Instytut Polski w Kijowie

19.02.2020 Śladami historycznego dziedzictwa

Okres budowy: ukończenie budowy – 1760 r.

Fundator: Leonard Marcin Świeykowski, wojewoda podolski

Informacja o obiekcie
(opracowanie: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA)

Pałac w Szpikowie powszechnie uchodzi za fundację Leonarda Marcina Świeykowskiego, wojewody podolskiego z r. 1760. Archaiczny, obronny charakter pałacu, a w zasadzie zamku z czterema narożnymi wielobocznymi basztami oraz masywną wieżą bramną, wskazują, że obiekt powstał najpewniej w XVI stuleciu i został jedynie gruntownie przebudowany przez Leonarda Świeykowskiego. Być może była to pierwotna siedziba poprzednich właścicieli Szpikowa – Ostrogskich, Zamoyskich lub Koniecpolskich. Szpików pozostawał w rękach Świeykowskich do drugiej połowy w. ХІХ, gdy wnuk Leonarda Marcina, Leon sprzedał majątek Mikołajowi Bałaszowowi, urzędnikowi carskiemu. Bałaszow odbudował pałac po pożarze z r. 1907, który zniszczył część pomieszczeń. Z jego inicjatywy wzniesiono położoną obok pałacu cukrownię według projektu Władysława Horodeckiego. Po r. 1917 pałac został poważnie zniszczony. W okresie sowieckim zostały rozebrane trzy z czterech narożnych baszt, na dziedzińcu wzniesiono gmach administracji kołchozu, a w pałacowych pokojach urządzono mieszkania kwaterunkowe użytkowane do dnia dzisiejszego.

Film zrealizowany w ramach projektu „Polska i Ukraina. Śladami historycznego dziedzictwa” współfinansowanego ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu „Współpraca w dziedzinie dyplomacji publicznej–2018”.

W ramach projektu powstało ponad 100 krótkich produkcji filmowych poświęconych wybranym obiektom dziedzictwa architektonicznego, które znajdują się na terenie Ukrainy i powstały w okresie dawnej Rzeczypospolitej. Na liście ponad setki miejsc, które zostały sfilmowane znalazły się twierdze, pałace, kościoły i in. W pracę przy tworzeniu filmów zaangażowano polsko-ukraiński zespół, w skład którego weszli historycy, publicyści, dziennikarze, organizacje pozarządowe oraz młodzież.

Realizatorzy projektu: