MIEJSCE: Európa Pont, audytorium
TERMIN:  29 września, niedziela 2024 r., godz. 12:00

Twórczość Krall uhonorowany licznymi nagrodami literackimi znana jest z przedstawiania subtelnych niuansów ludzkiego cierpienia i wytrwałości.. Jej dzieła zostały przetłumaczone na wiele języków i odbiły się szerokim echem na całym świecie. Synapsy Maria H. to jej druga książka która została przetłumaczona na języku węgierskim.

Z tłumaczką książki z Noémi Petneki rozmawia Orsolya Németh polonistka, tłumaczka, badaczka polskiego reportażu, pracownik naukowy Polonistyki PPKE.

Fragmenty czyta: Dorka Gryllus

Synapsy Marii H., Wydawnictwo Vince, 2024
Tłumaczenie: Noémi Petneki

_______________

Synapsy Marii H.

Nowa książka najwybitniejszej polskiej reporterki Nikt nie umie zgłębić tajemnic ludzkiego istnienia lepiej niż Hanna Krall Co łączy przedwojenny żydowski Muranów, stan wojenny i World Trade Center? Synapsy – mosty w mózgu między przeszłością i dniem dzisiejszym. Maria Twardokęs-Hrabowska, polska opozycjonistka więziona w 1981 roku za wspieranie strajku, zmaga się z trudną teraźniejszością. W społeczeństwie nieczułym na inność i nieprzygotowanym na to, co odbiega od przyjętej normy, wychowuje cierpiącego na autyzm syna. W jej historii pojawia się także Maria Hrabowska, „matka jej męża”, która przeżyła piekło II wojny światowej i współczesnego terroryzmu – atak na wieże WTC. Czy da się zapomnieć o przeszłości? Jak odnaleźć się w dzisiejszym świecie, w którym liczy się tylko to, co tu i teraz? W Synapsach Marii H. Hanna Krall zadaje wiele trudnych pytań i unika odpowiedzi.

O autorce

Ur. w 1935 roku pisarka i reporterka, autorka głośnego wywiadu z Markiem Edelmanem „Zdążyć przed Panem Bogiem”, nominowana w 2005 roku do Nagrody Literackiej Nike za powieść „Wyjątkowo długa linia”. Dwa teksty pisarki stały się także inspiracją do realizacji filmowych – „Krótki dzień pracy” Krzysztofa Kieślowskiego i „Daleko od okna” Jana Jakuba Kolskiego. Pisarka jest laureatką licznych nagród, m. in. nagrody Polskiego PEN Clubu, Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury, Orderu Ecce Homo i nagrody „Dziennikarski Laur” przyznawanej przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. Jej książka „Król kier znowu na wylocie” była także nominowana do Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus”.

Książki Hanny Krall tłumaczono na wiele języków, m.in. szwedzki, węgierski, hebrajski, fiński, słowacki, holenderski, angielski. Jako dziennikarka współpracowała z „Polityką”, „Gazetą Wyborczą”, „Tygodnikiem Powszechnym”, „Odrą” i „Res publica”.

W roku 1977 ukazała się jej najsłynniejsza książka – Zdążyć przed Panem Bogiem, będąca autorskim zapisem rozmów prowadzonych z Markiem Edelmanem, lekarzem i dowódcą powstania w getcie warszawskim. Zastosowana tu technika dwóch planów czasowych, wzbogacona o przeplatające się ze sobą wątki fikcyjne i dotyczące postaci autentycznych, wykorzystana została później w dwóch powieściach: grającej z autobiografizmem Sublokatorce oraz Oknach. Zdążyć przed Panem Bogiem otwiera w pisarstwie Krall rozdział tematyki żydowskiej, którą kontynuuje zarówno Sublokatorka, jak i drukowane m. in. w „Gazecie Wyborczej”, a następnie wydawane w formie książkowej reportaże (Hipnoza, Taniec na cudzym weselu). Głównym motywem jest tu splątanie losów ludzkich; większość opowieści dotyka problematyki poszukiwania tożsamości bądź powikłanych historii polsko-żydowsko-niemieckich związanych przede wszystkim z II wojną światową i latami powojennymi – m. in. tragedią roku 1968 – ale także nierzadko sięgających głębiej w historię opisywanych rodzin lub miejscowości. W swych utworach fabularnych lub fabularyzowanych Hanna Krall chętnie stosuje techniki reportażowe: skrót, ekspozycję detali, które urastają niekiedy do rangi leitmotivów, komentarz odautorski. Pokazywanie konstrukcji, szwów, warsztatu pisarskiego jest jedną z cech charakterystycznych tej twórczości, nadając jej pozory surowości, a zarazem podkreślając grę między prawdą i fikcją.

Patrnerzy