cinemas Vingis (sala nr 9)