26 października (czwartek), godz. 10.00 — 27 października 2017 r. (piątek)
Magyar Tudományos Akadémia, Széchenyi István tér 9. Budapeszt
W siedzibie Węgierskiej Akademii Nauk w Budapeszcie – w piątek 27 października – ponad 80 uczestników przysłuchiwało się panelistom z pięciu krajów debatujących na konferencji „Women and science”. Bezpośrednią inspiracją dla tego wydarzenia zainicjowanego przez Instytut Polski w Budapeszcie wspólnie z Instytutem Francuskim był Rok Marii Skłodowskiej – Curie.
Spotkanie otworzył wykład prof. Patrizii Paterlini – Brechot, światowej sławy francuskiej ekspertki w temacie walki z nowotworami. Następnie w przemówieniu otwierającym prezes Węgierskiej Akademii, prof. László Lovász, przyznał, że na Węgrzech odsetek kobiet w naukach ścisłych jest dramatycznie niski, a system edukacyjny nie pomaga zmieniać tego stanu rzeczy. Ambasador Francji, Eric Fournier, zaapelował, aby walczyć o równe społeczeństwo w Europie, które nie podda się naciskom „niektórych mniejszości” chcących widzieć kobiety na marginesie życia społecznego. Martin Kern, dyrektor Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii, wskazał na Marię Skłodowską – Curie jako wzór i źródło motywacji dla innych. –Przed 100 laty dwukrotna noblistka z Polski pokazała jak stawiać czoła wyzwaniom, jak z sukcesem łączyć karierę w nauce z obowiązkami matki. Niestety, kobiet, których z powodzeniem przebyły podobną drogę jest nadal za mało. Wśród laureatów Nagrody Nobla jest tylko 5% kobiet, głównie w dziedzinie literatury i zmagań o pokój.
Na program konferencji złożyły się trzy panele: EDUKACJA, BADANIA i BIZNES. W każdym z nich podkreślano potrzebę przełamania szklanego sufitu, który ogranicza kobietom udział w nauce w skali porównywalnej do mężczyzn. Padło szereg pomysłów, jak można by to osiągnąć poprzez reformę systemów opieki społecznej, przełamywanie stereotypów oraz zaangażowanie liderek do mentorowania innych. Przedsiębiorstwa powinny zacząć traktować różnorodność płciową personelu jako szansę dla swojego biznesu, dającą przewagę konkurencyjną.
Polskę reprezentowały dwie osoby. Magdalena Król – pracownik naukowy SGGW, jedna z najmłodszych profesorów w Polsce, laureatka wielu wyróżnień, w tym Nagrody Naukowej POLITYKI, jedna z niewielu w Polsce zdobywczyni grantu European Research Council – poprowadziła panel BADANIA. Joanna Lisiecka z fundacji PERSPEKTYWY w panelu EDUKACJA opowiedziała o programach zachęcających dziewczyny w Polsce do podejmowania kariery naukowca i studiowania na uczelniach technicznych (Dziewczyny na politechniki!, Girl Go Startup Academy, IT for SHE).
W przerwie konferencji zaprezentowano prace nagrodzone w konkursie memów zorganizowanym przez Instytut Polski. – Chcieliśmy w ten sposób zwrócić uwagę młodzieży na 150. rocznicę urodzin Marii Skłodowskiej – Curie. Zaakcentować jej pionierską postawę w świecie nauki, przełomową rolę na polu równouprawnienia oraz niezwykle barwny życiorys. O tym wszystkim niestety zbyt rzadko mówi się w szkołach – powiedział Jarosław Bajaczyk, dyrektor Instytutu Polskiego. Wszystkie nadesłane memy można obejrzeć na stronie www.lengyelkultura.hu. Instytut Polski – dzięki uprzejmości bloga www.crazynauka.pl – wydrukował również kartki pocztowe po węgiersku z cyklu „Kilka faktów, których na pewno nie wiedziałeś o Marii Skłodowskiej – Curie”.
Dzień przed konferencją w Instytucie Francuskim została zaprezentowana książka Iréne Frain „Miłości Marie Curie”, która ukazała się w tym roku po węgiersku. Następnie 200 osób wzięło udział w pokazie filmu „Maria Skłodowska – Curie” z Karoliną Gruszką w roli głównej. Ten sam obraz obejrzało także na zamkniętym pokazie 50 węgierskich nauczycieli fizyki i chemii w Pałacu Cudów (odpowiednik polskiego Centrum Nauki Kopernik).
Partnerami projektu byli Europejski Instytutu Innowacji i Technologii (EIT), Węgierska Akademia Nauk, Stowarzyszenie Kobiety w Nauce, Politechnika w Budapeszcie, L’Oréal, Czeskie Centrum i Ambasada RFN.