w reżyserii Jakuba Skrzywanka
Narodowy Teatr Dramatyczny w Kownie (Laisvės al. 71, Kowno)
Premiera – 28 listopada 2025 r. na Scenie Głównej!
28 listopada, godz. 18:00
29 listopada, godz. 18:00
30 listopada, godz. 15:00
17 stycznia 2026 r., godz. 18:00
18 stycznia 2026 r., godz. 15:00
Spektakl dla widzów powyżej 18 roku życia.
Czas trwania: 150 minut (spektakl dwuczęściowy).
„Dziady Litewskie” – premiera spektaklu Jakuba Skrzywanka w Narodowym Teatrze Dramatycznym w Kownie, opartego na dramacie klasyka Adama Mickiewicza.
Jakub Skrzywanek jest jednym z najciekawszych twórców współczesnego teatru w Polsce. Reżyser teatralny, scenarzysta, twórca instalacji performatywnych. Od 2024 r. dyrektor artystyczny Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Tworzyć teatr, który „nie jest obojętny na to, co dzieje się wokół” – to jego cel artystyczny i etyczny. W swojej twórczości podejmuje tematy ważne dla społeczeństwa. Jego prace były wielokrotnie nagradzane, ale nie mniej ważne jest to, że nieustannie prowokują do gorących dyskusji, skłaniają do refleksji i poszerzania granic percepcji. Na pytanie, czy jego spektakle mają na celu prowokację, odpowiada: „To nie ja prowokuję, to rzeczywistość prowokuje nas do rozmowy o aktualnych tematach. Wyreżyserował m.in. spektakle: „Mein Kampf” (Teatr Powszechny w Warszawie), „Opowieści niemoralne” (Teatr Powszechny w Warszawie), „Śmierć Jana Pawła II” (Teatr Polski w Poznaniu), „Spartakus. Miłość w czasach zarazy” (Teatr Współczesny w Szczecinie) i „Undergrands Girls” (Teatr Ilxom w Taszkiencie).

„Dziady Litewskie” – premiera Jakuba Skrzywanka w Narodowym Teatrze Dramatycznym w Kownie, oparta na dramacie Adama Mickiewicza. Biorąc za punkt wyjścia dzieło najsłynniejszego przedstawiciela polskiego romantyzmu (jego II i IV części, powstałe na Litwie), przedstawiające obyczaje ludowe Dnia Zadusznego, reżyser tworzy własny, współczesny rytuał społeczny i zgłębia historię naszych grzechów. Rozpoczynając proces tworzenia spektaklu pytaniem o nasze największe grzechy, reżyser najpierw zwraca uwagę na ziemię. Ziemię, jako terytorium Polski i Litwy, wyczerpane wojnami, okupacjami i patriarchalną agresją od czasów pańszczyzny. Ziemię, jako urodzajną żywicielkę, dającą życie i jednocześnie przyjmującą naszych zmarłych, czyli medium wiecznego kręgu życia. Nasza historia jest historią wojny, a my wszyscy żyjemy na jednym wielkim polu bitwy lub grobie – mówi reżyser. Agresja i okrucieństwo, zakorzenione w naszej ziemi, nigdzie nie znikają, są przekazywane przyszłym pokoleniom jako nieuleczalna trauma. Nie jesteśmy w stanie przerwać cyklu przemocy i iść naprzód, jeśli nie uświadomimy sobie, co było w przeszłości.

W spektaklu duchy przeszłości przywołują mężczyznę współczesności i przekazują mu swoją brutalną przeszłość. Reżyser omawia postać romantycznego wojownika, stworzoną przez samego A. Mickiewicza, uważając, że taki paradygmat romantyzmu jest niebezpieczny. Dziś znów stoimy w obliczu wojny i potrzebujemy romantycznej postaci męskiej – wojownika. Wojownik jest gotów zabijać i ginąć za naszą wolność. Żyjemy na terytorium ciągłego zagrożenia geograficznego i politycznego, gdzie heroiczna walka mężczyzn o naszą niepodległość jest szczególnie ceniona. A co, jeśli te aspiracje przyćmią wszystko, otwierając drogę nadużyciom i autorytarnemu postrzeganiu rzeczywistości? Jeśli usprawiedliwiają przemoc? Według reżysera, bohater Mickiewicza, walcząc o wolność narodu, nie daje wolności kobiecie, która nie odwzajemnia jego miłości.
Znów boimy się wojny, a gdy strach spotyka się z wiarą, rodzi się grzech.

Twórcy:
Reżyseria: Jakub Skrzywanek
Dramaturgia: Jakub Skrzywanek, Daiva Čepauskaitė
Scenografia: Agata Skwarczyńska
Kostiumy: Ugnė Tamuliūnaitė
Choreografia: Agnieszka Kryst
Kompozytor: Karol Nepelski
Wideo: Ridas Beržauskas
Koordynatorka ds. intymności: Virginija Vareikytė
Tłumaczenia: Justinas Marcinkevičius, Jūratė Petronienė
Asystenci reżysera: Gabrielė Andruškevič, Artūras Sužiedėlis
Obsada: Povilas Barzdžius, Saulius Čiučelis, Motiejus Ivanauskas, Gytis Laskovas, Inga Mikutavičiūtė, Pijus Narijauskas, Miglė Navasaitytė, Egidijus Stancikas, Kęstutis Povilaitis, Dainius Svobonas, Ugnė Žirgulė, Irena Sikorskytė
Instytut Polski w Wilnie jest Partnerem spektaklu „Dziady Litewskie”.
Więcej informacji oraz bilety: dramosteatras.lt
Zdjęcia z próby spektaklu „Dziady Litewskie” (reż. Jakub Skrzywanek). Fot. P. Gagaitė / Narodowy Teatr Dramatyczny w Kownie