„Wielka droga” (1946, Polska/Włochy, 87 min.)

Został wyprodukowany we Włoszech przez Ośrodek Kultury i Prasy II Korpusu Polskiego.

Jest to jedyny film dotyczący udziału polskich wojsk w kampanii na froncie włoskim i jedyny film sprzed 1989 pokazujący prawdziwe losy Polaków podczas II wojny światowej. Dodatkowym walorem są unikalne materiały dokumentalne z 1939 r. i późniejszych lat wojny, a zwłaszcza zdjęcia z walk, które zostały umiejętnie wplecione w fabułę.

„Wielka droga” przedstawia losy ludzi wysiedlonych na Sybir, Kołymę w 1939, którzy przetrwali wygnanie i dostali się do Armii generała Andersa (późniejszego 2 Korpusu Polskiego). Główny bohater, którego gra Albin Ossowski, bierze udział i zostaje ranny w pierwszym natarciu 11 maja 1944 roku na Monte Cassino. W szpitalu pielęgniarka znajduje przy nim pamiętnik, czytając go przywołuje zdarzenia z jego życia we Lwowie, dotyczące wybuchu wojny i agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 roku, warunkami życia pod sowiecką okupacją, terrorem NKWD, wywózki na Syberię, ewakuacji z ZSRR, pobytu w Iranie, Iraku, Palestynie i pierwszego ataku na Monte Cassino, w którym zostaje ranny.

Film wyreżyserował Michał Waszyński, jeden z tuzów polskiej kinematografii przedwojennej, twórca wielu filmów historyczno-przygodowych. Muzykę napisał najważniejszy kompozytor filmowy tamtego okresu, Henryk Wars. Zdjęcia do filmu zrobił Seweryn Steinwurzel najwybitniejszy operator okresu kina międzywojennego w Polsce, mąż słynnej białostockiej aktorki Nory Ney. Gra w nim też wielu artystów kina międzywojennego, m. in. Jadwiga Andrzejewska. Główną zaś rolę odtwarza Renata Bogdańska, późniejsza żona generała Władysława Andersa.

Przy produkcji filmu korzystano z największych ówczesnych studiów filmowych – Cinecittà w Rzymie.

“Wielka droga Polaków nie skończyła się na Zachodzie, czeka ich jeszcze w przyszłości powrót do ojczyzny, ale aby do niej wrócić, przyjdzie im, być może, jeszcze walczyć” – tak też brzmią ostatnie słowa w filmie wypowiedziane przez głównego bohatera.

OGLĄDAJ FILM

Zapraszamy również do obejrzenia:

– Filmu dokumentalnego „Piekło pod Monte Cassino”

– Wywiadu z jednym z uczestników bitwy pod Monte Cassino zarejestrowanego podczas uroczystości upamiętniających bitwę o Monte Cassino 18 maja 2009 roku Fundacji Monte Cassino

– Filmu animowanego przygotowanego na podstawie komiksu „Bitwa pod Monte Cassino 1944 r.” z serii „Wojenna Odyseja Antka Srebrnego”.