Wystawa prac Marty Lech „Geometria światła”
3-21 sierpnia 2021 r.
Galeria Wileńskiego Centrum Grafiki „Kairė-dešinė“ (ul. Latako 3)

„Geometria światła” – to tytuł indywidualnej wystawy Marty Lech w Wileńskim Centrum Grafiki. Wystawa jest wynikiem współpracy Splitgraphic Biennale i Wileńskiego Centrum Grafiki, która rozpoczęła się w 2014 roku i trwa w postaci naprzemiennych, odbywających się co dwa lata w Splicie i Wilnie, wystaw współczesnych litewskich i chorwackich artystów grafików.

„Geometria światła” to właściwie pierwsza wspólnie zorganizowana wystawa, która nie reprezentuje ani chorwackiej, ani litewskiej sceny graficznej. Marta Lech jako artysta i grafik jest jednak mocno związana ze Splitgraphic, a jej twórczość osadzona jest w narracji obu organizacji. W 2013 roku otrzymała Grand Prix, a w 2015 roku odbyła się jej indywidualna wystawa i wykład w galerii biblioteki uniwersyteckiej w Splicie. Jej grafiki zostały pokazane także na retrospektywnej wystawie Splitgraphic 2014 w Wileńskim Centrum Grafiki zatytułowanej „Ten years of Splitgraphic biennial 2003-2013: a sustainable retrospective”. Współpraca pomiędzy Splitgraphic, Wileńskim Centrum Grafiki i Martą Lech doprowadziła do wspólnego zorganizowania wystawy zatytułowanej „Geometria światła”.

Marta Lech jest uznaną współczesną polską artystką, graficzką i asystentką na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Jej twórczość i działania w obszarze grafiki przedstawiają to, co w Splitgraphic uważane jest za współczesne podejście do grafiki, od powstania biennale w 2003 roku. Splitgraphic ma na celu wspieranie i promowanie współczesnego wizualnego języka graficznego, a twórczość Marty Lech jest paradygmatem tych współczesnych tendencji. We wcześniejszych pracach posługiwała się głównie techniką linorytu, a teraz w najnowszej serii prac połączyła poprzednie doświadczenia tradycyjnego warsztatu z umiejętnym wykorzystaniem lasera, tworząc równie przekonujące obrazy oparte na minimalistycznym języku artystycznym. To fascynujące, jak wiele potrafi uchwycić i opisać, operując prostym językiem wizualnym. Mniej w tym wypadku, zdecydowanie oznacza więcej.

Wystawa „Geometria światła” zestawia w całość serię starszych linorytów oraz nowsze prace, które powstały poprzez eksperymenty z zastosowaniem techniki laserowej. Nowy i stary cykl łączy motyw światła. Jest on wszędzie obecny i pozostaje głównym tematem zainteresowania artystki. Starszy z eksponowanych cyklów „Światło” przyniósł autorce szereg nagród grand prix na licznych międzynarodowych festiwalach grafiki, a następnie uczynił ją jedną z najważniejszych artystek współczesnej sceny graficznej, na co jej twórczość w pełni zasługuje. Achromatyczne linoryty Marty Lech budowane są poprzez obrysowywanie przedmiotów i wnętrz wiązkami światła. Artystka utrwala w matrycy promienie światła, wyznaczając je drobiazgowo białymi przerywanymi liniami i punktami, delikatnie opisując przestrzeń kompozycji na czarnej powierzchni. To dialog między współczesnością znaku graficznego, a tradycją techniki graficznej. Prace opierające się na opozycji czarnego tła i białego światła tworzą architekturę rozpoznawalnych elementów wnętrza. Obrazowanie w każdej z prac jest starannie wyważone na pograniczu figuratywności i abstrakcji. W najnowszych pracach autorka częściowo wykorzystuje utrwalone już wcześniej znaki graficzne, ale przekształca je za pomocą nowej techniki i zestawia w nowe geometrie światła i brył architektonicznych. To, co wcześniej robiła ręką i dłutem przeniosła na matrycę druku wypukłego wykonaną laserowo, poszerzając charakter ręcznie tworzonych struktur o mechaniczne możliwości generowania obrazu.

„Geometria Światła” Marty Lech prezentuje nam wszystkie etapy jej twórczości, szczegółowo obrazując ciągłość i przemianę procesów graficznych. Artystka jest mistrzynią współczesnej grafiki artystycznej opartej na kreacji znaku, reprodukcji, metodyce i minimalistycznej finezji estetycznej.

/Marina Petit Splitgraphic Biennial/

Organizatorzy: Wileńskie Centrum Grafiki, Splitgraphic Biennial; partner: Instytut Polski w Wilnie