15 lipca 1410 roku na polach Grunwaldu starły się dwie największe armie średniowiecznej Europy:  połączone siły Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego przeciw wojskom Zakonu Krzyżackiego.

 10 lat temu obchodziliśmy wielki jubileusz tej strasznej Bitwy, w tym zaś roku z przyczyn epidemiologicznych nie będzie Inscenizacji Bitwy na Polach Grunwaldzkich (w Malborku). Jednak organizatorzy części historycznej Dni Grunwaldu wraz z rzeszą zaangażowanych i kreatywnych rekonstruktorów, przygotowali dla Państwa niesamowite wydarzenie, którego świadkami będziemy już 15 lipca 2020. Będzie to niezwykłe starcie dowódców obu armii: Wielkiego Mistrza Ulryka von Jungingena oraz Króla Władysława II Jagiełły. Całe przedsięwzięcie jak i starcie tych dwóch legendarnych wręcz postaci odbędzie się na Polach Internetu!

 W ramach przygotowań literackich, Biblioteka online proponuje sięgnąć po II tom słynnych „Krzyżaków” Henryka Sienkiewicza – jest to bowiem prawdziwy przebój polskiej prozy historycznej.

 Powieść „Krzyżacy” ukazywała się w czasopiśmie „Tygodnik Ilustrowany” od lutego 1897 do lipca 1900 roku, czyli w ciągu 3,5 (!) lat. Utwór przedstawia dzieje konfliktu polsko-krzyżackiego, a akcja toczy się od 1399 (rok śmierci królowej Jadwigi) do 1410 (bitwa pod Grunwaldem).

W okresie publikacji powieść była protestem przeciwko germanizacji prowadzonej przez władze zaboru pruskiego. Sienkiewicz w swojej książce przywołał Polskę w okresie świetności jej oręża i skupił się na zwycięstwie nad Zakonem Krzyżackim. Tytuł oraz tematyka powieści Sienkiewicza była zainspirowana powieścią „Krzyżacy 1410” Józefa Ignacego Kraszewskiego (1874).

Przy pisaniu powieści Henryk Sienkiewicz korzystał z Kroniki Janka z Czarnkowa, Historii Jana Długosza, dzieł takich historyków jak Stanisław Smolka i Karol Szajnocha, niemieckich i francuskich opracowań historycznych, map, odpisów ksiąg itd. Powieść opisuje wiele wydarzeń i postaci historycznych, choć nie wszystkie opisane są zgodnie z prawdą. Na tle znaczących wydarzeń historycznych autor opisuje dzieje barwnych i wyrazistych postaci. Bohaterami powieści są: Jurand ze Spychowa i jego córka Danusia, a także polski rycerz Maćko i jego bratanek Zbyszko z Bogdańca. Tragiczna miłość Zbyszka i Danusi stanowi wątek melodramatyczny, a walka ze zdradzieckimi Krzyżakami miała podnosić ducha Polaków pod zaborami.

 Kulminacją powieści jest zwycięska bitwa pod Grunwaldem, przedstawiona jako tryumf oręża polsko-litewskiego. Przebieg bitwy Sienkiewicz odtworzył według Jana Długosza i pod wpływem obrazu Jana Matejki. Książkowe wydanie powieści w roku 1900 uwieńczyło jubileusz dwudziestopięciolecia pracy pisarza.

Krzyżacy ze względu na antyniemiecką wymowę byli pierwszą książką wydaną w Polsce po zakończeniu II wojny światowej; powieść została wydana w sierpniu 1945 roku.

 Powieść Henryka Sienkiewicza „Krzyżacy” została przetłumaczona na 25 języków, przekładu na język białoruski dokonał Michaił Kieńka.

 Przeczytać barwne opisanie bitwy można w rozdziałach 50 (słynny krajobraz łęgów Grunwaldu i przybycie rycerstwa) i 51 (przebieg bitwy) tomu II powieści. Rozdziały nie są długie, ale jakże malownicze.

 Powieść „Krzyżacy” jest dostępna w serwisie Wolne Lektury (do czytania online, pobrania w formatach pdf, epub, mobi. fb2, txt), tom II z opisem Bitwy (rozdziały 50 i 51).

 Można legalnie kupić audiobook „Krzyżacy” na stronie wydawnictwa audiobook.pl, świetna lektura na letnie wyprawy samochodowe.

 Oficjalny fanpage Inscenizacji Bitwy pod Grunwaldem 1410, gdzie 15 lipca 2020 ma się odbyć Grunwaldzka Gala, a poza tym, jest to strona bardzo inspirująca dla wszystkich miłośników rekonstrukcji historycznej.

 Bitwa pod Grunwaldem – fakty, o których mogliście nie wiedzieć, interesujący artykuł od portalu historia.org.pl. 

 Henryk Sienkiewicz na Białorusi – o tym, co łączy Sienkiewicza z Białorusią opowiada profesor Światłana Musijenka.

Stereoskopowa interpretacja obrazu Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem” studia „Platige Image”, projekt realizowany na zamówienie Muzeum Narodowego w Warszawie.