12.09.2021 Aktualności, Sztuka polska

2021 rokiem Stanisława Lema!

12 września 1921 roku we Lwowie, w ówczesnej Polsce, urodził się Stanisław Lem, czołowy przedstawiciel polskiej literatury science fiction i jeden z najpoczytniejszych pisarzy science fiction na świecie.

Jego książki zostały przetłumaczone na 41 różnych języków (w tym szwedzki) i sprzedały się w 27 milionach egzemplarzy. Jest autorem między innymi takich książek jak: Cyberiada, Solaris czy Bajki robotów. Lem najczęściej pisał o niemożności komunikacji człowieka z pozaziemskimi cywilizacjami i technologicznej przyszłości ludzkości. Inne tematy jego książek obejmują cywilizacje idealne i utopijne oraz problem ludzkiej egzystencji w świecie, w którym ze względu na rozwój technologiczny praktycznie nie ma nic do roboty.


Stanisław Lem  przyszedł na świat w 1921 roku we Lwowie, w rodzinie zamożnego laryngologa. Miasto, w którym urodził się przyszły pisarz, należało w tym czasie do Polski – obecnie znajduje się w granicach Ukrainy (zmiany granic były bardzo częste na tak zwanych Kresach, terytorium pogranicznym Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy). Lem zdał maturę w 1939 roku, tuż przed rozpoczęciem drugiej wojny światowej, która w tym miejscu Europy miała okrutny i dramatyczny przebieg. Związek Radziecki zajął Lwów i wprowadził komunistyczny reżim, w którym syn lekarza jako burżuj nie mógł się dostać na upragnioną politechnikę. Jednak dzięki pomocy ojca udało mu się podjąć studia medyczne. Po przejęciu Lwowa przez wojska hitlerowskie w 1941 roku Stanisław Lem musiał pracować fizycznie, by przeżyć. Klęska Hitlera spowodowała, że miasto znalazło się ponownie w Związku Radzieckim, co oznaczało, że jego mieszkańcy mieli stać się obywatelami tego kraju. Rodzina zdecydowała się wyjechać do Polski w 1946 roku, a wybór padł na Kraków, miasto z długą tradycją uniwersytecką. Tu Stanisław Lem kontynuował studia medyczne. Ukończył je, ale bez zdawania ostatnich egzaminów. Następnie pisarz podjął pracę w Konwersatorium Naukoznawczym, dzięki czemu miał dostęp do najnowszych opracowań badawczych z różnych dziedzin. Już jako student zaczął publikować w czasopismach wiersze i opowiadania. W 1953 roku odbył się ślub Stanisława Lema i Barbary Leśniak, z zawodu będącej lekarzem radiologiem. W 1968 roku narodził się ich syn Tomasz. Zamknięcie Konwersatorium pozbawiło Lema pracy zarobkowej. Nieoczekiwany sukces jego powieści fantastycznonaukowej Astronauci sprawił, że poświęcił się pisaniu. Pozostawił po sobie wielką liczbę wybitnych dzieł. Pisarz zaczął od konwencjonalnych fabuł, następnie rozwinął je w błyskotliwe, wizjonerskie i nowatorskie formalnie utwory, by zakończyć karierę tekstami eseistycznymi z pogranicza filozofii i futurologii. Zdobył światową sławę, a jego książki doczekały się ekranizacji, z których najważniejsze to: Przekładaniec w reż. A. Wajdy (1968), Solaris w reż. A. Tarkowskiego (1972) i S. Soderbergha (2000) oraz Kongres w reż. A. Folmana (2013), stały się też inspiracją dla następnego pokolenia twórców. Pod koniec życia pisał felietony pełne gorzkiej refleksji nad współczesnym światem i jego przyszłością. Stanisław Lem zmarł w Krakowie w 2006 roku.


W Roku Lema Instytut Polski w Sztokholmie składa hołd jednemu z najsłynniejszych polskich autorów na świecie serią projektów. Jednym z takich projektów jest festiwal filmowy Kinoteka Stockholm z sekcją specjalną dedykowaną Lemowi – Lemoteka, który jest obecnie realizowany w Sztokholmie. W najbliższym czasie planujemy kolejne ciekawe działania związane z życiem i twórczością Stanisława Lema. Więcej informacji wkrótce.


Z okazji 100. rocznicy urodzin Lema, Narodowe Centrum Kultury w Warszawie przygotowało wystawę jubileuszową, którą można bezpłatnie pobrać, wydrukować, wyświetlić i obejrzeć w Warszawie przed Kordegardą, Galerią Narodowego Centrum Kultury ( Krakowskie Przedmieście). Wystawa potrwa do 30 września.

Więcej informacji o wystawie tutaj.

Scheduled Aktualności Sztuka polska

Europejski Dzień Języka w Sztokholmie: kafejka językowa

Co roku we wrześniu świętowany jest Europejski Dzień Języków (EDL), który po raz pierwszy został zorganizowany w związku z Rokiem Języków w 2001 roku z inicjatywy UE i Rady Europy. W tym roku z okazji EDL został ogłoszony ogólnokrajowy konkurs poetycki dla uczniów oraz odbędzie się kafejka językowa dla szkół 24 września w Sztokholmie. Obie inicjatywy mają na celu podkreślenie jak istotna i przyjemna jest nauka języków obcych. Organizatorami wydarzenia i konkursu są: Reprezentacja Komisji Europejskiej w Szwecji oraz wybrane placówki dyplomatyczne, organizacje językowe i instytuty kulturalne, w tym Instytut Polski w Sztokholmie.
24 09.2024 Aktualności, Język, Wydarzenia

Polscy autorzy Jacek Dukaj i Tomasz Jędrowski

Pod koniec września odbędzie się 40. edycja Targów Książki w Göteborgu! Dwóch polskich pisarzy, Jacek Dukaj i Tomasz Jędrowski weźmie udział w panelach organizowanych w ramach Targów. Dwa przewodnie tematu tegorocznego programu to: Sápmi oraz Kosmos.
26 09.2024 29 09.2024 Aktualności, Literatura, Wydarzenia

Film ‘Ryba’ (2024) w reżyserii Karoliny Breguły

W 2023 roku Karolina Breguła wzięła udział w programie badawczym Institute for Urban Research (IUR) na Uniwersytecie w Malmö. W wyniku rezydencji powstała filmowa opowieść o rybaczce Manjuli Gulliksson i jej mężowi Stefanowi Nordin, którzy prowadzą firmę rybacką w Västernorrland. Film opowiada o przełowieniu wód morskich i jest wynikiem rozmów artystki z rybakami o ich próbach powstrzymania przemysłowych połowów na Morzu Botnickim.
03 07.2024 29 09.2024 Aktualności, Kino, Sztuki wizualne, Wydarzenia