Wirtuoz fortepianu Rafał Blechacz z Litewską Narodową Orkiestrą Symfoniczną. Koncert na rozpoczęcie polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej
15 stycznia 2025 r., godz. 19.00, Litewska Filharmonia Narodowa (ul. Aušros Vartų 5, Wilno)
Organizatorzy: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Wilnie, Instytut Polski w Wilnie, Litewska Filharmonia Narodowa
Wykonawcy
LITEWSKA NARODOWA ORKIESTRA SYMFONICZNA
(kierownik artystyczny i główny dyrygent Modestas Pitrėnas)
RAFAŁ BLECHACZ (fortepian, Polska)
Dyrygent ROBERTAS ŠERVENIKAS
Program koncertu
STANISŁAW MONIUSZKO – uwertura fantastyczna „Bajka“
BORIS LYATOSHYNSKY – poemat symfoniczny „Gražyna“, op. 58
AMILCARE PONCHIELLI – prolog z opery „I Lituani“
FRYDERYK CHOPIN – II Koncert fortepianowy f-moll op. 21
Rafał Blechacz
Po dziesięciu latach od zwycięstwa na XV Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim w Warszawie w roku 2005 zyskał pozycję artysty o formacie prawdziwie światowym. Jego wybitny talent został doceniony przez publiczność Europy, Ameryki , Azji; przez krytykę muzyczną, znakomitych dyrygentów i słynne orkiestry symfoniczne, producentów płyt, menadżerów i agencje artystyczne organizujące koncerty w najsłynniejszych salach i w największych centrach muzycznych.
Ostatnie dziesięć lat kariery Rafała Blechacza, to czas występów z recitalami solowymi i również wspólnych koncertów z orkiestrami symfonicznymi. Jednak przede wszystkim to czas wytężonej pracy przy fortepianie nad coraz to nowym repertuarem. Zdobywając Grand Prix, Złoty Medal i wszystkie z możliwych nagród regulaminowych: za najlepsze wykonanie mazurków, poloneza, koncertu, sonaty (tę ostatnią ufundowaną przez Krystiana Zimermana), także nagrodę publiczności – w ten niekwestionowany sposób został uznany za najznakomitszego wykonawcę utworów Chopina swej generacji. W takiej też roli zapragnęła go usłyszeć i bliżej poznać międzynarodowa publiczność, której nigdy nie zawodzi, zyskując jej sympatię i uznanie. W związku z tym młody artysta odbywa liczne i również odległe podróże artystyczne, wszak tytuł Zwycięzcy Konkursu Chopinowskiego ma swoją rangę i wymowę. Każdy i wszędzie chciałby usłyszeć i doświadczyć obcowania z talentem kogoś, kto w jakże trudnej rywalizacji i przed jakimż to kompetentnym i dostojnym
jury – okazał się najlepszym. Można tylko wspomnieć, że młody polski pianista zdecydowanie górował nad liczną i mocną, jak zawsze w Warszawie, grupą konkurentów. Jury, dla podkreślenia skali jego talentu, nikomu nie przyznało II nagrody, tylko dopiero III i następne.
Wspomniana praca nad repertuarem dotyczy rzecz jasna dzieł Chopina, ale trudno sobie wyobrazić, żeby pianista tej rangi nie wykonywał innych kompozytorów. Stąd ciągłe wzbogacanie repertuaru o utwory Bacha, Mozarta, Beethovena, Liszta, Brahmsa, Debussy’ego, Szymanowskiego. Spośród nich był wybierany również program na kolejne płyty (obecnie w liczbie pięciu) nagrane i wydane przez Deutsche Grammophon.
Mocnym i jakże wymownym akcentem podsumowującym ostatnią dekadę działalności artystycznej Rafała Blechacza jest amerykańska Nagroda Gilmore, przyznana w styczniu 2014 roku, a nazywana niekiedy „Pianistycznym Noblem”.
Rafał Blechacz urodził się w 1985 roku w Nakle nad Notecią. Grę na fortepianie rozpoczął w wieku pięciu lat. Uczył się w Państwowej Szkole Muzycznej im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy pod kierunkiem prof. Jacka Polańskiego. W 2007 roku ukończył studia pianistyczne w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy w klasie prof. Katarzyny Popowej-Zydroń. Jeszcze jako uczeń zdobył wiele nagród i wyróżnień jak: I nagroda i Grand Prix w XIII Ogólnopolskim Konkursie im. Jana Sebastiana Bacha w Gorzowie Wlkp. (1996), II nagroda w V Międzynarodowym Konkursie Młodych Pianistów „Artur Rubinstein in memoriam” w Bydgoszczy (2002), zwycięstwo w V Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Hamamatsu w Japonii (2003).
Jako zdobywca Grand Prix Konkursu Chopinowskiego zaczął koncertować w najbardziej prestiżowych salach: m.in. w Concertgebouw w Amsterdamie, Musikverein we Wiedniu, Filharmonii Berlińskiej, Alte Oper we Frankfurcie, Herkulessaal w Monachium, Sali Pleyel’a w Paryżu, Royal Festival Hall oraz Wigmore Hall w Londynie, Tonhalle w Zurichu, La Scala w Mediolanie. Jest zapraszany na najlepsze festiwale muzyczne jak: Salzburg, Verbier w Szwajcarii, La Roque-d’Anthéron (Francja), Klavier-Festival Ruhr w Niemczech oraz Gilmore Festival w USA. Koncertuje z wieloma orkiestrami symfonicznymi, współpracując z wybitnymi dyrygentami, którymi są: Charles Dutoit, Valery Gergiev, Daniel Harding, Pavo Järvi, Fabio Luisi, Kent Nagono, Andris Nelsons, Victor Pablo Perez, Trevor Pinnock, Mikhail Pletnev, Jerzy Semkow, Antoni Wit, Dawid Zinman. W 2006 roku podpisał ekskluzywny kontrakt z niemiecką wytwórnią fonograficzną Deutsche Grammophon. Jest drugim
w historii, po Krystianie Zimermanie, polskim artystą związanym z tą prestiżową firmą.
Pierwsza płyta z Preludiami Fryderyka Chopina ukazała się w 2007 roku. W Polsce uzyskała status platynowej płyty już w drugim tygodniu sprzedaży. Została wyróżniona wieloma nagrodami m.in. niemiecką „Echo Klassik” i francuską „Diapason D’or”. Rok później została wydana kolejna płyta, tym razem z sonatami Haydna, Mozarta i Beethovena i została przyjęta równie znakomicie. Po sukcesie dwóch pierwszych płyt artysta uczcił Rok Chopinowski’2010 nagraniem obu Koncertów fortepianowych Chopina z towarzyszeniem, pod batutą Jerzego Semkowa, legendarnej Concertgebouw Orchestra, która przez brytyjski „Gramophone” w roku 2009 została uznana za najlepszą orkiestrę świata. Tym razem trzecia już płyta Rafała Blechacza została uhonorowana prestiżową nagrodą krytyków z Niemiec, Austrii i Szwajcarii „Preis der Deutschen Schallplattenkritik”. W Polsce uzyskała w krótkim czasie status podwójnej płyty platynowej. Kolejne nagranie – utworów Debuss’ego i Szymanowskiego, z uwagi na dobór repertuaru jak i jego wykonanie zyskało znaczny rozgłos i uznanie międzynarodowej krytyki muzycznej. W 2012 roku Deutsche Phono Akademie przyznało mu nagrodę „Echo Klassik” w kategorii „Najlepsza płyta solowa roku” ( XIX i XX w.). Ponadto nagranie to zostało wyróżnione jako Album Miesiąca przez brytyjski magazyn „Gramophone”. Otrzymało też polską nagrodę fonograficzną „Fryderyk”, jako najlepszy album z muzyką klasyczną (2013). Jesienią 2013 roku Rafał Blechacz powrócił do repertuaru chopinowskiego nagrywając jego siedem wielkich polonezów. Album ten już w dniu sprzedaży okazał się złotą płytą. Otrzymał wyróżnienie „Preis der Deutschen Schallplattenkritik”, jako najlepszy album w kategorii „Muzyka fortepianowa” (2013).
Rafał Blechacz za swoją dotychczasową działalność artystyczną w lipcu 2010 roku otrzymał nagrodę Premio Internazionale Accademia Musicale Chigiana (Siena), przyznawaną przez międzynarodowe jury krytyków muzycznych. W stycznia 2014 w Nowym Jorku został ogłoszony zdobywcą Nagrody Gilmore’2014, niezwykle wysoko cenionej w świecie pianistycznym, która jest przyznawana co cztery lata najbardziej wyróżniającemu się artyście z udzieleniem finansowego wsparcia dalszej kariery artystycznej.
24 lutego 2015 roku w Warszawie podczas koncertu w Filharmonii Narodowej został odznaczony, przyznanym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
