„Reaktywujemy tu przeszły czas z jego wszystkimi możliwościami,
a zatem i z możliwością wyzdrowienia.”
Bruno Schultz „Sanatorium pod Klepsydrą”

Krzysztof Kamil Baczyński (1921-1944) – jeden z najwybitniejszych przedstawicieli poetów pokolenia Kolumbów – pokolenia literackiego obejmującego pisarzy polskich urodzonych około roku 1920, dla których okres wchodzenia w dorosłość przypadł na lata II wojny światowej. To właśnie wojna była przeżyciem, które ukształtowało ich twórczość w największym stopniu.

W uznaniu zasług Krzysztofa Kamila Baczyńskiego dla polskiej sztuki, dla polskiej niepodległości i polskiej kultury, w stulecie jego urodzin, Sejm Rzeczypospolitej ogłasza rok 2021 Rokiem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.

 Jego wiersze pomimo silnego związku z czasem wojny, ukazują swój uniwersalny wymiar. Dzieje się tak m.in. dlatego, że nie pisał o swojej epoce wprost, lecz w konwencji apokaliptycznej i onirycznej, a także dlatego, iż poruszał problemy ponadczasowe, takie jak rzeźbienie duszy i psychiki człowieka, refleksja nad młodością i dojrzewaniem (w tym przypadku drastycznie przyśpieszonym przez wojnę), poszukiwanie wartości mogących stanowić fundamenty dorosłego życia. Krzysztof Baczyński w wierszach często stosował liczbę mnogą, przemawiając w swoim i generacji imieniu. Pisał wiersze katastroficzne, ze środka „spełniającej się apokalipsy”, pragnąc zmierzyć się ze swoją epoką i czasem historycznym. Ukazywał wojnę pełną onirycznych i symbolicznych obrazów, widząc ją jako siłę niszczycielską dla dotychczasowych systemów wartości i norm moralnych, a wprowadzającą nowe, okrutne prawa. Był nieufny wobec tradycyjnej poetyki – uważał, że jest niewskazana wobec ogromu zniszczeń i cierpień narodu. Miał świadomość zagłady własnej i jego pokolenia; jednocześnie nie dramatyzował nad tym losem. Pragnął zminimalizować skażenie wojną, jej wpływ na własną psychikę. Chciał zmycia tego piętna poprzez obcowanie z mityczną arkadią jako światem czystym, nieskażonym, pozbawionym krwi, okaleczenia i śmierci. Ton jego poezji jest zróżnicowany: obok wierszy dotyczących przeżyć okupacyjnych, pisał także te oddzielone od tych wydarzeń, pełne nadziei i piękna.

 O życiu i twórczości wybitnego poety opowiemy na kolejnym spotkaniu z cyklu „Sanatorium pod klepsydrą”.

Główne wątki spotkania:

• Katastrofizm i Katastrofa: od oczekiwania na apokalipsę do jej spełnienia.
• Romantyczni nauczyciele Baczyńskiego.
• „Z głową na karabinie”: cztery książki w prasie konspiracyjnej.
• „Klęska okupacji” i Opór: od „czystego piękna” do powstania warszawskiego.
• „W biały dzień”: Wisława Szymborska o poecie, który „miał szczęście”.
• Liryka i proza Baczyńskiego w przekładach białoruskich.

W spotkaniu biorą udział białoruskie tłumaczki Baczyńskiego Kaciaryna Macijeuskaja i Hanna Yankuta, moderator – Andrej Chadanowicz.

 Transmisja na żywo we wtorek 8 grudnia o godz. 18:00 na profilu Instytutu Polskiego w Mińsku na Facebook.

Tłumaczenie literatury pokonuje odległości w przestrzeni i czasie, usuwa (samo)izolację językową i kulturową, czyni dawnych klasyków „współczesnymi”, a zagranicznych współczesnych autorów „rodakami”. Organizowany przez Instytut Polski w Mińsku przy wsparciu Wydawnictwa „Łohwinau” cykl „Sanatorium pod Klepsydrą” obejmuje czytania utworów i rozmowy o kultowych polskich autorach XX-XXI wieku, wśród których jest kilku laureatów i laureatek Nagrody Nobla. Dobra okazja, nie wychodząc z mieszkania, usłyszeć genialną poezję, zainteresować się aktualną prozą, dowiedzieć się o najlepszych opublikowanych tłumaczeniach polskich pisarzy po białorusku.