4 września–4 listopada 2025 r., Galeria Pamėnkalnio (Pamėnkalnio 1, Wilno). Wernisaż wystawy odbędzie się 4 września o godz. 19:00.
Wystawa „Miła ELIZA” autorstwa Ivony TAU i Julii GOYD jest próbą penetracji warstw „archeologii” feminizmu poprzez zasady ekologii i badań nad sztuczną inteligencją. Wystawa stara się połączyć historyczne znaczenie wczesnego programu IoT ELIZA z krytycznymi nurtami feministycznymi. Wystawa czerpie inspirację z lektury tekstów Mariji Gimbutienė, a także z pojęć takich jak skamieniałość i starzenie się w kontekście sztucznej inteligencji i archeologii. Wystawa łączy współczesne i przyszłe „wykopaliska” poprzez prace, które mają na celu „przywrócenie historycznej sprawiedliwości” i aktualizację prekursorów wszechobecnej technologii sztucznej inteligencji.
Tytuł wystawy nawiązuje do ELIZA, jednego z pierwszych programów sztucznej inteligencji przetwarzających język naturalny, opracowany przez Josepha Weizenbauma w latach 1964-1967. Interesując się technologią symulacji konwersacji ELIZA i jej wpływem na komunikację międzyludzką, łatwo jest narysować paralele między próbami ELIZA zrozumienia istot ludzkich i „pracy opiekuńczej”, którą wykonują, wykorzystując w ten sposób feministyczne narracje o rolach kobiet jako opiekunek dzieci i domu oraz opiekunek członków rodziny. Chociaż ELIZA jest tylko kodem napisanym przez programistę, jednak tylko z wyglądu przypomina sztuczną inteligencję i systemy uczenia maszynowego. Można powiedzieć, że ELIZA jest najwcześniejszym artefaktem globalnej dominacji IoT (Internet Rzeczy, ang. Internet of Things), którego rozwój, a także własność, jest nadal zdominowany przez mężczyzn.
Ponadto kuratorka i artystki są zainteresowane tym, jak sztuczna inteligencja zmienia sposób, w jaki myślimy o tożsamości, ciele i akceptacji naszego wyglądu – zarówno online, jak i offline. Dzięki unikalnym perspektywom Ivony Tau i Julii Goyd możliwe jest zbadanie, w jaki sposób rozwój technologiczny podważa i/lub rozszerza feministyczne narracje. Pod względem formy i treści wystawa połączy wczesne dni sztucznej inteligencji, takie jak program ELIZA, z neolitycznymi boginiami, opartymi na badaniach M. Gimbutienė.
Ivona Tau jest polsko-litewską artystką zajmującą się inteligencją generatywną, pracującą z sieciami neuronowymi i kodem jako medium w fotografii eksperymentalnej i malarstwie ruchowym. Jej celem jest znalezienie i wywołanie emocji za pomocą sztucznie inteligentnych środków. Tworzy uniwersalnie zrozumiałe wspomnienia, przekształcając swoje doświadczenia uchwycone na analogowym i cyfrowym filmie za pomocą generatywnych sieci neuronowych (GAN).
Julia Goyd jest berlińską fotografką, artystką wideo i filmową. Fotografie Goyd znalazły się w książce The Naked & The Nude, której kuratorem był Peter Weiermaier i która ukazała się w 2013 roku (Stockmal i Martel). Książka jest międzynarodową antologią fotografii aktu, w której znalazły się znane nazwiska sztuki współczesnej, takie jak Wolfgang Tillmans, Nobuyoshi Araki, Ralph Gibson, Vanessa Beecroft i Jeff Barkas. Po sukcesie pierwszej książki Peter Weiermair przygotował drugą edycję, Faces (2015), w której fotografie Julii są prezentowane po raz drugi obok prac Roberta Mapplethorpe’a, Juergena Tellera, Antona Corbijna, Antoine’a D’Agaty i Pietera Hugo. W 2020 roku GUP Magazine umieścił Julię na liście najlepszych wschodzących fotografów w Europie.
Justė Kostikovaitė jest niezależną kuratorką zainteresowaną ideami tworzenia miejsc, zrównoważonego rozwoju i zaangażowania społeczności, różnymi formatami zbiorowej wymiany wiedzy i zainicjowała kilka projektów rezydencji artystycznych, takich jak AIROOM w Londynie i Wilnie, MaloniojiAIR w Wilnie, Berlinie i innych.
Organizator: Pamėnkalnio galerija
Partner: Instytut Polski w Wilnie
Wstęp wolny
