Dział Zbiorów Specjalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi zaprasza do obejrzenia wystawy wirtualnej „Pan Tadeusz w dwunastu odsłonach”.
Dzieło Mickiewicza budziło emocje już w XIX wieku. Ich świadectwem jest choćby sposób przechowywania rękopisu. Stanisław Tarnowski, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, który w 1871 roku stał się właścicielem manuskryptu zamówił ozdobną szkatułkę z drewna hebanowego kształtem i sposobem wykonania przypominającą średniowieczne relikwiarze. Boczne ściany szkatułki zdobiły płaskorzeźby przedstawiające sceny z „Pana Tadeusza”, zaś w środkowej części wieczka umieszczony był owalny medalion z profilem poety wykonany z kości słoniowej.
Pierwsze wydania drukowane były zdecydowanie skromniejsze. Wystawa w nawiązaniu do 12 ksiąg poematu Adama Mickiewicza prezentuje 12 najstarszych edycji. Rozpoczyna ją pierwodruk – nasza epopeja narodowa ukazała się 28 czerwca 1834 r. nakładem paryskiej oficyny Aleksandra Jełowickiego. Kolejne wydania pochodzą z lat 70., 80. i 90. XIX wieku oraz z początku wieku XX. Wśród nich zdecydowanie wyróżnia się luksusowe wydanie z roku 1882, które ukazało się we Lwowie nakładem Księgarni F. H. Richtera (H. Altenberg) z 25 ilustracjami Michała Elwira Andriollego na osobnych tablicach oraz z licznymi drzeworytami w tekście. Jest to wydanie w dużym formacie, o wymiarach 37 x 29 cm. Grzbiet i narożniki wykonane są z brązowej skóry, a z zielonym płótnem okładki kontrastuje złota tytulatura. Książka posiada też oryginalne wklejki z papieru marmurkowego i złocone górne brzegi 295 kart.
Wystawę kończą dwa wydania jubileuszowe z 1934 roku, w którym przypada setna rocznica pierwszego wydania. Jedno jest w języku polskim, drugie – francuskim. Wśród prezentowanych edycji przeważają te w języku polskim, ale Biblioteka posiada też druki w języku francuskim, niemieckim, a nawet hebrajskim.
Jako materiał uzupełniający wykorzystane zostały najbardziej znane ilustracje do „Pana Tadeusza” autorstwa Michała Elwira Andriollego wydane częściowo w kolorze przez Wydawnictwo Oświatowe „Wspólna Sprawa” w 1967 r.
Źródło: www.wbp.lodz.pl
