Różne epoki literatury polskiej na Wileńskich Targach Książki (Centrum Wystawowe Litexpo)
24 lutego 2022 r., czwartek, godz. 14, Sala konferencyjna 1.3
Prezentacja książek Macieja Kazimierza Sarbiewskiego „Silviludia” (oprac. Eugenija Ulčinaitė) i „Poezja z Kroż” (oprac. Ona Dilytė-Čiurinskienė). Udział biorą: Liudas Jovaiša, Asta Vaškelienė.
Maciej Kazimierz Sarbiewski (1595–1640) ostatnie lata życia był nadwornym kaznodzieją. Jednak czując się przygnębionym intrygami dworskimi i cierpiąc na problemy zdrowotne coraz mniej czasu poświęcał swojej pracy. Korespondencja, którą wymieniał z przyjacielem – biskupem Stanisławem Liubieńskim dostarcza wielu informacji na temat tego okresu. „Nigdy nie jestem szczęśliwszy niż kiedy jestem sam” – napisał w ostatnim zachowanym liście. Jednak nawet w tych trudnych czasach nie porzucił twórczości: pisał poemat „Lechiada” (zachował się tylko fragment XI księgi), a jedna z ostatnich prac, „Silviludia” (Igrzyska leśne), była pisana dla teatru dworskiego Władysława IV Wazy. Niefrasobliwy utwór inspirowany był wyprawami i polowaniami władcy. Zbiór składa się z dziesięciu wierszy o różnej długości, przedstawiających realia Litwy (Birsztany, Merecz, Soleczniki) oraz piękno jej krajobrazów. Jest to także jedno z najbardziej zagadkowych i problematycznych dzieł Sarbiewskiego.
Organizator: Litewski Instytut Literatury i Folkloru.
25 lutego 2022 r., piątek, godz. 16.00, Sala konferencyjna 5.
Miłosz nieodkryty: nowe przekłady poezji i prozy. „31 wierszy” i powieść „Zdobycie władzy”. Udział biorą: Darius Kuolys, Mindaugas Kvietkauskas, Tomas Venclova.
Powieść polskiego noblisty Cz. Miłosza „Zdobycie władzy” to wnikliwa analiza niewidocznych mechanizmów kryjących się za historią XX wieku oraz poruszająca opowieść o losach mieszkańców Europy Środkowej i ich walce o pozostanie „wolnymi od smutku i obojętności”. Bohater powieści, Piotr Kwinto, próbuje odnaleźć się w rzeczywistości powojennej Polski, w której nikt nie może polegać wyłącznie na sobie. Piotr, obserwując jak zmienia się życie jego przyjaciół i jak przygnębiająca jest nowa rzeczywistość, przy zachęcie dawnej kochanki Teresy, postanawia uciec w nieznane. „Dobra robota” – tak sam Miłosz ocenił swoją powieść kilkadziesiąt lat później. Według niego „najciekawsze w tej książce jest wszystko to, co dzieje się pod powierzchnią spokojnych, zgrabnych zdań”. Pisarz Witold Gombrowicz powiedział o „Zdobyciu władzy”: „Bardzo mocna książka. Dla mnie Miłosz jest wielkim przeżyciem. […] Miłosz wie. Miłosz zajrzał i doświadczył – w błysku pioruna zobaczył… meduzę naszych czasów.” Powieść „Zdobycie władzy” otrzymała Europejską Nagrodę Literacką i została przetłumaczona na wiele języków na całym świecie. Po raz pierwszy ukazuje się ona w języku litewskim.
Język spotkania: litewski
Organizatorzy: Wydawnictwo „Apostrofa wydawnictwo, „Odilė”
26 lutego 2022 r., sobota, godz. 19.00, Sala konferencyjna 5.2
Przepowiedziany przez Lema świat: czy już nadszedł? Stanisław Lem i jego „Bajki robotów”. Udział biorą: Marijus Gailius, Bartė Kuolytė, Renata Šerelytė.
Podczas spotkania zostanie zaprezentowana twórczość słynnego polskiego pisarza, klasyka współczesnej literatury science fiction, Stanisława Hermana Lema (1921-2006) i jego „Bajki robotów”. Jest to dzieło wyjątkowe, zarówno w skali polskiej jak i światowej. Opowieści te w mistrzowski sposób łączą science fiction z tradycją folklorystyczną, społeczną ironią i satyrą. „Bajki robotów” zostały przetłumaczone na język angielski oraz inne języki, a nieśmiertelna mądrość w nich zawarta sprawia, że są wciąż czytane zarówno przez młodzież, jak i dorosłych. W tej książce S. Lem wykorzystuje gry słowne, a użyty język jest narzędziem służącym do poruszania i omawiania problemów przyszłości ludzkości oraz jej moralności. „Bajki robotów” interpretowane są jako wieloznaczne utwory analizujące stan współczesnego społeczeństwa, reżimy totalitarne i stereotypy zachowań społecznych. Jednocześnie są to pobudzające wyobraźnię i edukacyjne narracje futurologiczne, w których autor przewidział wiele znanych nam współcześnie wynalazków technologicznych. To książka, która nie raz pokazała nam jak marzyć i myśleć samodzielnie.
Język spotkania: litewski
Organizatorzy: Wydawnictwo „Odilė“, Instytut Polski w Wilnie
27 lutego 2022 r. , godz, 12.00 (niedziela), Rašytojų kampas
Prezentacja książki Michaliny Zaleskiej-Kossakowskiej „Poezje. Echo pieśni od Wielony do Wojtkuszek“ (tłumaczenie Regina Koženiauskienė). Udział wezmą: tłumaczka, Gintautas Dūdėnas, Asta Vaškelienė, Gytis Vaškelis.
Do czytelników trafiła właśnie dwujęzyczna książka Michaliny Zaleskiej-Kossakowskiej (1855-1890) pt. „Poezje. Echo pieśni od Wielony do Wojtkuszek“ w przekładzie z języka polskiego na język litewski. Nieznana dotąd twórczość żyjącej w drugiej połowie XIX w. arystokratki prezentuje horyzonty wysokiej dworskiej kultury europejskiej, ich treść i duszę oraz tajemnice osobowości współczesnych jej kobiet. Tą książką Michalina dołącza się do nielicznego grona pisarek swojego pokolenia, które urodziły się i wychowały na Litwie. Płynna i elegancka polszczyzna oraz znajomość stylistyki poetyckiej świadczą o wykształceniu autorki, jej oczytaniu i znajomości języków obcych. Jak pisze tłumaczka książki Regina Koženiauskienė, Michalina, urodzona w roku śmierci Mickiewicza, w swojej twórczości kontynuuje gatunki podziwianego przez siebie romantycznego poety, a symboliczne ukazanie się jej książki w roku 200-lecia wydania „Ballad i romansów“ jest najlepszym uczczeniem jej pamięci, a zarazem jubileuszowym darem autorki „Poezji“ dla wielkiego poety.
Organizator: Litewski Instytut Literatury i Folkloru.