Miesięcznik literacki „Metai” we współpracy z Instytutem Polskim w Wilnie kontynuuje serię publikacji, poświęconych literackim patronom 2024 roku, wybranym przez obie izby polskiego parlamentu.

W drugim numerze magazynu „Metai” ukazał się poemat „Świat – poema naiwne”, napisany przez Czesława Miłosza w kwietniu 1943 r. w okupowanej Warszawie. Cykl dwudziestu wierszy – uważany za jedno z najlepszych dzieł poety, tłumaczył na język litewski Tomas Venclova.

W słowie wstępnym T. Venclova napisał: „Poemat został napisany w okupowanej przez hitlerowców Warszawie. Zgodnie z zasadą kontrastu cechuje go pogodność, idylliczność oraz filozoficzne i teologiczne przerywniki. Wiersze przetłumaczył na język litewski również Sigitas Geda („Metai”, 2000, nr 1). Moje tłumaczenie, w przeciwieństwie do tłumaczenia S. Gedy, ściśle zachowuje metrum oryginału (cykl został napisany jedenastozgłoskowcem, wiersz ma więc budowę regularną ze stałą średniówką po piątej sylabie, podobnie jak „Borek Oniksztyński” – poemat epicki Antanasa Baranauskasa) oraz rym. Wyjątek stanowi wiersz „Przypowieść o maku”, na który składają się wersy dziesięciosylabowe, średniówka przeważnie pojawia się po piątej zgłosce”.

Czesław Miłosz to postać, której nie trzeba nikomu przedstawiać. Poeta, prozaik, eseista, tłumacz. Jeden z największych poetów polskich, laureat nagrody Nobla w roku 1980 i wielu innych prestiżowych nagród literackich, tłumaczony na kilkanaście języków. Doktor honoris causa wielu uniwersytetów w USA i w Polsce, honorowy obywatel Litwy i miasta Krakowa. Urodził się 30 czerwca 1911 r. w Szetejniach na Litwie, zmarł 14 sierpnia 2004 r. w Krakowie.

W 20. rocznicę śmierci Czesława Miłosza Senat RP, przekonany o szczególnym znaczeniu jego dorobku twórczego dla dziedzictwa narodowego i światowego, ogłosił rok 2024 Rokiem Czesława Miłosza. W uchwale izby niższej polskiego parlamentu czytamy: „Jako pisarz i myśliciel stał się jednym z największych autorytetów intelektualnych. Jego twórczość zakorzeniona w najwspanialszych wieloetnicznych tradycjach polskiej kultury reprezentuje zarazem dziedzictwo Europy Środkowo-Wschodniej, narodów, których udziałem było doświadczyć i zmagać się ze skutkami nazizmu i komunizmu. Zarazem w swojej twórczości Miłosz przekracza granice kultur, gatunków i języków: był znawcą i tłumaczem Biblii, poezji polskiej, europejskiej i amerykańskiej, a nawet dzieł Dalekiego Wschodu”.