Аўтарка больш чым 20 кніг, якія мелі выключнае значэнне для рэфлексіі польскай ідэнтычнасці. Удумлівая каментатарка польскіх нацыянальных міфаў. Марыя Яньён выхавала некалькі пакаленняў польскіх гуманістаў: пісьменнікаў, публіцыстаў, навукоўцаў, універсітэцкіх выкладчыкаў, выдаўцоў і настаўнікаў. Яна стварыла сваё ўласнае, вельмі асабістае і сучаснае разуменне рамантызму. Пасля ўсіх тых гадоў, калі рамантычную паэзію ўспрымалі як свайго кшталту недатыкальны гістарычна-літаратурны музей, яе “Рамантычная ліхаманка” (1975) для многіх стала адкрыццём. Пад яе пяром рамантычныя героі ажывалі, а рамантычны светапогляд знянацку станавіўся ключом да разумення сучаснасці.
Прафесар Марыя Яньён заўжды ўважліва сачыла за падзеямі ў краіне і свеце, грунтоўна аналізуючы самыя набалелыя пытанні.
“…няма аніякай смерці з касою, што, магчыма, цікуе за мінаком-разявакам, няма смерці – бязлітаснай знішчальніцы, якая сячэ, топча, б’е, здзірае ўсё хараство гэтага свету. (…) Гэта мы самі няспынна і добраахвотна косім луг жыцця свайго. Мы самі, і толькі таму, што жывём, пакідаем за сабою сонны стос нашых мінулых дзён. (…) Менавіта мы самі – жывучы – ствараем гэты сон пра страчанае жыццё.”
З кнігі “Жывучы, мы страчваем жыццё”
Здымак – Witek Orski za www.janion.pl