PROGRAM NA UNIWERSYTECIE PRESZOWSKIM W PRESZOWIE

Instytut Studiów Środkowoeuropejskich, Wydział Filozoficzny UP w Preszowie, Ul. 17. novembra 1
Wydarzenia pod patronatem Dziekana WF UP w Preszowie prof. PhDr. Beaty Balogovej, PhD., MBA

10. 10. / 13:15 / Czytelnia Główna Biblioteki Uniwersyteckiej UP
Doc. Mgr. Ján Gavura, PhD.
Wykład: Wisława Szymborska jako poetka globalna

11. 10. / 9:45 / WF UP, sala nr 234
Doc. Mgr. Marek Mitka, PhD., DiS.art.
Warsztaty translatorskie z poezją W. Szymborskiej

11. 10. / 14:10 / Czytelnia Główna Biblioteki Uniwersyteckiej UP
Prezentacja autorska książki podróżniczej Jadąc do Babadag z udziałem jej autora Andrzeja Stasiuka
Spotkanie dyskusyjne moderowane przez prof. Petera Kášę
Następnie, wieczorem o godzinie 19:00, Andrzej Stasiuk wystąpi w ramach dyskusji dla szerokiej publiczności w Libresso Books & Coffee (Hlavná 29) w ramach festiwalu Absynt naživo.

12. 10. / 9:45 / WF UP, sala nr 234
Mgr. Silvia Kaščáková, PhD.
Wykład: Śmietnik dla wierszy. Twórczość W. Szymborskiej jako inspiracja w warsztacie twórczego pisania

19. 10. / 10:00 / WF UP, sala nr 91
Wykład Ambasadora RP na Słowacji na temat Rzeczypospolita Wielu Narodów oraz prezentacja broszury edukacyjnej na ten temat.

19. 10. / 10:40 / foyer VŠA obok sali nr 94
Wernisaż wystawy Rzeczpospolita Wielu Narodów
Od końca XIV do końca XVIII wieku na terenie dzisiejszej Polski, Litwy, Ukrainy i Białorusi istniała wyjątkowa republika, będąca niegdyś największym państwem europejskim, która zamiast ekspansji zbrojnej powstała w wyniku pokojowego połączenia Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Mowa o Unii Polsko-Litewskiej (zwanej też Unią Lubelską lub Rzeczpospolitą Obojga Narodów). Choć Rzeczpospolita stopniowo ulegała presji otaczających ją monarchii absolutystycznych, z caratem moskiewskim na czele, przetrwała jej spuścizna w postaci etosu wolności obywatelskiej, demokratycznego uczestnictwa i różnorodności.

23. 10. / 15:30 / Czytelnia Główna Biblioteki Uniwersyteckiej UP
Dr. Agnieszka Tambor (Polska Półka Filmowa)
Wykład na temat filmu Demon, którego projekcja nastąpi po wykładzie
23. 10. / 16:30 / Czytelnia Główna Biblioteki Uniwersyteckiej UP
Demon (reż. Marcin Wrona, 2015, 90 min.)
Piotr, nazywany przez przyjaciół Pytonem, przyjeżdża z Anglii do Polski na ślub z piękną Żanetą. W starym domu otrzymanym w prezencie od przyszłego teścia zamierza urządzić rodzinne gniazdko dla siebie i narzeczonej. Plany komplikują się, gdy w przeddzień wesela mężczyzna znajduje ludzkie szczątki, zakopane nieopodal posesji. W trakcie oględzin dochodzi do nieszczęśliwego wypadku. Piotr traci przytomność, a po odzyskaniu świadomości odkrywa, że jego makabryczne znalezisko zniknęło, a on sam nie potrafi przypomnieć sobie niczego z ostatnich godzin. Tymczasem rozpoczyna się wesele. Zaproszeni na ceremonię goście, na czele z bratem Żanety – Jasnym, dostrzegają, że z panem młodym zaczyna dziać się coś niepokojącego…

24. 10. / 9:45 / WF UP, sala nr 234
Doc. Vladislav Grešlík, ArtD.
Wykład: Jerzy Nowosielski i jego okna na wieczność

FILMY

FESTIWAL FILMOWY POCITY
Cinemax Novum, Nám. legionárov 1
pocityfilm.sk

8. 10. / 17:30 / KRÓTKIE FILMY (MFF FEBIOFEST)
Wybór polskich filmów krótkometrażowych w selekcji dramaturgicznej Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Febiofest.
Followers: Live Shooting (r. Jakub Radej, 2022, 29 min.)
Plantárium (r. Tomek Ducki, 2020, 7 min.)
Plot (r. Tomasz Wolski, 2022, 19 min.)
Metro (r. Natalia Krawczuk, 2019, 10 min.)
Moja krajina taká krásna (r. Grzegorz Paprzycki, 2019, 19 min.)

8. 10. / 17:30 / CHLEB I SÓL (r. Damian Kocur, 2022, 99 min.)
Upalne lato, leniwie płynący czas, hip-hopowy freestyle, chłopaki z tatuażami i zalotne dziewczyny, z którymi lepiej nie zadzierać. Tak właśnie wygląda miejsce z czasów młodości, do którego wraca Tymek – student warszawskiej Akademii Muzycznej przygotowujący się do rozpoczęcia światowej kariery jako pianista. Jest tu też jego matka oraz brat Jacek i koledzy z dawnych dni przesiadujący na osiedlu. Tymek pojawia się tu jednak tylko na chwilę – po wakacjach rusza na zachód Europy, gdzie otrzymał stypendium. Ta krótka wizyta w zupełności wystarczy, aby poznał centralny punkt spotkań lokalnej młodzieży jakim jest nowo powstały bar z kebabem. Chłopaki z osiedla dobrze żyją z obcokrajowcami, ale są drobne wyjątki. Z czasem konflikt zaostrza się. Spirala strachu i zagrożenia zaczyna się nakręcać, a Tymek znajdzie się w samym jej centrum.

9. 10. / 19:30 / LOMBARD (r. Łukasz Kowalski, 2022, 81 min.)
Ulice szare, dzielnica biedna, a w tym wszystkim para kolorowych ptaków. Charakterna Jola i pomysłowy Wiesiek od lat prowadzą jeden z największych lombardów w Europie. Biznes, który niegdyś cieszył się sporym powodzeniem, dziś podupada. Bytomskie przedmieścia, dokąd przeniesiono magazyn, utrudniają dotarcie do klientów i przedsiębiorstwo bardzo szybko staje się nierentowne. Sytuacji nie ułatwiają rodzinne niesnaski, związek pary wisi na włosku. Wyprzedaże nie pomagają, ale Jola nie daje za wygraną i wpada na pewien pomysł. Czy coraz bardziej skonfliktowanej parze uda się uniknąć bankructwa i odbudować relację? Sprawdźcie, czy można odnaleźć miłość wśród sterty kabli.

10. 10. / 17:00 / WSZYSTKIE NASZE STRACHY (r.  Lukasz Ronduda, Łukasz Gutt, 2021, 90 min.)
Daniel (Dawid Ogrodnik) jest artystą, katolikiem i aktywistą. Domy w rodzinnej miejscowości ozdobione są jego imponującymi malowidłami, rzeźby trafiają na cenione wystawy w Warszawie, a instalacje w rodzaju podświetlonej i pozdrawiającej głosami mieszkańców kapliczki służą lokalnej wspólnocie. Jego znakiem rozpoznawczym jest bluza ozdobiona tęczowymi elementami. Jako głęboko wierzący katolik, Daniel angażuje się w sprawy duchowe. Mężczyzna uważa, że kościół nie powinien być miejscem wykluczenia a w jego wspólnocie jest miejsce dla każdego bez względu na światopogląd i osobiste wybory. W wyniku dramatycznych wydarzeń Daniel decyduje się na wzięcie udziału w odważnej walce w obronie swoich idei i postanawia rozprawić się z homofobią mieszkańców rodzinnej miejscowości.

WYSTAWY

Jerzy Nowosielski
18. 10. / 17:00 / Galeria miejska Caraffka, Jarková 28a
pkopresov.sk/mestska-galeria-caraffka.html
Twórczość i osobowość Jerzego Nowosielskiego, polskiego malarza, rysownika, scenografa, filozofa i teologa prawosławnego, uważanego za jednego z najważniejszych współczesnych ikonografów, poznają także zainteresowane osoby na wschodniej Słowacji. Z okazji 100. rocznicy urodzin Sejm RP ogłosił go jednym z patronów roku 2023. Dzięki swojemu niepowtarzalnemu, indywidualnemu stylowi J. Nowosielski stał się jednym z najbardziej znanych polskich artystów XX wieku. Jego twórczość jest wybitnym przykładem współczesnego malarstwa ikonowego. Zanurzone jest w dwóch światach: prawosławnej teologii i świeckiej rzeczywistości, odwołujące się do doświadczeń wojennych i powojennych, ale także świadczące o fascynacji pięknem kobiecego ciała. Jest to sztuka, która do dziś uznawana jest za wyjątkowe zjawisko łączące sferę sacrum i profanum. Wystawa potrwa od 10 października do 3 listopada z wernisażem 18 października.

Rafał Pacześniak: O miłość wołanie
19. 10. / 17:00 / Galéria Átrium, Floriánova 6
W najnowszej serii obrazów Testimonia corporis Rafał Pacześniak stawia podstawowe pytania o duchowy a jednocześnie cielesny, ludzki wymiar naszej wiary. Przy pierwszym oglądzie jego prace mają wydźwięk apokaliptyczny, autor niemal obsesyjnie kontrastuje bowiem motywy katastroficzne z religijnymi […]. Artysta stosuje zróżnicowaną fakturę i nasyconą kolorystykę. Zawdzięcza ją swoim pedagogom z krakowskiej Akademii: Stanisławowi Rodzińskiemu i Grzegorzowi Bednarskiemu […]. Sam proces malowania dramatycznych przedstawień może być już gestem zamawiania, „oswajania” nieszczęść. Nie powinien być jednak gestem magicznym, lecz świadectwem modlitwy do Boga, swoistym wotum z prośbą o głęboką wiarę, która – jak głosi tytuł jednego z obrazów Rafała Pacześniaka – jest wołaniem o miłość (fragmenty eseju Adama Organisty).

KONCERTY

Lala Czaplicka & Gang Tango: Tangosphere
Festiwal Prešovská hudobná jeseň 2023
18. 10. / 19:00 / Park kultúry a oddychu, Hlavná 50
Najpiękniejsze polskie i światowe tanga A. Piazzolli, C. Gardela, J. Peterburskiego, W. Szpilmana, H. Kuźniaka, T. Mullera i innych wykonają na koncercie w ramach Preszowskiej Jesieni Muzycznej wybitni polscy artyści, uznani wirtuozi i znawcy tanga, koncertujący na całym świecie: zespół Gang Tango w składzie Grzegorz Lalek (skrzypce), Piotr Kopietz (bandonium), Mirek Feldgebel (fortepian), Sebastian Wypych (kontrabas) wraz z polską wokalistką Lalą Czaplicką. Kompilacja polskich i argentyńskich utworów z repertuaru nawiązuje do kolebki stylu – tanga argentyńskiego – ale także do ogromnej liczby tang napisanych przez polskich kompozytorów okresu międzywojennego.

Muzyka trzech kolorów Krzysztofa Kieślowského
26. 10. / 18:00 / Teatr VIOLA, Tkáčska 6507
violapresov.sk
Muzyka rzech kolorów Krzysztofa Kieślowskiego. Retrospektywne przypomnienie kultowej trylogii filmowej reżysera z muzyką Zbigniewa Preisnera. 30 lat od premiery pierwszej części – Niebieskiego. Wieczór muzyczny prowadzony przez Soňę Parilákovą z udziałem Antona Kónyi (fortepian).