W poniedziałek, 2 marca o godzinie 18:30 w Centrum im. Łesia Kurbasa odbędzie się spotkanie pt. „Z archiwum pracowni prof. Grzegorza Kowalskiego”
Grzegorz Kowalski
Rzeźbiarz, performer, twórca instalacji, pedagog, eseista i krytyk sztuki. Urodzony 10 stycznia 1942, mieszka w Warszawie.
Studiował w latach 1959-1965 na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem Oskara Hansena i Jerzego Jarnuszkiewicza. Będąc jeszcze studentem, pracował jako asystent-wolontariusz w pracowni Hansena, rozpoczynając w ten sposób trwającą nieprzerwanie do dziś karierę pedagogiczną w macierzystej uczelni. W 1985, po przejściu na emeryturę prof. Jerzego Jarnuszkiewicza, objął pracownię dyplomową na Wydziale Rzeźby. W 1991 otrzymał tytuł profesora.
Jako twórca ukształtował się w kręgu oddziaływania teorii Formy Otwartej Oskara Hansena. W pierwszym okresie twórczości (1965-1970) działał w szerokim wówczas ruchu sympozjów i plenerów awangardowych o programie zarówno badawczym, jak i społecznym (m.in. Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach 1966, II Biennale Form Przestrzennych w Elblągu 1967, międzynarodowe sympozjum rzeźbiarzy podczas Olimpiady w Meksyku 1968, sympozjum „Wrocław’70”). Indywidualnie debiutował w 1968 instalacją pt. KIESZEŃ w Galerii Foksal w Warszawie. Kryzys wiary w moc oddziaływania sztuki na procesy społeczne, a zarazem moment uchwycenia dysproporcji między zamierzeniami i możliwościami realizacyjnymi, wiąże się z rocznym pobytem stypendialnym w USA (1970-1971).
Drugi okres twórczości Kowalskiego (1972-1980) związany jest w swym głównym nurcie z galerią Repassage, w której artysta znalazł warunki do, jak to określa, „praktykowania wolności” wbrew cenzurze i opresji politycznej panującej na zewnątrz. Prace tego okresu dzielą się na dwa rodzaje. Pierwsze – przyjmujące postać fotograficznych tableaux – relacjonowały działania interpersonalne lub ich projekty: KOMPOZYCJA HORYZONTALNA (od 1972), seria „przedmiotów fotograficznych” (1972-1974), BUTY (1975), KRZESŁO (1974-1975). Drugie były akcjami sensu stricto – jednorazowymi, jak ODBITKA (1977), KOMPILACJA (1977), TRAWA (1978), bądź w formie długotrwałych działań sprowokowanych pytaniami: „Czy mógłbyś i czy chciałbyś wcielić się w zwierzę przed obiektywem?” (1978), „Czy mógłbyś i czy chciałbyś potraktować mnie jako przedmiot?” (1979), „Czy chciałbyś wrócić do łona matki?” (1981-1987). Zarówno w pierwszych, jak i w drugich zaproszeni uczestnicy byli przez artystę włączani w obręb dzieła na prawach partnera.
Opisana specyfika pracy artystycznej Kowalskiego przenosi się na jego metodę pedagogiczną. Jej dojrzałe rozwinięcie w postaci serii zajęć pn. „Obszar wspólny i własny” (od roku akademickiego 1981/82) wyznacza ważny wątek trzeciego okresu twórczości, trwającego od 1980. W latach 90. z grona jego uczniów, wykształconych w duchu „dydaktyki partnerstwa”, powstała nieformalna grupa artystyczna znana jako PRACOWNIA KOWALSKIEGO (lub KOWALNIA), w skład której wchodzą m.in.: Paweł Althamer, Katarzyna Górna, Katarzyna Kozyra, Mariusz Maciejewski, Jacek Markiewicz, Monika Zielińska, Artur Żmijewski.
Wybrane wystawy i nagrody:
1968 – Międzynarodowe sympozjum rzeźbiarzy z okazji XIX Olimpiady w Meksyku
1969 – Wawrzyn Olimpijski Polskiego Komitetu Olimpijskiego
1969 – X Biennale Sztuki w Sao Paulo
1974 – Nagroda Związku Polskich Artystów Plastyków za „Najlepszą grafikę roku”
