Instytut Polski w Budapeszcie serdecznie zaprasza na otwarcie wystawy

GÓRALSKIE ŻYWOBYCIE I SZTUKA LUDOWA

Madonny Podhalańskie oraz malarstwo na szkle Zdzisława Walczaka i Marty Walczak Stasiowskiej

w piątek, 29 listopada 2019 r., o godz. 18.00 

w siedzibie Instytutu Polskiego.

Gości przywita: Joanna Urbańska, dyrektor Instytutu Polskiego 

Wystawę otworzą:

dr Małgorzata Wnuk, kurator

Marta Walczak Stasiowska, twórca ludowy z Zakopanego

Na otwarciu zagra kapela góralska 9 SIYŁ. 

Wystawa czynna do 31 stycznia 2020 r.

W Polsce malarstwo na szkle kojarzy się przede wszystkim z Podtatrzem. Jako oczywisty jawi się obraz ciemnej góralskiej izby, u powały której, na listwie biegnącej przez całą szerokość najważniejszej, usytuowanej na wprost wejścia ściany, stoją rzędem obrazy na szkle. Wyobrażone na nich zostały najważniejsze dla katolików tematy i postacie religijne: Chrystus, Matka Boża i całe zastępy świętych patronów czuwających nad rodziną, domem i dobytkiem. Obrazy te pełniły ważną funkcję religijną, jednocześnie ich żywe barwy, blask szkła rozweselały wnętrze. 

Tradycje pokrywania rysunkiem i barwami szkła sięgają starożytności. Do naszych czasów zachowały się zabytki z wieków średnich; malowane szkło umieszczano w relikwiarzach  czy ołtarzykach. Rozwój tej techniki zdobniczej wiąże się z rozwojem od początku XVI wieku hut szkła we włoskim Murano. W kolejnych stuleciach produkcja hut szkła, zakładanych także na Śląsku i w Czechach upowszechniła się w całej Europie. Początki wykorzystywania tego surowca do masowej produkcji dewocyjnych obrazów wiążą się z kryzysem w tej dziedzinie przemysłu z lat 60. XVIII stulecia. Szukając nowych dróg zbytu zaczęto na niewielkich szybkach malować obrazy z wyobrażeniami świętych przeznaczone dla odbiorcy wiejskiego. Wyroby te rozprowadzano po dość rozległym obszarze posługując się formą sprzedaży obwoźnej. Wędrowni handlarze docierali nawet do trudno dostępnych domostw. Na Podhale trafiały przede wszystkim wytwory warsztatów obraźniczych usytuowanych na Słowacji. Różniły się one z obrazami na szkle rozprowadzanymi na Śląsku sposobem malowania, kolorystyką tła, stosowaną ornamentyką.

W propagowaniu malarstwa na szkle wśród uzdolnionych Podhalan ważną funkcje spełniały, organizowane od 1968 roku, konkursy współczesnego malarstwa na szkle. Na wystawie w Instytucie Polskim prezentowane będą najlepsze prace konkursu zorganizowanego w 2019 roku przez zakopiański Czerwony Dwór oraz malarstwo na szkle Zdzisława Walczaka i Marty Walczak Stasiowskiej.

Warsztaty malowania na szkle dla dzieci: