Nobel Week Lights to coroczny festiwal światła organizowany przez Muzeum Nobla, który celebruje postaci i odkrycia laureatów Nagrody Nobla za pomocą świetlnych dzieł sztuki prezentowanych w centrum Sztokholmu. Podczas tegorocznej edycji, która odbędzie się od 7 do 15 grudnia, zaprezentowane zostaną cztery instalacje z polskimi akcentami: De Aderton na Klara Mälarstrand, która oddaje hołd noblistkom w dziedzinie literatury, praca FLUX autorstwa Ksawerego Komputery, która wizualizuje niewidzialne na co dzień strumienie komunikacji, Leading Lights na sztokholmskim ratuszu oraz Love at First Sight duetu Smash w Akademii Sztuk Pięknych w Sztokholmie.

De Aderton autorstwa Elise Cervin oraz Akademii Architektury KTH

Klara Mälarstrand

De Aderton to architektoniczna instalacja świetlna składająca się z dziesięciu pawilonów, poświęconych laureatkom literackiej Nagrody Nobla. Tytuł odnosi się do osiemnastu kobiet, które otrzymały nagrodę, ale również nawiązuje do 18 członków Szwedzkiej Akademii odpowiedzialnych za wybór laureatów Nobla w dziedzinie literatury.

Instalacja De Aderton oddaje hołd pisarkom, podkreślając jednocześnie brak równowagi płci wśród laureatów. Od 1901 roku literacka Nagroda Nobla została przyznana 18 kobietom i 103 mężczyznom. Portrety laureatek inspirowane są wczesną sztuką sakralną, w której kolorowe szkło służyło do tworzenia piękna i boskości. Instalacji towarzyszy muzyka inspirowana twórczością laureatek.

Dziewięć indywidualnych pawilonów, stworzonych przez studentów Akademii Architektury KTH, prezentuje życie i twórczość wybranych laureatek. Największy pawilon zaprojektowała architektka i artystka Elise Cervin. Dzieło powstało we współpracy Tygodnia Świateł Nobla z Akademią Architektury KTH.

NOC LITERATURY

Zapraszamy na wieczór poświęcony literaturze, podczas którego odczytane zostaną fragmenty z książek czterech z osiemnastu laureatek Literackiej Nagrody Nobla, prezentowanych w ramach instalacji De Aderton.

Data: niedziela, 8 grudnia, godz. 17:00-17:30
Miejsce: De Aderton (dzieło sztuki), Klara Mälarstrand, Sztokholm

Fragmenty, które będą odczytane po szwedzku i w językach oryginałów, pochodzą z twórczości następujących autorek:

Grazia Deledda (1926, Włochy)

Olga Tokarczuk (2018, Polska)

Annie Ernaux (2022, Francja)

Han Kang (2024, Korea Południowa)

Głównym organizatorem wydarzenia jest architektka Elise Cervin z firmy Tonrum, która stworzyła instalację we współpracy z KTH Arkitektur. Pozostałymi partnerami wydarzenia są: IF Suède, Włoskie Centrum Kultury w Sztokholmie, Koreańskie Centrum Kultury w Szwecji, Audiorama oraz Instytut Polski w Sztokholmie.

Polski fragment pochodzi z książki „Prowadź swój pług przez kości umarłych” i zostanie zaprezentowany przez dwie aktorki – Danę Rechowicz (po polsku) oraz Nathalie Czarnecki (po szwedzku).

Więcej informacji: https://nobelweeklights.se/event/litteraturafton/

Więcej o aktorkach

DANA RECHOWICZ
Urodzona w Krynicy, od 1973 roku mieszka w Szwecji. Ukończyła romanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Przez wiele lat pracowała w wydawnictwie Norstedts Förlag w Sztokholmie. Współpracowała również z Polską Redakcją Radia Szwedzkiego oraz Instytutem Szwedzkim.

Dana Rechowicz jest poetką – zadebiutowała w 2004 roku tomikiem poezji Moja sukienka. Jest członkiem zarządu stowarzyszenia Sztokholmski Salon Poezji. Zdobyła pierwsze miejsce w konkursie literackim zorganizowanym przez Stowarzyszenie Pisarzy Polskich w Szwecji oraz pierwsze miejsce w konkursie Moja droga do Szwecji ogłoszonym przez Nową Gazetę Polską w Sztokholmie.

NATHALIE CZARNECKI
Aktorka posługujące się biegle trzema językami: szwedzkim, angielskim i polskim. Działa w obszarze teatru, telewizji, filmu oraz audiobooków. Niedawno ukończyła program aktorski na Stockholms konstnärliga högskola (SKH).

Nathalie Czarnecki przez 10 lat mieszkała w Anglii, gdzie występowała w różnych teatrach w Londynie oraz studiowała teatr fizyczny i aktorstwo na Drama St Mary’s University, Twickenham. Jej umiejętności w zakresie ruchu scenicznego i pracy z głosem wyróżnia ją jako aktorkę. W swoich projektach, Nathalie jest najbardziej zainteresowana projektami z elementami czarnego humoru i absurdalizmu, które odzwierciedlają jej spojrzenie na codzienność i życie.

Leading Lights autorstwa Les Atelier BK

Ratusz w Sztokholmie/Stockholms stadshus

Leading Lights to hołd dla kobiet, które dokonały przełomowych odkryć. Nad dziełem pracowało dwunastu artystów z różnymi specjalizacjami w celu uhonorowania laureatek Nagrody Nobla. Instalacja czerpie inspirację z badań naukowych i historycznych, podkreślając ich znaczący wkład dla ludzkości.

Od ustanowienia Nagrody Nobla w 1901 roku nagroda została przyznana kobietom 66 razy. Wśród tych wyjątkowych laureatek znajduje się Maria Skłodowska-Curie, jedyna kobieta, która zdobyła dwie Nagrody Nobla – w 1903 roku za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości i w 1911 roku w dziedzinie chemii za odkrycie radu i polonu.

W Leading Lights postać Marie Skłodowska-Curie pełni rolę symbolicznej przewodniczki, która zabiera widzów w podróż przez odkrycia laureatek Nagrody Nobla. Dzieło, wyświetlane na fasadzie ratusza, podkreśla ich przełomowe osiągnięcia, kierując uwagę na ich wkład w naukę i rozwój ludzkości.

Love at First Sight autorstwa Smash

Akademia Sztuk Pięknych/Konstakademien

Jakie zbiegi okoliczności doprowadziły nas do miejsca, w którym jesteśmy? Love at First Sight to dzieło eksplorujące przeznaczenie, przypadek i tajemnicze siły kształtujące nasze życie.

Duet artystyczny SMASH, składający się z Asha i Veroniki Reed, powstał dwanaście lat temu na schodach w budynku, gdzie obecnie prezentowana jest praca Love at First Sight. Ich spotkanie doprowadziło, wbrew wszelkim przeciwnościom, do długotrwałej relacji i współpracy artystycznej.

Dzieło Love at First Sight zainspirowane jest wierszem laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, Wisławy Szymborskiej, o tym samym tytule, który analizuje potęgę przypadkowych spotkań.

FLUX autorstwa Ksawery Komputery

Kulturhuset

Czy zastanawiałeś się, jak działa wideorozmowa? FLUX to interaktywna instalacja świetlna Ksawerego Komputery, która wizualizuje niewidzialne na co dzień strumienie naszej codziennej komunikacji.

Instalacja bada technologię, która umożliwia wideorozmowy i inne formy cyfrowej komunikacji. Dzieło zamienia złożoną technologię we wzory świetlne, przybliżając niewidzialny świat cyfrowy do świata fizycznego.

FLUX jest zainspirowany przełomowym odkryciem laureata Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki z 1907 roku, Alberta A. Michelsona, który zmierzył prędkość światła. Dzieło symbolizuje podróż, którą odbywa każda część cyfrowej komunikacji – od jednego urządzenia do drugiego. Dzięki kamerom o wysokiej prędkości oraz dynamicznym wzorom świetlnym, FLUX zaprasza do interakcji i eksploracji roli odbiorcy w cyfrowym świecie.

Ksawery Kirklewski (ur. 1988) to kreatywny programista i artysta działający w nowych mediach. Jest autorem interaktywnych instalacji świetlnych, teledysków, animacji generatywnych i dzieł sztuki, które łączą doświadczenia cyfrowe i fizyczne. W swojej pracy eksploruje nowe technologie, programy i media reklamowe, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki cyfrowej i generatywnej.

Więcej o festiwalu i atrakcjach programowych przeczytasz na stronie nobelweeklights.se.

Tydzień Świateł Nobla jest prezentowany przez Muzeum Nobla.