12.09.2021 Aktualności, Sztuka polska

2021 rokiem Stanisława Lema!

12 września 1921 roku we Lwowie, w ówczesnej Polsce, urodził się Stanisław Lem, czołowy przedstawiciel polskiej literatury science fiction i jeden z najpoczytniejszych pisarzy science fiction na świecie.

Jego książki zostały przetłumaczone na 41 różnych języków (w tym szwedzki) i sprzedały się w 27 milionach egzemplarzy. Jest autorem między innymi takich książek jak: Cyberiada, Solaris czy Bajki robotów. Lem najczęściej pisał o niemożności komunikacji człowieka z pozaziemskimi cywilizacjami i technologicznej przyszłości ludzkości. Inne tematy jego książek obejmują cywilizacje idealne i utopijne oraz problem ludzkiej egzystencji w świecie, w którym ze względu na rozwój technologiczny praktycznie nie ma nic do roboty.


Stanisław Lem  przyszedł na świat w 1921 roku we Lwowie, w rodzinie zamożnego laryngologa. Miasto, w którym urodził się przyszły pisarz, należało w tym czasie do Polski – obecnie znajduje się w granicach Ukrainy (zmiany granic były bardzo częste na tak zwanych Kresach, terytorium pogranicznym Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy). Lem zdał maturę w 1939 roku, tuż przed rozpoczęciem drugiej wojny światowej, która w tym miejscu Europy miała okrutny i dramatyczny przebieg. Związek Radziecki zajął Lwów i wprowadził komunistyczny reżim, w którym syn lekarza jako burżuj nie mógł się dostać na upragnioną politechnikę. Jednak dzięki pomocy ojca udało mu się podjąć studia medyczne. Po przejęciu Lwowa przez wojska hitlerowskie w 1941 roku Stanisław Lem musiał pracować fizycznie, by przeżyć. Klęska Hitlera spowodowała, że miasto znalazło się ponownie w Związku Radzieckim, co oznaczało, że jego mieszkańcy mieli stać się obywatelami tego kraju. Rodzina zdecydowała się wyjechać do Polski w 1946 roku, a wybór padł na Kraków, miasto z długą tradycją uniwersytecką. Tu Stanisław Lem kontynuował studia medyczne. Ukończył je, ale bez zdawania ostatnich egzaminów. Następnie pisarz podjął pracę w Konwersatorium Naukoznawczym, dzięki czemu miał dostęp do najnowszych opracowań badawczych z różnych dziedzin. Już jako student zaczął publikować w czasopismach wiersze i opowiadania. W 1953 roku odbył się ślub Stanisława Lema i Barbary Leśniak, z zawodu będącej lekarzem radiologiem. W 1968 roku narodził się ich syn Tomasz. Zamknięcie Konwersatorium pozbawiło Lema pracy zarobkowej. Nieoczekiwany sukces jego powieści fantastycznonaukowej Astronauci sprawił, że poświęcił się pisaniu. Pozostawił po sobie wielką liczbę wybitnych dzieł. Pisarz zaczął od konwencjonalnych fabuł, następnie rozwinął je w błyskotliwe, wizjonerskie i nowatorskie formalnie utwory, by zakończyć karierę tekstami eseistycznymi z pogranicza filozofii i futurologii. Zdobył światową sławę, a jego książki doczekały się ekranizacji, z których najważniejsze to: Przekładaniec w reż. A. Wajdy (1968), Solaris w reż. A. Tarkowskiego (1972) i S. Soderbergha (2000) oraz Kongres w reż. A. Folmana (2013), stały się też inspiracją dla następnego pokolenia twórców. Pod koniec życia pisał felietony pełne gorzkiej refleksji nad współczesnym światem i jego przyszłością. Stanisław Lem zmarł w Krakowie w 2006 roku.


W Roku Lema Instytut Polski w Sztokholmie składa hołd jednemu z najsłynniejszych polskich autorów na świecie serią projektów. Jednym z takich projektów jest festiwal filmowy Kinoteka Stockholm z sekcją specjalną dedykowaną Lemowi – Lemoteka, który jest obecnie realizowany w Sztokholmie. W najbliższym czasie planujemy kolejne ciekawe działania związane z życiem i twórczością Stanisława Lema. Więcej informacji wkrótce.


Z okazji 100. rocznicy urodzin Lema, Narodowe Centrum Kultury w Warszawie przygotowało wystawę jubileuszową, którą można bezpłatnie pobrać, wydrukować, wyświetlić i obejrzeć w Warszawie przed Kordegardą, Galerią Narodowego Centrum Kultury ( Krakowskie Przedmieście). Wystawa potrwa do 30 września.

Więcej informacji o wystawie tutaj.

Scheduled Aktualności >Sztuka polska

ISABELLA – monolog Evy Mattsson o Katarzynie

Eva Mattsson, historyk sztuki i pisarka, powraca do Strängnäs, tym razem z monologiem o Katarzynie Jagiellonce, księżniczce Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wychowana na Wawelu Katarzyna wyszła za mąż za Johana, księcia Finlandii, a później została królową Szwecji. Jej wykształcenie i osobowość przyczyniły się do znaczącego rozwoju kultury w Szwecji. Eva Mattsson wciela się w Katarzynę, aby opowiedzieć o roli matki i królowej.
27 09.2023 Aktualności, Historia, Teatr, Wydarzenia

Koncert polskiego zespołu Taraka 🗓 🗺

W ramach współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w 2023 roku rozpoczęła się trasa koncertowa zespołu Taraka pod hasłem „Niepodległa – Niepodległej”. Jednym z głównych celów projektu jest podkreślenie solidarności Polski i Ukrainy. 9 września zespół wystąpi w Göteborgu. Wstęp wolny.
09 09.2023 Aktualności, Muzyka, Wydarzenia

Polskie akcenty na Targach Książki 2023 w

Podczas tegorocznej edycji Targów Książki w Göteborgu pojawi się kilka polskich akcentów: seminaria z udziałem autorów Piotra Fiedlera oraz Mikołaja Łozińskiego, oraz premiera opracowania zeszytu z poezją z Auschwitz, który był głównym tematem projektu Instytutu z 2020 roku. Targi Książki w Göteborgu odbędą się między 28 września a 1 października 2023 roku w Svenska Mässan. Serdecznie zapraszamy!
28 09.2023 01 10.2023 Aktualności, Literatura, Litteratur, Wydarzenia