Międzynarodowa wystawa „Arrasy Zygmunta Augusta w Wilnie”
3 maja – 16 lipca 2023 r., Muzeum Narodowe Pałac Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie
Wystawa została objęta patronatem honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy oraz Prezydenta Republiki Litewskiej Gitanasa Nausėdy.
Do Wilna sprowadzono prawie 40 gobelinów z kolekcji, reprezentujących wszystkie serie, wśród których znajduje się aż 9 wielkoformatowych. Goście będą mogli zobaczyć 10 tkanin z herbami Litwy i Polski, 10 arrasów o tematyce roślinnej, 9 ze scenami biblijnymi, między innymi z Noem i budową wieży Babel, 6 z inicjałami władcy oraz 2 mniejsze gobeliny.
Stworzenie całej kolekcji arrasów zajęło Zygmuntowi Augustowi około dziesięciu lat począwszy od 1550r. Spośród istniejących 140 tkanin większość przechowywana jest na Wawelu. O wyjątkowości wystawy świadczy fakt, że w tej skali nigdy wcześniej nie była eksponowana poza murami Zamku Królewskiego. Kolekcja gobelinów składa się z dzieł dużego formatu przedstawiających sceny biblijne, a także tkaniny z inicjałami władcy i herbami Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego – Orzeł Biały i Pogoń, zieleń z motywami zwierzęcymi i roślinnymi, a także inne tekstylia do dekoracji otworów okiennych, drzwi i mebli.
Zbiór uważany jest za jedną z najcenniejszych kolekcji tkanin artystycznych na świecie. Stanowi też przypomnienie okresu prawdziwego rozkwitu Krakowa i Wilna w czasie renesansu i doskonałą reprezentacją tej epoki w kulturze europejskiej.
W programie wydarzeń towarzyszących wystawie jest zaplanowane wydanie, we współpracy z Litewskim Instytutem Literatury i Folkloru, „Fraszek” Jana Kochanowskiego oraz czytanie sceniczne ich litewskiego przekładu. Wydarzenie reżyseruje Jarosław Kilian, oprawa muzyczna Maria Pomianowska, wystąpią: Birutė Mar oraz Vladas Bagdonas. Czytanie odbędzie się w Muzeum Narodowym Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie w przestrzeni wystawy.
Organizatorzy: Muzeum Narodowe Pałac Wielkich Książąt Litewskich, Zamek Królewski na Wawelu, Instytut Adama Mickiewicza; partnerzy: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Wilnie i Instytut Polski w Wilnie